این سازمان خدمات عمومی و تخصصی بسیاری را در حوزه های مختلف نقشه برداری و ژئوماتیک ارائه می دهد.
شاید اکثر ما سازمان نقشه برداری را با فروش محصولاتی نظیر نقشه های utm و یا عکس های هوایی آنالوگ و یا دیجیتال بشناسیم ولی این سازمان خدمات بسیار گسترده ی دیگری نیز برای کاربران خود ارائه می دهد که آشنایی با آن ها بسیار کاربردی است.
در این مطلب قصد داریم در رابطه با خدمات سازمان نقشه برداری به طور جامع صحبت کنیم.
تاریخچه سازمان
در سال های 1327 الی 1334 مجتمعی به نام بنگاه مهندسی شکل گرفت و فعالیت های نقشه برداری را در کشور به صورت تخصصی شروع کرد. در این سال ها مهندسین نقشه برداری خارجی و آشنا به علم روز دنیا فعالیت ها و پروژه های بزرگ موجود را در دست داشتند. بعد از آن در تاریخ 7/3/1332 سازمان نقشه برداری با تصمیم به پرورش و آموزش نیروهای داخلی، قانون تاسیس سازمان نقشه برداری را تصویب کرد.
در سال 1344 به منظور تهیه و آماده سازی نقشه کل کشور و نظارت بر فعالیت نقشه برداران ، پس از تلاش های گسترده دولت در راستای آماده سازی نیروی مجرب انسانی در حیطه نقشه برداری، مدرسه عالی نقشه برداری تاسیس گردید. این سازمان با تهیه ی تجهیزات به روز نقشه برداری از جمله انواع ترازیاب، دوربین های عکس برداری هوایی و... فعالیت خود به صورت رسمی اغاز نمود.
هم اکنون نیز سازمان نقشه برداری زیر نظر سازمان برنامه و بودجه به فعالیت خود در زمینه های تولید محصولات متعدد، نظارت بر پروژه ها و ... فعالیت خود را ادامه می دهد.
خدمات سازمان نقشه برداری
سازمان نقشه برداری خدمات متفاوتی به کاربران و فعالان این حیطه ارائه می دهد. این خدمات به شرح زیر است که برای دسترسی به هرکدام می توان با مراجعه به سایت سازمان نقشه برداری به آدرس ncc.gov.ir مراجعه نمود و با مراجعه به بخش های مربوطه به خدمات مورد نظر دسترسی پیدا کرد.
- ارائه فتوموزائیک ها
- انتشار اطلس، کتاب، نشریه ها و نقشه های موضوعی
- ارائه نقشه های تصویری
- ارائه مدل های ارتفاعی رقومی
- ارائه اطلاعات نام های جغرافیایی استاندارد و عوارض منتسب به آن ها
- ارائه ایستگاه هخای مبنایی زمینی
- ارائه لایه های تقسیمات کشوری
- ارائه تصاویر رقومی
- ارائه چارت های دریایی
- ارائه نقشه های رقومی
- ارائه تصاویر ماهواره ای و نقشه های تصویری
- ارائه استاندارد ها و دستورالعمل های تولیدنقشه ها و اطلاعات مکانی
- ارائه تراز دریا
- ارائه اطلاعات پیش بینی جزر و مد
- ارائه تصحیحات تعیین موقعیت آنی
- ارائه خدمات گویا سازی رقومی
- پردازش داده های خام گیرنده های تعیین موقعیت کاربران
- ارائه مدل ژئوئید محلی
- ارائه خدمات نقشه برداری
- ارائه خدمات تصویر برداری هوایی
- نظارت و کنترل فنی خدمات نقشه برداری
در ادامه با ما همراه باشید تا پرکاربرد ترین خدمات سازمان نقشه برداری را با هم بررسی کنیم.
فروش غیر حضوری محصولات
یکی از گسترده ترین و شناخته شده ترین خدمات سازمان نقشه برداری، که شاید اکثر شما با آن آشنا باشید، سامانه فروش غیر حضوری محصولات سازمان نقشه برداری است. این محصولات در سه دسته کلی :
- عکس ها و تصاویر
- چارت ها و نقشه ها
- نقاط و ایستگاه های مبنایی
به کاربران ارائه می گردد که هرکدام زیر مجموعه های مرتبط با خود را دارد. در مقاله ای با عنوان "خرید عکس هوایی از سازمان نقشه برداری" جزئیات مرتبط با محصولات غیر حضوری سازمان نقشه برداری ارائه شده است.
محصولات تهیه شده توسط سازمان نقشه برداری کاربرد های مختلفی دارد. یکی از پرکاربرد ترین آنها عکس های هوایی آنالوگ می باشد که برای دعاوی ملکی کاربرد گسترده ای دارد. برای ارائه این محصول به مراجع قانونی نیاز به ژئورفرنسینگ و تفسیر این عکس ها می باشد که لازمه آن فردی مسلط به شاخه و حرفه ای از علم نقشه برداری به نام "تفسیر عکس هوایی" است.
تعیین تعرفه های نقشه برداری
تعرفه های مربوط به انجام خدمات مختلف نقشه برداری توسط این سازمان و زیر نظر سازمان برنامه و بودجه هرساله به مهندسین فعال در این رشته اعلام میگردد که متاسفانه هنوز به اجرای قانونی نرسیده و امروزه نرخ های متفاوتی برای انجام خدمات نقشه برداری را شاهد هستیم.
ارائه دستوالعمل های همسان نقشه برداری
دستورالعمل های همسان نقشه برداری یکسری قوائد و قوانین جهت انجام فعالیت های نقشه برداران است که برای تهیه نقشه ها، عکس های هوایی، انواع شبکه بندی ها و ... می بایست این قوانین را به صورت کامل رعایت نمود و با توجه به وجود انواع مختلف خطاهای اندازه گیری حداکثر خطای مجاز تعیین شده از سوی سازمان نقشه برداری را برای انجام کارها و خروجی های مورد نظر رعایت نمود.
در صورت مغایرت خروجی کار با دستورالعمل های تعیین شده از سوی سازمان ، محصولات تولید شده به تایید سازمان نقشه برداری نرسیده و فاقد اعتبار است.
فعالیت های ژئودزی
یگی از وظایف مهم و حیاتی سازمان نقشه برداری با توجه به موقعیت مکانی ژئومورفلوژیکی ناپایداری که کشور ایران در آن قرار دارد، بررسی فعالیت های ژئودینامیکی ایران است. در این راستا سازمان نقشه برداری با جمع آوری و پردازش انواع داده ها مکانی سعی بر آن دارد تا عوارض طبیعی و مخربی مثل زلزله، سیل، رانش، فرونشست و ... را بررسی و پیش بینی کند تا در طولانی مدت از اثرات مخرب این عوارض بتوان پیش گیری نمود.
فراخوان طرح های پژوهشی
سازمان نقشه برداری با همکاری دانشگاه ها و موسسات عالی کشور از قبیل دانشگاه تهران و دانشگاه خواجه نصیرالدین طوسی و ... هرسال اقدام به برگزاری فراخوان های پژوهشی و جمع آوری فعالیت های تحقیقاتی علاقه مندان و نوآوران فعال در این رشته می کند که در صورت تمایل کاربران می توانند با مراجعه به سایت سازمان نقشه برداری طرح های خود را به اشتراک گذاشته و سپس در صورت تایید آن را ارائه دهند.
در ادامه به مهمترین اهداف و همچنین وظایف سازمان نقشه برداری کشور می پردازیم.
اهداف سازمان
اهداف سازمان نقشه برداری در راستای ارائه خدمات و ارتقای سطح موثر این ارگان در کشور به شرح زیر است:
- توسعه زیرساخت های داده های مکانی برای برنامه ریزی و توسعه پایداری کشور
- توسعه فعالیت های پژوهشی
- تصویب قوانین و مصوبات جهت یکپارچگی فعالیت های نقشه برداری
- مدیریت بحران
- افزایش نقش سازمان در فعالیت های اجرایی کشور
- افزایش سهولت دسترسی عموم به محصولات سازمان
- بروزرسانی فعالیت ها مطابق با تکنولوژی روز دنیا
- توسعه منابع درآمدی پایدار
وظایف سازمان نقشه برداری
هر سازمان بسته به نوع فعالیتی که انجام می دهد، درصدد این است که یکسری محصولات و خدمات در راستای بهبود وضعیت و مدیریت بهینه کشور را دارد. سازمان نقشه برداری نیز در راستای ارتقای خدمات مختلف نقشه برداری در حوزه های نقشه برداری عمومی و گرایش های تخصصی مرتبط با آن وظایفی به شرح زیر دارد:
- اجرای عملیات نقشه برداری بنیادی (شبکه بندی سراسری ژئودزی، ترازیابی دقیق، داده های ثقل سنجی )
- آپدیت نقشه های پوششی و غیر پوششی در مقیاس های مختلف به منظور بهره برداری در برنامه ها و مدیریت های اقتصادی و اجتماعی
- تهیه سطوح مبنایی مختلف از قبیل سطوح مبنای ارتفاعی، بیضوی های مقایسه و ...
- ایجاد ایستگاه ها و بنچ مارک های دائمی به منظور استفاده در عملیات برداشتی و پردازشی مختلف
- تهیه نقشه های موضوعی برای کاربرد های مختلف
- انجام عملیات فتوگرامتری در حیطه عکسبرداری هوایی در مقیاس های مختلف و پردازش و تولید ارتوفتو
- طراحی سیستم های اطلاعات مکانی(GIS)، سیستم های اطلاعات زمینی (LIS) و تشکیل پایگاه داده های توپوگرافی ملی (NTDB)؛
- انجام عملیات هیدروگرافی به منظور تهیه چارت های دریایی، جمع آوری داده های جزر و مدی و ...
- تهیه اطلس های ملی و موضوعی
- ایجاد بانک های اطلاعاتی
- اعمال ممیزی های فعالیت های نقشه برداری
- همکاری با مجامع عملی بین المللی به منظور تبادل و بهبود اطلاعات
- نظارت و کنترل کیفی فعالیت های نقشه برداری در شرکت ها و موسسات داخلی و خارجی
- برگزاری دوره های آموزشی در زمینه های مختلف نقشه برداری و ارائه مقررات مربوط به هرکدام
- برگزاری سمینار و نمایشگاه های داخلی و بین المللی
- تهیه و ارائه نقشه های توپوگرافی با مقیاس های مختلف
- تهیه و تولید انواع محصولات سه بعدی و نقشه های سه بعدی
- نگهداری، بروز رسانی و تکمیل پایگاه ملی نام های جغرافیایی ایران
در این مطلب با شرح وظایف، خدمات و محصولات سازمان نقشه برداری آشنا شدیم. با توجه به بالا بودن و در دسترس نبودن یکسری تجهیزات نقشه برداری، این سازمان با تهیه و جمع آوری داده های مختلف، محصولات تولید شده را در دسترس کاربران این رشته قرار می دهد تا بتوانند به داده های مورد نیاز برای انجام امور نقشه برداری دسترسی داشته باشند.
همچنین به منظور سازماندهی و دقیق شدن محصولات تولیدی توسط سازمان ها و شرکت ها یکسری دستورالعمل های همسان نقشه برداری در زمینه های مختلف این رشته ارائه می دهد و در صورت رعایت این دستوالعمل ها، آن ها را مورد تایید قرار می دهد.
و در اخر نیز به منظور تعدیل بازار نقشه برداری، تعرفه هایی پیرامون انواع عملیات و کارهایی در این حوزه را به فعالان این رشته ارائه می دهد.
