درحالی که فدراسیون فوتبال ایران چندی پیش مجوز حرفهای استقلال و پرسپولیس را به صورت مشروط صادر کرده بود ولی با اخباری که روز گذشته از AFC رسید، فوتبال ایران به شوکی بزرگ فرو رفت. بر اساس نامه ارسالی از سوی AFC، سه باشگاه استقلال، پرسپولیس و گلگهر موفق به رعایت الزامات و معیارهای سطح A قوانین و مقررات مجوز حرفهای این کنفدراسیون نشدند. از همین رو AFC خواهان ابطال مجوزهای حرفهای اعطا شده به این سه باشگاه ایرانی و پسگیری سهمیه این تیمها و ارسال پرونده به کمیته انضباطی AFC برای اتخاذ تصمیم شده است.
به طور کلى پروسه دریافت مجوز حرفهاى مربوط به چند هفته و ماههاى اخیر نبوده و اقدامات لازم مىبایست از اواخر سال گذشته در این مسیر آغاز مىشد چرا که مسائل مالیاتى، زیان انباشته، مالکیت مشترک یا حتى حسابرسى و ارائه صورتهاى مالى مواردی نیست که در یک مقطع کوتاه قابل حل باشد.
در ایرادهایی که AFC از دو باشگاه استقلال و پرسپولیس گرفته است، مسائل اساسی دیده میشود. به غیر از موضوع مالکیت مشترک و بدهیهای سنگین مالیاتی که پیش از این یکی از مهمترین مشکلات مشترک استقلال و پرسپولیس برای دریافت صدور مجوز حرفهای عنوان میشد، AFC در روند بررسی مدارک این باشگاهها به نکاتی برخورده که قابل توجه و البته تعجبآور است.
در روند صدور مجوز حرفهای باشگاه پرسپولیس، ایرادهای مبتدیانهای از جمله ارسال اشتباه مدارک، عدم ارائه ترجمههاى مورد تایید، ارسال مجدد مدارک سالهاى گذشته گرفته شده است. صورتهای مالی و بحث سود و زیان و ترازنامههای مالی یکی دیگر از ایرادهای AFC به پرسپولیس و استقلال بوده است. اوج اتفاقی که در ردِ مدارک باشگاه پرسپولیس رخ داده، «عدم پرداخت بدهىهاى قطعى» است، اتفاقی که ممکن است تبعات و تنبیهاتى براى کمیته استیناف صدور مجوز حرفهاى ایران و فدراسیون فوتبال به همراه داشته باشد.
باشگاههاى داراى بدهى قطعى شرایط لازم براى اخذ مجوز حرفهاى را ندارند و با توجه به اینکه مهلت ثبت مدارک 10 مهرماه سال 1400 بود پرسپولیس تا این تاریخ اقدام به پرداخت بدهىهاى قطعى خودش در پرونده گابریل کالدرون و دستیاراتش نکرده اما کمیته استیناف صدور مجوز حرفهاى ایران صلاحیت این باشگاه را با وجود داشتن بدهى قطعى تایید کرده و حالا این مسئله مىتواند براى فدراسیون فوتبال هم گران تمام شود. در واقع میتوان عدم پرداخت بدهی کالدرون آرژانتینی را رمز حذف این دو تیم از آسیا دانست.
تفاوت وضعیت باشگاه استقلال در بخش بدهىها در این است که مواردى همچون پرونده استراماچونى ، دیاباته و … هنوز در وضعیت رسیدگى قرار دارند و در این مرحله بدهى قطعى به شمار نمىروند و استقلال در این بخش مشکلى نداشته است. با این حال در روند صدور مجوز حرفهای باشگاه استقلال، نیز مشکل عدم ارائه برخى از مدارک مثل رقیب دیده میشود. وجود نواقصى در صورتهای مالی و گزارش حسابرسی که مى بایست در خردادماه سال 1400 آماده مىشد یکى از مشکلات موجود در مدارک استقلال است. مدیرعامل فعلى این باشگاه فعالیت خودش را از 3 مهر آغاز کرده و امکان ثبت مدارک تنها تا 10 مهر وجود داشته اما مدارک مالیاتى و حسابرسى این باشگاه پیش از این آماده نشده بود.
همه نواقص و مشکلات دو باشگاه به نوعى در سالهاى گذشته نیز وجود داشته اما چشمپوشى در قبال بدهى قطعى از نگاه AFC حساسیت برانگیز توصیف شده و دردسر بىسابقهاى را براى پرسپولیس و استقلال رقم زده است.
هر دو باشگاه با بدهى مالیاتى معوقه مواجه هستند که از دو دهه گذشته تاکنون تعیین تکلیف نشده هر چند گفته مىشود مشکل استقلال در این بخش به تازگى حل شده اما طبیعتاً با گذشت سه ماه از مهلت AFC این موضوع هم مورد پذیرش قرار نخواهد گرفت.
هر دو باشگاه استقلال و پرسپولیس از نظر AFC ورشکسته تشخیص داده شدهاند و مىبایست نسبت به افزایش سرمایه خود اقدام مىکردند. در این بین زیان انباشته پرسپولیس چند هزار برابر سرمایه ثبتى این باشگاه عنوان شده که در نوع خودش عجیب است.
مالکیت سهام دو باشگاه از سوى وزارت ورزش از دیگر ایرادهای اصلى وارد شده به پرسپولیس و استقلال است که بر این اساس هم امکان دریافت مجوز را پیدا نکردند.
این در حالی است که AFC به فدراسیون ایران 5 روز فرصت داده تا دفاعیات، مدارک و مستنداتشان را ارسال کنند اما با عمق مشکلاتی که در استقلال و پرسپولیس وجود دارد، نمیتوان حساب زیادی روی تغییر روند و بازگشت آنها به لیگ قهرمانان باز کرد. در واقع باید گفت که این دو تیم شانس حضور در لیگ قهرمانان آسیا 2022 را از دست دادهاند و فوتبال ایران با 2 سهمیه (سپاهان و فولاد) در فصل آینده لیگ قهرمانان آسیا حضور خواهد داشت.