نام سهند که میآید، ناخودآگاه فکرمان به سوی رشته کوههایی میرود که در جنوب شهر تبریز واقع است، کوههایی که آتشفشانی بوده و متشکل از 17 قله هستند.
اما سهند، امروز دیگر فقط همان رشته کوههای شمال غربی کشور نیست، بلکه سهند، یک ناوشکن بزرگ با 94 متر طول، 11 متر عرض و ارتفاع 16 متری است که مراحل پایانی آماده سازی را میگذراند.
حضورمان روی عرشه، اتاقها، موتورخانه، پل فرماندهی و بازدید از تقریبا تمام بخشهای این ناوشکن، یک موضوع مهم را برایمان روشن میکند و آن اینکه نیروی دریایی ارتش آیندهای درخشان در مهندسی، طراحی و ساخت ناوشکن دارد.
بهتر است بدانید، روزی که ناوشکن جماران به آب انداخته شد، بسیاری در خارج از کشور میگفتند این ناوشکن اصلا امکان دریانوردی ندارد، این شبهه افکنی تا جایی پیش رفته بود که برخی مقامات ارشد نیروهای دریایی سایر کشورها نیز این سوال را از فرماندهان نداجا میپرسیدند اما شاید فکرش را هم نمیکردند که جماران یا همان پروژه موج 1، امروز به نماد تولیدات تماما بومی نیروی دریایی تبدیل شود.
امروزه، ناوشکن جماران نه تنها موجب قدرت نمایی نیروی دریایی در توان مهندسی و تولید ناوشکن شده است، بلکه ماموریتهای این ناوشکن موجب شده که دیگر کسی نسبت به قابلیتهای آن شک نداشته باشد.
حالا 7 سال از رونمایی ناوشکن جماران گذشته و جمهوری اسلامی ایران 4 پروژه "جماران کلاس" دیگر هم دارد و امروز، دماوند مقتدرانه در شمال کشور پا به میدان گذاشته و حالا هم ناوشکن سهند، مراحل ساخت و سازش رو به پایان است.
جالب است بدانید که ناوشکن سهند پنجمین پروژه موج بوده و "موج 5" شناخته میشود، این ناوشکن سومین محصولی است که نیروی دریایی ارتش ساخت آن را برعهده گرفته و موجهای 3 و 4 نیز توسط وزارت دفاع در حال ساخت هستند.
وزرن ناوشکن سهند، بیش از 1400 تُن است و فرمانده ناوشکن میتواند با همین وزن و توسط موتورهایی قدرتمند، ناوشکن را با سرعت 34 گره دریایی و با بیش از 100 نیرو، در پهنه گسترده دریا و در ناوگان جنوب نداجا، به پیش ببرد.
هماکنون، تقریبا تمام مراحل تجهیز و آماده سازی ناوشکن سهند به پایان رسیده و فقط موارد جزئی از جمله تزئینات داخلی، نصب موشکهای کروز و پدافندی و چند مورد دیگر باقی مانده است.
دمای هوای داخل ناوشکن چون سیستم تهویه راهاندازی نشده، بالای 40 درجه بود و متخصصان نداجا در این دما، مشغول به کار بودند و بازدید از ناوشکن سهند با سازه 7 طبقهای و گرمای زیاد با رطوبت بالای بندرعباس، قدری برایمان کار را سخت و زمانبر کرد، اما سعی کردیم به موتورخانه ناوشکن برویم، جایی که برای هر شناور نظامی، به مثابه "قلب" است.
در طبقات پایینی ناوشکن، پس از عبور از اتاقهای بسیار زیادی، وارد موتورخانه شدیم؛ وارد که شدیم، اولین چیزی که دیدیم، لولههای در هم تنیده شدهای بود که نشان میداد چقدر کار نصب موتور در آن فضای نسبتاً کوچک سخت است.
متخصصان با مشقت فراوان در حال کار در درمای بالا، رطوبت زیاد، دودناشی از جوشکاریها و برشکاری فلزات در طبقات پایینی ناوشکن بودند و ما توانستیم برای اولین بار از موتورخانه، شافت و بخشهای مختلف موتوری ناوشکن سهند بازدید کنیم، موتورهای قدرتمندی که قرار است پیشبرنده این ناوشکن باشند.
به موتور خانه که رسیدیم، فرمانده یک دستاورد مهم متخصصان ایرانی را به طور عینی نشانمان داد؛ "اولین گیربکس ترکیبی تماما ایرانی" روی ناوشکن سهند نصب شده بود. ناخدا شیخی فرمانده کارخانجات دست روی گیربکس گذاشت و گفت، برای ساختش متخصصان داخلی وقت زیادی صرف کردند اما توانستند بسازند و حالا برای اولین بار، روی ناوشکن سهند نصب شده است.
به بالای ناوشکن که بازگشتیم، مستقیم روی پل فرماندهی رفتیم، جایی که فرمانده سهند، این شناور 1400 تُنی را از آنجا هدایت میکند. جالب است بدانید که ناوشکن سهند به جای یک پل فرماندهی، تقریبا دو پل فرماندهی دارد که این پلها را به "پل اصلی" و "پل فرعی" تقسیم کردهاند و در پل اصلی، تقریبا تمام صفحات و سامانههای هدایت ناوشکن و هدایت سلاحها، نصب شده بود.
از پل فرماندهی که بیرون آمدیم، چشممان به دودکشی بزرگ خورد؛ از ناخدا شیخی فرمانده کارخانجات نیروی دریایی ارتش که همراهمان است، پرسیدم که ناوشکنهای غربی از سیستم خنککاری دود و هوای خروجی از دودکش بهره میبرند؛ آیا در ناوشکن سهند که دودکشی متفاوت از دودکش جماران و دماوند دارد، از این تکنولوژی بهره بردهاید؟ گفت: بله.
زمانی که برای بازدید از ناوشکن سهند پیش بینی کرده بودیم، رو به اتمام بود اما در این 4 ساعت، نتوانستیم تمام بخشهای ناوشکن را بازدید کنیم چون آنقدر امکانات و تجهیزات پیشرفته روی ناوشکن نصب است که بازدید و ارائه توضیحاتش توسط فرمانده کارخانجات و مدیر پروژه ناوشکن سهند به تیم خبری تسنیم، شاید چند روز زمان ببرد.
قصد داشتیم که از ناوشکن خارج شویم، در مسیر خروج و روی پاشنه ناوشکن چشممان به لانچرهایی خورد که اژدر پرتاب میکردند؛ اژدرهای بسیار مشهور و قدرتمند "مارک" که حالا توسط ایرانیها ارتقا یافته و برد بیشتری دارند.
متخصصان نیروی دریایی ارتش توانستهاند نمونه ایرانی کنسول هدایت و کنترل این اژدرها را هم تولید کنند و هماکنون برای اولین بار، "کنسول تماما ایرانی" برای هدایت "اژدرهای مارک" روی ناوشکن سهند نصب شده بود و این نشان میدهد که تخصص نداجا در تولید بومی این کنسولها، بسیار بالا رفته است.
کار بازدید از ناوشکن سهند را به همین جا ختم کردیم و رفتیم سراغ پروژه بعدی، پروژهای حیاتی و سرشار از "تکیه بر توان داخلی"، پروژه تعمیرات اساسی بزرگترین ناو غرب آسیا یعنی "خارگ".