
در واقع نامه درصدد است تا توپ را در زمین ایران بیندازد. به این معنا که پیشاپیش هر گونه شکست در مذاکرات به ایران نسبت داده شود و آمریکا حق رویکرد نظامی را برای خود محفوظ بدارد و افکار عمومی جهان را نیز برای چنین اقدامی آماده سازد.
اسکای نیوز عربی ادعا کرده است که به متن نامه ترامپ به ایران دست پیدا کرده است که متن آن در زیر میآید: «این نامه را بهمنظور گشودن افقهای جدیدی در روابطمان مینویسم؛ دور از سالها درگیری، سوءتفاهم و مواجهات غیرضروری که در دهههای گذشته شاهد آن بودهایم. زمان آن فرا رسیده که دشمنیها را پشت سر بگذاریم و صفحه جدیدی از همکاری و احترام متقابل بگشاییم. امروز نیز فرصتی تاریخی پیش روی ما قرار دارد.
ایالات متحده آمریکا تحت رهبری من آماده است تا گامی بزرگ در جهت صلح و کاهش تنش بردارد. ما میتوانیم با همکاری یکدیگر تحریمها را برطرف کنیم، اقتصاد ایران را تقویت نماییم و درهای همکاری میان دو کشور را بگشاییم؛ نهتنها به نفع مردم خود، بلکه به نفع ثبات و صلح در خاورمیانه و سراسر جهان.
اما به شما هشدار میدهم که اگر این دست دوستی را رد کنید و اگر نظام ایران مسیر تنش، حمایت از سازمانهای تروریستی و ماجراجوییهای نظامی را انتخاب کند، پاسخ ما قاطع و سریع خواهد بود. ما در برابر تهدیدهای نظام شما علیه مردم خود یا متحدانمان دستبسته نخواهیم ماند.
تابناک را در شبکه های اجتماعی دنبال کنید
صلح نشانه ضعف نیست، بلکه انتخاب قدرتمندان است. ملت ایران، ملتی بزرگ است که شایسته آیندهای بهتر، دور از انزوا، فقر و رنج است.
اگر آماده مذاکره هستید، ما نیز آمادهایم. اما اگر همچنان به نادیده گرفتن خواستههای جهان ادامه دهید، تاریخ ثبت خواهد کرد که شما فرصت بزرگی را از دست دادهاید.»
اخیرا نیز دکتر «عبدالخالق عبدالله» مشاور پیشین رئیس امارات متحده عربی با انتشار توییتی مدعی اطلاع از بخشهای مهم نامه ترامپ به آیت الله خامنهای شده است.
وی در توئیتی خواستههای ترامپ را به این شرح اعلام کرده است: ۱. برچیدن برنامه هستهای؛ ۲. توقف غنی سازی اورانیوم؛ ۳ توقف ارسال سلاح به حوثیها؛ ۴. توقف حمایت مالی از حزب الله؛ ۵. انحلال گروههای حشد الشعبی عراق؛ ۶. ایران دو ماه فرصت دارد تا این خواستهها را اجرا کند؛ ۷. در این صورت، آمریکا تحریمها را برمی دارد و انزوای این کشور را پایان میدهد؛ ۸. جایگزین مذاکرات: اقدام نظامی گسترده.
همچنین مطابق ادعای «عبدالله» محل پیشنهادی ترامپ برای مذاکره با ایران، امارات است.
پیش از این سایت آکسیوس آمریکا نیز مدعی اطلاع از برخی مفاد این نامه شده بود. به ادعای آکسیوس «نامه رئیسجمهور ترامپ به ایران، شامل یک ضربالاجل دوماهه برای دستیابی به یک توافق هستهای جدید بود. این موضوع را یک مقام آمریکایی و دو منبع مطلع از محتوای نامه به وبسایت اکسیوس اعلام کردند. مشخص نیست که این مهلت دوماهه از زمان تحویل نامه محاسبه میشود یا از زمان آغاز مذاکرات. اما اگر ایران پیشنهاد ترامپ را رد کند و مذاکرهای انجام نشود، احتمال اقدام نظامی آمریکا یا اسرائیل علیه تأسیسات هستهای ایران بهطور چشمگیری افزایش خواهد یافت.»
به گفته این منابع، نامه ترامپ «محکم» بود. از یک سو، پیشنهاد مذاکره برای یک توافق هستهای جدید مطرح شده بود، اما از سوی دیگر، در آن نسبت به پیامدهای رد این پیشنهاد و ادامه پیشرفت برنامه هستهای ایران هشدار داده شده بود.
دو منبع گفتند که ترامپ در این نامه تأکید کرده که خواهان مذاکرات نامحدود نیست و به یک دوره دوماهه برای رسیدن به توافق اشاره کرده است.
در خصوص محتوای نامه ترامپ بر اساس محتوای منتشر شده توسط اسکای نیوز عربی، این نامه حاوی این نکته مثبت است که نگاهی رو جلو دارد؛ هر چند آمریکا باید پاسخگوی جنایات خود علیه ملت ایران باشد
در خصوص محتوای نامه ترامپ بر اساس محتوای منتشر شده توسط اسکای نیوز عربی، این نامه حاوی این نکته مثبت است که نگاهی رو جلو دارد؛ هر چند آمریکا باید پاسخگوی جنایات خود علیه ملت ایران باشد.
اگر چه در نامه پیشنهاد رفع تحریم داده میشود ولی پیام هشدارآمیز نیز به ایران میدهد که در صورت رد دست دوستی، اقدام قاطع خواهد کرد «اگر آماده مذاکره هستید، ما نیز آمادهایم. اما اگر همچنان به نادیده گرفتن خواستههای جهان ادامه دهید، تاریخ ثبت خواهد کرد که شما فرصت بزرگی را از دست دادهاید.»
در واقع نامه درصدد است تا توپ را در زمین ایران بیندازد. به این معنا که پیشاپیش هر گونه شکست در مذاکرات به ایران نسبت داده شود و آمریکا حق رویکرد نظامی را برای خود محفوظ بدارد و افکار عمومی جهان را نیز برای چنین اقدامی آماده سازد.
نامه همچنین منعکس کننده رویکرد ترامپ در سیاست خارجی تحت عنوان «صلح از طریق قدرت» است «صلح نشانه ضعف نیست، بلکه انتخاب قدرتمندان است».
«صلح از طریق قدرت» به این معنا است که آمریکا باید بقدری قدرتمند باشد (بهویژه ازنظر نظامی و اقتصادی) که هیچ دشمنی جرات تهدید یا حمله به آن را نداشته باشد. این استراتژی بر ایده بازدارندگی متکی است و معتقد است که توانایی قاطع برای شکستدادن دشمنان درصورت بروز درگیری، بهترین راه برای جلوگیری از جنگ است.
«دونالد ترامپ» با استناد به استراتژی «صلح از طریق قدرت»، خود را به رونالد ریگان تشبیه میکند که در اواخر دوران ریاست جمهوری خود در سالهای ۱۹۸۱-۱۹۸۹، با اتحاد جماهیر شوروی تازه اصلاح طلب، هزینههای نظامی را قبل از مذاکره به شدت افزایش داد.
به گفته «لئو پانتا» مدیر سابق سازمان سیا و وزیر دفاع سابق آمریکا، ترامپ بهعنوان رئیسجمهور نمیتواند مفهوم سیاست خارجی «صلح از طریق قدرت» را که بر این باور است یک نیروی نظامی قوی میتواند مانع بروز درگیری شود، بپذیرد مگر اینکه تفسیری را که رونالد ریگان در سخنرانیاش به مناسبت چهلمین سالگرد نبرد نرماندی ارائه داد نیز قبول داشته باشد. ریگان، که این ایده را به یک اصل شناختهشده تبدیل کرد، گفت: «ما در آمریکا از دو جنگ جهانی درسهای تلخی آموختهایم. بهتر است آمادگی حفاظت از صلح را داشته باشیم تا اینکه کورکورانه به سوی دریاها پناه ببریم و تنها پس از از دست دادن آزادی، با عجله واکنش نشان دهیم.» او همچنین با صراحت تأکید کرد که «قدرت متحدان آمریکا برای ایالات متحده حیاتی است.»
به اعتقاد وی مذاکرات با ایران، فرصتی برای تغییر مسیر خاورمیانه است. به اعتقاد «پانتا» «ایران نیز فرصت دیگری است. با توجه به شرایط کنونی این احتمال وجود دارد که ایران برای مذاکره در خصوص محدود کردن غنیسازی هستهای در ازای کاهش تحریمهای اقتصادی آمادگی داشته باشد. رئیسجمهور، بهعنوان فرمانده کل نیروهای مسلح، هم اختیار و هم مسئولیت تعیین آینده امنیت ایالات متحده را برعهده دارد. اگر با این قدرت عظیم بهگونهای نسنجیده برخورد کند، آمریکا ممکن است بهراحتی درگیر جنگی جهانی شود. اما اگر رئیسجمهور مانند رونالد ریگان، قدرت خود را بهدرستی درک کند، میتواند رهبری قاطع ارائه دهد و اتحادهایی را پایهگذاری کند که جهان را از جنگ دور نگه دارد. صلح در گرو قدرت است و قدرت در گرو رهبری.»
ایران نیز اعلام کرده پاسخ به نامه ترامپ را از طریق عمان داده است و مسقط نیز به صورت رسمی به آمریکا در این زمینه اطلاع رسانی کرده است. سید عباس عراقچی وزیر خارجه ایران اعلام کرد: پاسخ رسمی ایران به نامه رئیس جمهور آمریکا به طور مقتضی و از طریق کشور عمان ارسال شده است.
وزیر خارجه ادامه داد: این پاسخ رسمی شامل نامهای است که در آن نقطهنظرات ما در رابطه با وضعیت جاری و نامه آقای ترامپ به طور کامل تشریح شده و به اطلاع طرف مقابل رسانده شده است.
عراقچی تاکید کرد: سیاست ما همچنان بر عدم مذاکره مستقیم در شرایط فشار حداکثری و تهدیدات نظامی قرار دارد، اما مذاکرات غیرمستقیم، همانطور که در گذشته نیز وجود داشته، میتواند ادامه یابد. مذاکرات غیرمستقیم هم توسط دولت جناب آقای روحانی و هم توسط دولت شهید رئیسی صورت گرفته بود.
پاسخ به نامه ترامپ نیز اولین پاسخ ایران به نامه رئیس جمهوری از آمریکا به شمار میرود. پیش از این روسای جمهور مختلف آمریکا، نامههایی به ایران ارسال کرده بودند که بی پاسخ مانده بود.
همزمان با اعلام آمادگی ایران برای مذاکرات غیر مستقیم با آمریکا که توسط عباس عراقچی مطرح شد، سید کمال خرازی، رئیس شورای راهبردی روابط خارجی نیز تاکید کرده است جمهوری اسلامی ایران همه راهها را نبسته است، بلکه آماده مذاکره غیرمستقیم جهت ارزیابی طرف مقابل، اعلام شرایط خود و اتخاذ تصمیم مقتضی است.
همین موضع توسط علی شمخانی دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی ایران نیز مورد تاکید قرار گرفت. وی درباره پاسخ ایران به نامه ترامپ که روز گذشته ارسال شده است هم گفت که این پاسخ توسط دستگاههای مختلف ذیربط کشور تهیه شد؛ پاسخی که ایران در این نامه داده «خویشتندارانه» است. این پاسخ از طریق کانال عمانی به آمریکاییها ارسال شد؛ در حالیکه آمریکا کانال دیگری مدنظر داشتند، اما ایران ترجیح داد که از طریق عمان پاسخ خود را ارسال کند.
دبیر سابق شورای عالی امنیت ملی درباره محتوای پاسخ هم گفت که ایران همواره گفتوگوهای غیرمستقیم با آمریکاییها داشته است، لذا در این نامه گفته شده است که ایران برای گفتوگوهای غیرمستقیم آمادگی دارد و در صورتی که گفتوگوها از موضع برابر باشد، آمادگی وجود دارد که گامهای بعدی برای گفتوگو نیز برداشته شود.
در خصوص پیشنهاد مذاکره غیر مستقیم با آمریکا از سوی ایران، سیدحسین موسویان، دیپلمات پیشین ایران گفته است: معنی نظر وزیر خارجه این است که ایران در پی «معامله بدون مذاکره» با آمریکا است و لذا بجای مذاکره مستقیم، از واسطه استفاده خواهد کرد. «مذاکرات مستقیم» در دوره «روحانی-اوباما»، یک عامل مهم توافق برجام بود
در خصوص پیشنهاد مذاکره غیر مستقیم با آمریکا از سوی ایران، سیدحسین موسویان، دیپلمات پیشین ایران گفته است: معنی نظر وزیر خارجه این است که ایران در پی «معامله بدون مذاکره» با آمریکا است و لذا بجای مذاکره مستقیم، از واسطه استفاده خواهد کرد. «مذاکرات مستقیم» در دوره «روحانی-اوباما»، یک عامل مهم توافق برجام بود.
به گقته موسویان: «مذاکرات غیرمستقیم» در دوران «روحانی-ترامپ» و «رئیسی-بایدن» نیز یک عامل مهم شکست مذاکرات احیاء برجام بود. بهتر است یک تجربه شکست خورده، تکرار نشود. برداشت من این است که اگر آمریکا بخواهد امتیاز قابل توجهی بدهد، به «واسطه» نمیدهد.
«مارک فینو» سخنگوی اسبق وزارت خارجه فرانسه در خصوص طرح پیشنهاد گفتگوی غیر مستقیم با آمریکا از سوی ایران به خبرنگار تابناک میگوید: «این تحول جدید میتواند مثبت باشد، بهویژه اگر به مذاکرات موفق قبلی که با میانجیگری عمان انجام شد اشاره کنیم. البته هیچ تضمینی برای موفقیت وجود ندارد، اما واضح است که دولت ترامپ ترجیح میدهد به یک توافق دوجانبه برسد که رئیسجمهور آمریکا بتواند آن را به نام خود ثبت کند.»
وی معتقد است: «با این حال، مثل همیشه، مشکل اصلی در جزئیات نهفته است و چنین مذاکراتی تنها در صورتی واقعاً موفق خواهند بود که هر دو طرف منافع قابلتوجهی به دست آورند و اعتماد بازسازی شود مبنی بر اینکه محدودیتهای جدید بر برنامه هستهای ایران بهصورت قابلرصد اجرا شوند و در عین حال تحریمها نیز لغو گردند. معیار خوبی برای سنجش، مقایسه چنین توافقی با توافقی است که تقریباً در مذاکرات وین تحت میانجیگری اتحادیه اروپا حاصل شده بود.»
پروفسور «پل پیلار» عضو پیشین شورای اطلاعات ملی آمریکا نیز در این زمینه به خبرنگار تابناک میگوید: «مذاکرات غیرمستقیم میتوانند مفید باشند و به هر طرف کمک کنند تا درک بهتری از آنچه در مذاکرات آینده ممکن یا غیرممکن است پیدا کنند. اما برای دستیابی به یک توافق کامل، احتمالاً ارتباط مستقیمتر بین آمریکا و ایران ضروری خواهد بود. باید به خاطر داشت که برجام تنها پس از مذاکرات جدی و مستقیم آمریکا و ایران در سطح وزیران امور خارجه به نتیجه رسید.»