اینستاگرام از جذابترین شبکههای اجتماعی برای جوانان است؛ شبکهای رنگارنگ که با وجود مزایا و محسناتی که دارد تهدیدات اجتماعی و روانی متعددی هم دارد.
از جاگیر شدن اینستاگرام در دل کاربران ایرانی سه سال میگذرد، ایرانیها جزو 10 کشور اول علاقهمند این شبکه اجتماعی هستند و با بیش از 24 میلیون کاربر در رده هفتم جهان قرار دارند. این نرمافزار هر روز هم با قابلیتهای جدید فضاهای خصوصی را عمومیتر میکند و البته برای ایرانیها جذابتر میشود.
چندی پیش گاردین در گزارشی پیرامون تأثیر شبکههای اجتماعی بر روان جوانان به خصوص زنان و دختران نوشته بود: «حضور جوانان به خصوص دختران در شبکههای اجتماعی باعث کاهش معنادار حس اعتماد به نفس در آنان میشود، در سال 2007 و پس از آغاز بحران اقتصادی، روی آوردن جوانان به شبکه های اجتماعی و فضای مجازی افزایش یافت و به تبع آن میزان اعتماد به نفس و همچنین عزت نفس آنان سیر نزولی شدیدی پیدا کرده است.
این تحقیق در حقیقت بیانگر تغییر شدید در نوع و سبک زندگی جوانان انگلیسی به ویژه دختران نوجوان است که به مرور زمان به شدت افت داشته است. در حالی که دختران نوجوان در سال 2007 به میزان 41 درصد خود را با اعتماد به نفس بالا نشان میدهند، این عدد امسال به 33 درصد رسیده است».
دیلی میل هم به نقل از کارشناسان نوشت: «پژوهشگران در جدیدترین پژوهشهای خود دریافتند تنها یک ساعت گشت و گذار و حضور درشبکههای اجتماعی کافی است تا زنان به شدت دچار افسردگی، کاهش اعتماد به نفس و احساس بدبینی نسبت به ظاهر خود شوند».
*شبکه اجتماعی که رفتارهای ضداجتماعی را تقویت میکند
یک روانشناس با اشاره به افزایش حضور زنان جوان در شبکه اجتماعی اینستاگرام گفت: دختران و زنان جوان در این شبکه اجتماعی حالات و احساسات درونی خود را برون میریزند و این حالت آن هم به شکل نمایش اغراقآمیز هم برای فرد و هم برای مخاطبانش، آسیبزاست.
مرضیه سادات حسینی ادامه داد: رقابت برای نمایش و افزایش تعداد لایک و فالوئر و احساس اعتماد به نفس کاذب ناشی از آن میتواند زمینهساز بروز اختلالات و بیماریهای روانی از جمله خودشیفتگی شود.
وی برخی نمایشهای افراد از زندگی شخصی خود را کاملاً غیرواقعی دانست و گفت: البته برخی افراد سالم ممکن است واقعیتهایی از زندگی و جامعه را نمایش دهند اما با فعالیت در شبکه اجتماعی اینستاگرام که اقتضای آن بروننمایی اغراق آمیز زندگی شاد و مرفه است، به تدریج با موج غالب، همراه میشوند.
این روانشناس و روانکاو با بیان اینکه اغلب کاربران اینستاگرام کمبودهای خود را نمایش میدهند، گفت: با وجود اینکه نام این شبکهها اجتماعی است اما با تقویت خود و من، باعث میشوند رفتارهای ضداجتماعی در افراد رو به افزایش گذاشته شود.
وی تصریح کرد: خودکمبینیها و کاهش اعتماد به نفس هم از دیگر آثار استفاده زیاد از اینستاگرام است.
حسینی خاطر نشان کرد: اعتیاد به فضای مجازی ذره ذره ایجاد میشود و این مسئله میتواند کمکم به بیماری در فرد منتهی شود و این بیماری روانی ایجاد شده هم میتواند زمینهساز بروز جرایمی شود که فرد هرگز تصور آلوده شدن به آن را نمیکرد.