میدان ارگ کرمان که بخشی از بازار تاریخی کرمان محسوب می شود در واقع قدیمی ترین میدان شهر است، عبور و مرور خودرو از این میدان موجب شده بارهای طاق های اطراف این میدان بر اثر برخورد با خودرو ها تخریب شوند از سوی دیگر عدم ساماندهی مناسب میدان سبب شده به مکانی برای تجمع اراذل و اوباش نیز تبدیل شود.
طی سال های اخیر طرح هایی در راستای بازسازی این میدان انجام شد که وضعیت بصری میدان را تا حدودی سامان داد اما ضرورت جلوگیری از عبور و مرور خودرو در این میدان که از مدت ها قبل توسط کارشناسان مطرح شده بود حالا گویی با تصویب شورای ترافیک کرمان به زودی اجرا می شود و انتظار می رود این میدان در ایام نوروز امسال به مکانی برای قدم زدن گردشگران و تبدیل آن به پاتوقی برای فعالیتهای فرهنگی و اجتماعی تبدیل شود.
نخستین بار در دوران استانداری رئوفی نژاد در کرمان بود که قرار شد با بسته شدن این میدان بزرگترین بازارچه صنایع دستی استان کرمان در این بنای تاریخی راه اندازی شود اما این پروژه هیچ گاه اجرا نشد و در حد حرف باقی ماند.
میدان ارگ دارای صدها حجره، صحن گسترده و طاق های متعدد و ورودی بازار بزرگ کرمان است که از چهار طرف راه ماشین رو دارد.
گلبازخان جایگزین معبر میدان ارگ می شود
چندی قبل برای تسهیل رفت و آمد خودرو در صورت بسته شدن این میدان، کار احداث خیابانی تحت عنوان گلبازخان که جایگزین مسیر کنونی خودرو ها خواهد شد کلید خورد.
پروژه ای که با گذشت چند ماه و کار شبانه روزی حالا به نظر می رسد با تخریب ساختمانهای اطراف این محور وارد فاز جدی تری شده است.
این میدان برای مردم کرمان مملو از خاطره است، طاق های این مجموعه بدون استفاده از آهن ساخته شده است و نشانی از مهارت معماران کرمان است. حاج علی یکی از این استادکاران است که در سن ۱۶ سالگی در زمان ساخت این میدان دستی برآتش داشته است.
این میدان برای مردم کرمان مملو از خاطره است، طاق های این مجموعه بدون استفاده از آهن ساخته شده است و نشانی از مهارت معماران کرمان است
وی در خصوص ساخت این میدان می گوید: زمان پهلوی بود که به همراه سه استاد و تعدادی کارگر سازه های دور میدان ارگ را می ساختیم کار ساخت این تاق ها یک سال طول کشید در این تاق ها آهن به کار نرفته است فقط آجر و سیمان است. آن روزها کاربرد آهن زیاد، باب نبود. اما با همه این احوال، همچنان محکم و پابرجا باقی مانده است. با این که بارها ماشین ها به تاق هایی که اول خیابان گنجعلی خان(تجلی) قرار دارد ضربه زده اند. بابت هر تاق ۳۰ تومان دست مزد می گرفتم. یادم است که اواخر آذرماه هوا آن قدر سرد بود که سیمان توی دستم یخ می زد. اما ما جوان بودیم و فقط به کار فکر می کردیم. خاطرم است حین کار ما استاندار وقت برای بازدید به میدان ارگ آمد و با پیمان کاران صحبت کرد.
نتیجه کار معماران کرمانی حالا میدانی شده که ثبت ملی است و هر یک از مردم کرمان صدها خاطره از آن دارند اگر این میدان سنگ فرش و به پیاده راه تبدیل شود یکی از زیباترین مراکز تفریحی در قلب بافت تاریخی کرمان شکل خواهد گرفت که منجر به هویت بخشی به بافت تاریخی نیز خواهد شد.
لزوم ایجاد بازارچه صنایع دستی در میدان تاریخی
هم اکنون حجره های اطراف این میدان به کاربری های تجاری اختصاص یافته که هیچ تناسبی با ماهیت تاریخی این بنا ندارد و به نظر می رسد بعد از بسته شدن میدان بهترین کاربری برای این حجره ها همان فروش صنایع دستی، سوغات کرمان و مراکز پذیرایی و رفاهی برای گردشگران است.
معاون عمرانی استاندار کرمان در گفتگو با مهر اظهارداشت: کرمان دارای طرح های تفضیلی و جامع است و تمام طرح ها در این قالب اجرا می شود و باید در همین راستا بناهای تاریخی کرمان نیز دارای کاربری شوند که بیشترین ارزش افزوده را برای شهر تاریخی کرمان داشته باشند.
ابوالقاسم سیف الهی گفت: کرمان شهری تاریخی است و باید اقتصاد و پویایی اجتماعی شهر نیز بر همین راستا ایجاد شود و برای مسافران و گردشگران و حتی مردم شهر جذابیت ایجاد کنیم.
وی در خصوص میدان ارگ گفت: هم اکنون این میدان پارکینگی بزرگ است که خودروها اطراف آن توقف می کنند و یکی از مهمترین گذرها برای اتصال معبرهای شرق و غرب شهر است که باید این کاربری را متوقف کنیم.
سیف الهی افزود: در گذشته کار مرمت و ساماندهی بخش مرکزی میدان انجام شد و باید در این مرحله از عبور و مرور خودرو ها جلوگیری کنیم و این مکان را به میدانی خاطره انگیز و زیبا برای گردشگران تبدیل کنیم.
در گذشته کار مرمت و ساماندهی بخش مرکزی میدان انجام شد و باید در این مرحله از عبور و مرور خودرو ها جلوگیری کنیم و این مکان را به میدانی خاطره انگیز و زیبا برای گردشگران تبدیل کنیم
وی افزود: مناظر زیبا و نزدیکی میدان با میدان تاریخی گنجعلیخان، مسیر گردشگری و بازار کرمان به عنوان بزرگترین راسته بازار ایران، قابلیت هایی است که به این میدان پتانسیل های بی نظیر می دهد.
وی به بازسازی بخش های قابل توجهی از بازار کرمان و ساماندهی این بازار اشاره کرد و گفت: پیاده راه شدن میدان ارگ تحولی بزرگ در بافت تاریخی ایجاد خواهد کرد.
وی با اشاره به مجاورت پروژه گود خشت مال ها با میدان ارگ گفت: در آینده با اجرای پروژه خشت مال ها این مکان به بزرگترین پارکینگ بازار تبدیل می شود.
شهردار کرمان: آماده اجرای طرح هستیم
شهردار کرمان نیز در گفتگو با مهر اظهارداشت: طرح میدان ارگ آماده است و مطالعات لازم انجام شده و در شورای ترافیک استان بسته شدن این میدان تصویب شده است.
علی بابایی افزود: مسیر گلبازخان در راستای تسهیل ترافیک این بخش از شهر پس از بسته شدن میدان ارگ اجرا شده است و به محض اینکه این مسیر جدید باز شود رفت و آمد خودروها در میدان ارگ متوقف و کارهای عمرانی با سرعت آغاز می شود.
وی تصریح کرد: ما پیشنهاد می کنیم برای اینکه این طرح به ایام نوروز برسد میدان ارگ از یک طرف بسته شود و کار شروع شود.
شهردار کرمان افزود: کرمان حالا به یک کارگاه بزرگ تبدیل شده است که در کنار فعالیت های عمرانی و توسعه معابر شهری و ده ها پل و زیرگذر پروژه های مرمت و بازسازی بناهای تاریخی نیز با جدیدت در آن اجرا شده است.
بابایی این طرح را یکی از طرح های جدی و پایه ای شهر کرمان برای تبدیل شدن به قطب گردشگری دانست و گفت: این میدان به سمت گلباز خان نیز پیاده راه می شود.
وی افزود: کار تملک بسیاری از اماکن خصوصی در این مسیر انجام شده است و کار تخریب و ایجاد یکی از زیباترین مکان های گردشگری متناسب با بافت تاریخی اطراف در حال اجرا است.
شهردار کرمان بافت تاریخی کرمان را گنجی دانست که باید با تغییر کاربری و مرمت از آن بیشترین استفاده را برد.
وی افزود: در کنار میدان تاریخی مسیر پیاده راه گلبازخان نیز ۳۴۰ متر طول و ۲۶ متر عرض خواهد داشت.
همکاری مردم و مسئولان در اجرای این طرح می تواند در کوتاه مدت قابلیت های گردشگری شهر تاریخی کرمان را توسعه دهد و بافت تاریخی را متحول کند.
