گروه اجتماعی – پلمپ رستوران ها و مراکز تهیه و عرضه مواد غذایی چندی است که به عنوان خبرهای داغ در رسانه ها منتشر می شود؛ بسته شدن رستوران های معروف و صاحب نامی که تعجب بسیاری از مشتریان آنها شده است.
به گزارش افکارخبر، در قانون امور صنفی و قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان، حقوق خاصی برای مشتریان رستوران ها در نظر گرفته شده که مدیریت و صاحبان این صنف موظف به رعایت آنها هستند.
فروشندگان و عرضه کنندگان مواد غذایی باید محصولات باکیفیت و استاندارد به مشتریان عرضه کنند و در صورتی که غذا فاقد کیفیت لازم باشد، خریدار و مشتری می تواند درخواست جبران خسارت را بر اساس ماده یک آیین نامه قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان کند. بر اساس این ماده حقوقی برای مصرف کننده در نظر گرفته شده که عبارت است از : «حقوقی که عرضه کنندگان کالا و خدمات منفردا و مشترکا از حیث صحت، کمیت، کیفیت و سلامت کالا و خدمات عرضه شده مطابق با ضوابط و شرایط مندرج در قوانین و یا مندرجات قرارداد مربوط یا عرف باید در مورد هر شخص حقیقی یا حقوقی که کالا یا خدمتی را خریداری می کند، در معاملات رعایت کنند.»
همچنین در ماده 18 قانون حمایت از حقوق مصرف کنندگان آمده است: «چنانچه کالا یا خدمات عرضه شده توسط عرضه کنندگان کالا یا خدمات معیوب باشد و به واسطه آن عیب، خساراتی به مصرف کننده وارد گردد، متخلف علاوه بر جبران خسارات، به پرداخت جزای نقدی حداکثر تا معادل 4 برابر خسارت محکوم خواهد شد.»
بر اساس ماده 85 قانون کار همه کارگاه ها، کارفرمایان ، کارگران و کارآموزان کشور موظف و ملزم به رعایت قوانین بهداشتی با هدف جلوگیری از بیماری های حرفه ای و تامین بهداشت کار و کارگر و محیط کار هستند بنابراین فروشندگان و عرضه کنندگان مواد غذایی باید محصول باکیفیت و استانداردی را در اختیار متقاضیان قرار دهند.
همچنین برای نظارت بر حسن اجرای قانون، مطابق ماده 98 قانون کار «بازرسان کار و کارشناسان بهداشت در حدود وظایف خویش حق دارند بدون اطلاع قبلی ، در هر موقع از شبانه روز، به مؤسسات مشمول ماده 86 این قانون وارد شده و به بازرسی بپردازند.
از سوی دیگر، برای تضمین نظارت بر رعایت بهداشت در اماکن عرضه کننده مواد غذایی، در ماده 13 قانون مواد خوراکی و آشامیدنی و بهداشتی آمده است که «تخلف از مقررات بهداشتی نظیر عدم رعایت بهداشت فردی ، وضع ساختمانی و وسایل کار ممنوع است و مستوجب مجازات می باشد. مقررات بهداشتی مربوط به مراکز تهیه و تولید، نگهداری ، توزیع ، فروش و حمل و نقل مواد خوردنی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی و اماکن عمومی در آیین نامه اجرایی این ماده تعیین خواهد شد.
در آیین نامه اجرایی این ماده قانونی، در مواد مختلف، نکات گوناگونی برای رعایت بهداشت فردی و محیط کار ذکر شده است، از جمله:
الف) تمامی متصدیان و کارگران و اشخاصی که در مراکز تهیه و تولید و توزیع و نگهدارى و فروش و وسایط نقلیه حامل مواد خوردنى و آشامیدنى و آرایشى بهداشتى و اماکن عمومى اشتغال دارند، موظف اند دوره ویژه بهداشت عمومى را بگذرانند و گواهینامه معتبر آن را دریافت کنند. همچنین استخدام و به کارگیری نیروها بدون گواهینامه گذراندن دوره ممنوع است.
ب) تمامی افراد ذکرشده، موظف اند کارت معاینه پزشکى معتبر در محل کار خود داشته و هنگام مراجعه بازرسان بهداشت، ارائه کنند.
ج) همه افراد موظف به رعایت کامل بهداشت فردى و نظافت عمومى محل کار هستند.
د) تمامی اشخاصى که در این حوزه فعالیت می کنند باید ملبس به لباس کار و روپوش تمیز و به رنگ روشن باشند. تهیه کنندگان مواد غذایى، نظیر آشپزان، نانوایان و مشاغل مشابه و نیز کارگران کارگاه ها و کارخانه های تولید موادغذایى و بهداشتى که با این مواد ارتباط مستقیم دارند، ملزم به پوشیدن روپوش سفید و کلاه و اشخاصى مانند شاغلان و فروشندگان اغذیه، ساندویچ، آبمیوه، بستنى، شیرینی، کله و پاچه، جگرکى و مشابه آنها علاوه بر روپوش و کلاه، ملزم به استفاده از دستکش در حین کارند.
ه) به دلیل آلودگی موجود در اسکناس ها، صندوق و کارت های اعتباری، اشخاصى که به نحوى از انحا با طبخ و تهیه و توزیع مواد غذایى سر و کار دارند، در حین کار شخصا حق دریافت بهاى کالاى فروخته شده را از مشترى نخواهند داشت.
تمامی متصدیان و کارگران و اشخاصی که در مراکز تهیه و تولید و توزیع و نگهدارى و فروش و وسایط نقلیه حامل مواد خوردنى و آشامیدنى و آرایشى بهداشتى و اماکن عمومى اشتغال دارند، موظف اند دوره ویژه بهداشت عمومى را بگذرانند و گواهینامه معتبر آن را دریافت کنند
و) کارگران کارگاه ها و کارخانه ها و اماکنى که با پخت و فرآورى مواد غذایى سروکار دارند، همچنین کارگران کشتارگاه ها و محل هایى مانند آنها موظف اند هر روز قبل از شروع و بعد از خاتمه کار استحمام کنند.
ز) استعمال دخانیات از سوی متصدیان و کارگران در حین کار ممنوع است.
ح) ظروف مورد استفاده، اگر شکستنی هستند، باید تمیز، بدون ترک خوردگى و لب پریدگى باشند. وسایل و ظروف فلزى که براى تهیه و نگهدارى و مصرف مواد غذایى به کار مى روند نیز باید سالم، صاف و بدون زنگ زدگی باشند. همچنین وسایل و ظروف غذا باید پس از هر بار مصرف شسته، تمیز و بر حسب ضرورت ضدعفونى شده و در ویترین یا گنجه مخصوص که محفوظ باشد نگهدارى شود. برای تضمین بهتر بهداشت و سلامت مصرف کنندگان مواد غذایی، استفاده از ظروف و وسایلی مانند دیگ و ظروف مسى، اعم از اینکه سفیدکارى شده یا نشده باشد، گوشت کوب و قاشق چوبى و سربى، قندان بدون درپوش مناسب، ظروف فاقد در ثابت و مخصوص براى عرضه و موادى از قبیل نمک، فلفل، سماق، شکر و امثال آنها ممنوع است.
علاوه بر نظارت بازرسان بهداشتی از محل های تهیه و توزیع غذا، مشتریان اغذیه فروشی ها نیز باید با شناخت حقوق بهداشتی خود، بر کار عرضه کنندگان نظارت کنند و برای حفظ سلامتی خود و دیگران، موارد تخلف را به مراجع بهداشتی گزارش دهند.
مجازات های قانونی
بر اساس ماده 17 قانون نظام صنفی «افراد صنفی مکلف هستند قوانین و مقررات جاری کشور، از جمله قوانین و مقررات صنفی، انتظامی، بهداشتی، ایمنی، حفاظت فنی و زیباسازی محیط کار و دستورالعمل های مربوط به نرخ گذاری کالا ها و خدمات را که از سوی مراجع قانونی ذی ربط ابلاغ می گردد، رعایت و اجرا کنند.»
چنانچه بر اثر وقوع تخلف های مندرج در این قانون، خسارتی به اشخاص ثالث وارد شود، به درخواست شخص خسارت دیده، فرد صنفی متخلف، علاوه بر جریمه های مقرر در این قانون، به جبران زیان های واردشده به خسارت دیده نیز محکوم خواهد شد.
همچنین بر اساس ماده 68 قانون نظام صنفی، رعایت نکردن دستورالعمل های بهداشتی از سوی فرد صنفی، تخلف محسوب می شود و متخلف باید جریمه نقدی لازم را در هر بار تخلف بپردازد. بر اساس ماده 13 قانون مواد خوراکی و آشامیدنی نیز تخلف از رعایت مقررات بهداشتی، جریمه هایی نقدی را برای متخلفان در پی خواهد داشت.
با توجه به موارد مطرح شده، مشتریان رستوران ها باید به حقوق خود واقف شوند و بدانند می توانند از رستوران داران شکایت کرده و خسارات وارد شده را جبران کنند.