در چهار سالی که به جام ملتهای آسیا ۱۹۹۲ ختم شد، ایران روزهای خوبی در فوتبال سپری کرد. ایران در جام ملتهای ۱۹۸۸ قطر با پرویز دهداری موفق به کسب مقام سومی شد و دو سال بعد با سرمربیگری علی پروین در بازیهای آسیایی ۱۹۹۰ پکن مقام قهرمانی را بدست آورد.
در این دوره علی پروین سرمربی تیم ملی ایران بود و او ایران را برای مسابقات جام ملتهای آسیا در ژاپن آماده کرد. تفکر علی پروین با پرویز دهداری که سرمربی سابق ایران بود مقداری تفاوت داشت. پرویز دهداری در دوره قبل با ترکیبی جوان وارد رقابتهای جام ملتهای آسیا شد و آن ترکیبی که ایران همیشه با تلفیقی از چند تیم مطرح آماده میشد فرق میکرد. اما علی پروین در این دوره باز به همان سنت همیشگی رو آورد و بازیکنان مطرح آن دوره را دوباره به تیم ملی بازگرداند.
تیم ملی ایران در ژاپن با ترکیب نام آشنایی همچون احمدرضا عابدزاده، جواد زرینچه، مجتبی محرمی، نادر محمد خانی، مهدی فنونیزاده، سیروس قایقران، سید مهدی ابطحی، مرتضی کرمانی مقدم، رضا حسنزاده، جمشید شاهمحمدی، حمید استیلی، صمد مرفاوی، رضا رضاییمنش، محمد خاکپور، علی سید افتخاری، علی اکبر یوسفی، آرش ناموز و بهزاد غلامپور که در این اسامی یاد شده تنها یازده بازیکن اول این لیست موفق به حضور در ترکیب بازیها شدند و علی پروین در این رقابتها حتی دست به انجام یک تعویض نکرد. نکتهای که علتش هیچوقت معلوم نشد که چرا علی پروین با وجود بازیکنان خوبی که بر روی نیمکت تیم ملی داشت، دست به ترکیبش در این سه بازی نزد؟
این دوره از جام ملتها در دو گروه چهار تیمی برگزار شد و در گروه A. ژاپن، امارات متحده عربی، ایران و کرهشمالی حضور داشتند و در گروه B. عربستان، چین، قطر و تایلند همگروه شدند. تاریخ برگزاری این مسابقات از ۷ تا چهارده آبان ماه ۱۳۷۱ بود و دو شهر و سه استادیوم برای انجام این مسابقات آماده شده بودند.
ایران در اولین بازی خود به مصاف کرهشمالی رفت و توانست با نتیجه دو بر صفر از سد این تیم بگذرد. در این بازی سیروس قایقران و فرشاد پیوس گلزنی کردند. کره شمالی در انتهای این رقابتها با یک تساوی از ژاپن و یک امتیاز در انتهای جدول گروه A. قرار گرفت.
بازی دوم ایران برابر امارات متحده عربی بود. مصافی که ایران میتوانست با یک پیروزی پرگل به پایان ببرد، اما عدم تمرکز بازیکنان در تمام کردن موقعیتها و همچنین عملکرد خوب دروازهبان امارات موجب شد تا این بازی با نتیجه بدون گل پایان یابد و تیم ملی ایران از گرفتن دو امتیاز کامل این بازی ناکام بماند.
با نتایجی که تا بازی دوم بدست آمده بود، ایران با سه امتیاز صدرنشین گروه بود و ژاپن و امارات به ترتیب دوم و سوم بودند. قبل از بازی ایران برابر ژاپن، کره شمالی و امارات به مصاف هم رفتند که این بازی با برتری دو بر یک امارات در لحظات پایانی همراه بود. اما مصاف ایران برابر ژاپن در بازی آخر مرحله گروهی، رقابتی که برای هر دو تیم حکم مرگ و زندگی را داشت. ایران میتوانست حتی با یک مساوی از مرحله گروهی صعود کند، اما ژاپن باید این بازی را میبرد تا بتواند جواز حضور در مرحله حذفی را پیدا کند.
داور این بازی جمال الشریف بود، کسی که بازیکنان ایران خاطرات خوشی از او با قضاوتهایی که برای ایران انجام داده ندارند. تمام اتفاقات عجیب این بازی از نیمه دوم آن آغاز میشود. جایی که در دقیقه ۵۵ جمشید شاه محمدی با دریافت کارت زرد دوم از زمین بازی اخراج شد و شاگردان علی پروین ادامه کار را ده نفره پیش بردند.
در این بازی که بسیاری فکر میکردند ایران به راحتی میتواند دو امتیاز این بازی را بدست آورد، اما کاملا شرایط در بازی متفاوت بود و این ژاپن بود که بعد از ده نفره شدن ایران حملات را روی دروازه حریف بیشتر کرد و در نهایت در دقیقه ۸۷ روی فرار کازویوشی میورا و واکنش ضعیف عابدزاده به گل رسید.
بعد از این گل تیم ملی ایران به کلی فرو ریخت و بعد از اخراج شاهمحمدی، در دقایق آخر فرشاد پیوس، نادر محمد خانی و مرتضی کرمانی مقدم به دلیل ایجاد حواشی در زمین مسابقه و درگیری با داور از زمین بازی اخراج و با محرومیتهای سنگین مواجه شدند و در نهایت این رقابتها با حذف در مرحله گروهی برای ایران پایان یابد.