اخیرا وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی خبر از ارجاع لایحه "نظام سازمان رسانه‌ای" به کمیسیون فرهنگی دولت برای بررسی مواد آن داد و گفت که از دیدگاه‌های پیشکسوتان رسانه در تکمیل این لایحه استقبال می‌کند.
قبل از اعلام این موضوع نیز در خلال نشست خبری سید عباس صالحی در نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاریها نیز این موضوع اطلاع‌رسانی شده بود که انتقادات شدیدی را از سوی رسانه‌ها به‌خصوص رسانه‌های اصلاح‌طلب به همراه داشت تا جائیکه یکی از این رسانه‌ها نوشت: «فرض کنید امروز رئیسی یا قالیباف رئیس‌جمهور بودند و خبر می‌آمد که دولت تصمیم دارد سازمانی به‌نام «نظام رسانه‌ای جمهوری اسلامی ایران» ایجاد کند، سازمانی که برای روزنامه‌نگاران پروانه فعالیت صادر کند و بگوید با عضویت در این سازمان خبرنگاران از حقوقی از جمله «حق همراه داشتن تجهیزات خبرنگاری» برخوردار خواهند شد! آیا دوستان ما، همان‌ها که در خرداد ماه امسال می‌گفتند «به عقب برنگردیم»، شهر را به هم نمی‌ریختند که: اینها می‌خواهند آزادی بیان را عملاً سر ببرند. این دیگر به عقب برگشتن نیست؛ رسماً سقوط کردن است.»
شاید امروز نوبت روزنامه‌نگاران است که خطاب به ریاست محترم دولت بگویند: «بگذاریم اسلام با چهره رحمانی‌اش، ایران با چهره عقلانی‌اش، انقلاب با چهره انسانی‌اش و نظام با چهره عاطفی‌اش همچنان حماسه بیافرینند. خداوندا، به تو پناه می‌برم از استبداد رأی، عجله در تصمیم، تقدّم نفع شخصی و گروهی بر مصالح عمومی و بستن دهان رقیبان و منتقدان».
برای بررسی بیشتر زوایای لایحه سازمان رسانه‌ای گفت‌وگویی را با بیژن مقدم؛ پیشکسوت و فعال رسانه‌ای داشتیم.
وی اظهار کرد: پیش از اینکه به نقد، تحلیل یا رد کردن این لایحه بپردازیم باید بدانیم که اصل لایحه نظام رسانه‌ای از مواردی است که اهل رسانه همواره به وجود آن اصرار داشته و خود را نیازمند آن دانسته است.
مدیر مسئول سایت الف با بیان اینکه اصحاب رسانه و روزنامه‌نگاران با آرزوی داشتن این نظام، هدفهایی همچون نظامهای پزشکی و مهندسی را دنبال می‌کند تا به این طریق سازوکار برای تصمیم‌گیری و مسائلی مانند مقررات صدور پروانه‌های فعالیت حرفه‌ای به بدنه رسانه واگذار شود و بیش از هر چیز، ساختاری بر عرصه فعالیت رسانه‌ای حاکم شود.
وی افزود: بنابراین در اصل وجود چنین نظامی جای تردید نیست هر چند که می‌توان بر مواد و ساختار آن ایراداتی را وارد کرد یا نسبت به آن انتقاد داشت؛ همانطور که گفته شده این لایحه نیازمند تکمیل است تا به شکل ساختاری منسجم و یکپارچه به تصویب برسد تا در نهایت اهالی رسانه از سود آن بهره‌مند شوند.
مقدم با تأکید بر اینکه برخورد سیاسی با این لایحه چه از سمت اصلاح‌طلبان و چه اصولگرایان درست نیست، متذکر شد: هفته گذشته رسانه معاند نظام که آن طرف آب فعالیت می‌کند، میزگرد مفصلی را درباره لایحه نظام رسانه‌ای برگزار کرد و به کلی آن را زیر سؤال برد که این خود جای تردید است و رسانه‌های داخلی حداقل نباید رفتاری مشابه را برگزینند.
وی با بیان اینکه چند پیش‌نویس از این لایحه نیز در دولتهای گذشته تهیه شده بود اما نهایتا دولت آقای روحانی به سمت تصویب آن رفته است، گفت: نکته مهم است که لایحه نظام رسانه‌ای مانند هر لایحه دیگری قابلیت اصلاح دارد و رسانه‌ها به جای اینکه کلیت آن را مورد هجمه قرار دهند و فشار سیاسی بیاورند، به نقد آن بپردازند و بندهای پیشنهادی را به دولت ارائه دهند.
مدیر‌مسئول سایت الف ابراز کرد: اصلا شاید نیاز باشد در این باره سمیناری برگزار شود و معاونت مطبوعاتی وزارت ارشاد به جمع آراء و پیشنهادات درباره این لایحه بپردازد.
این فعال رسانه بار دیگر با بیان اینکه اصل این لایحه موضوعی کارشناسی است و نباید از نقطه‌نظر سیاسی با آن برخورد شود، تصریح کرد: نوع مواجهه برخی از رسانه‌های اصلاح‌طلب با این موضوع را دقیق نمی‌بینم که شاید این ناشی از عدم یک دست بودن این جریان باشد؛ بالاخره در هر جریانی می‌توان مخالفان و منتقدانی را یافت.
وی در پاسخ به این سؤال که گفته می‌شود قرار است سازمان نظام رسانه‌ای با تصدی‌گری دولت شکل گیرد که برای تمام خبرنگاران و روزنامه‌نگاران مجوز فعالیت صادر کند و حتی ملاک حضور خبرنگاران در جامعه و رویدادهای خبری، این مجوزها باشد، آیا چنین موضوعی رسالت آزادی مطبوعات را که از شعارهای این دولت هم بود زیر سؤال نمی‌برد، گفت: نه تنها این مورد بلکه ده‌ها مورد دیگر در این لایحه وجود دارد که قابل نقد است اما مبنای حرف من این است که با مخالفتها و جریان‌سازی سیاسی، تصویب آن را مانند سالهای گذشته به تأخیر نیندازیم زیرا خواسته چندین ساله اصحاب رسانه، داشتن نظامی مشخص برای فعالیت در این عرصه است.
مقدم با بیان اینکه اگر اختیارات دولت در این لایحه زیاد به نظر می‌رسد باید درباره آن بحث و تبادل نظر کرد تا سهم دولت کم شود، یادآور شد: هدف لایحه نظام رسانه‌ای این است که حقوق روزنامه‌نگاران و اهالی رسانه تأمین شود.
وی تأکید کرد: قطعاً هر کسی که قلم و کاغذی در دست داشته باشد، خبرنگار یا روزنامه‌نگار نیست همانطور که هر کسی ساختمانی بسازد، مهندس نیست؛ در مقوله مهندسی، سازمان نظام مهندسی وجود دارد که به مهندسان پروانه فعالیت می‌دهد اما در حوزه رسانه هیچ تمییز و تفکیکی صورت نمی‌گیرد.
این پیشکسوت رسانه‌ای خاطر‌نشان کرد: اتفاقاً به نظر من افرادی که منتقد داشتن چنین نظام رسانه‌ای هستند باید از این ناراحت باشند که هر کسی به خودش جرأت می‌دهد با نگارش متن یا مقاله‌ای، لقب خبرنگار یا روزنامه‌نگار برای خود برگزیند بدون اینکه هیچ تعریف مشخصی در این زمینه وجود داشته باشد.
وی افزود: شغل روزنامه‌نگاری و خبرنگاری قداستی دارد و وقتی درباره این حرفه حرف می‌زنیم، باید بدانیم معیار و ضوابط فعالیت در آن چیست و چه کسانی (ترکیب هیئت) باید درباره افراد فعال در این حوزه نظر دهند.
مقدم خاطر‌نشان کرد: ابتدا باید نظامی برای سازماندهی شکل گیرد و بعد حقوق افراد و فعالان مطالبه شود لذا امیدوارم این نظام رسانه‌ای با نگاه به تمامی ابعاد و بخشهای مختلف این حرفه به تصویب برسد.
