شهرآورد تهران را می توان یکی از مهیج ترین دربی ها در فوتبال دنیا دانست. البته این بازی در کنار جذابیت های محدود فنی بیشتر به دلیل حواشی موجود در آن موردتوجه قرار می گیرد. امری که بارها دیدار استقلال و پرسپولیس را تحت تاثیر قرار داده است و برخی بازیکنان این 2 تیم از اینکه لقب «یاغیان شهرآورد» را به خود اختصاص دهند، افتخار می کنند.
هرچند در سال های اخیر بازیکنان سرخابی ها کمتر دست به یاغی گری در دربی زده اند اما با توجه به شرایط خاص این بازی احتمال دارد در شهرآورد 85 هم یک یا حتی چند بازیکن به عنوان مسبب جنجال و حاشیه معرفی شوند.
اهمیت و حساسیت شهرآورد تهران به عنوان جذاب ترین دربی آسیا به حدی است که رسانه های معتبر دنیا اخبار آن را تحت پوشش قرار می دهند و مجله معتبر AS اسپانیا دیدار استقلال و پرسپولیس را جزء 16 دربی هیجان انگیز جهان فوتبال می داند.
صحنه های زشت و زیبایی از این دربی 4 ساله به یادگار مانده و تاریخ دیدار سنتی تهران پر است از اتفاقاتی که تا قبل از وقوع هرگز قابل پیش‌بینی نبودند. دربی تهران گاهی چنان ملال آور و کسالت بار است که در طول 90 دقیقه حتی یک موقعیت خطرناک هم روی دروازه‌ها خلق نمی شود و گاهی در کمتر از 10 دقیقه نقطه اوج هیجان را به تصویر می کشد.
در این گزارش جنجالی ترین دربی های پایتخت را با هم مرور می کنیم.
دربی چهارم-17 بهمن 1348
استقلال در این بازی با گل غلامحسین مظلومی در دقیقه 82 از حری پیش بود اما رد شدن گل محمود خوردبین سبب شد کادرفنی پرسپولیس به تصمیم ابوالقاسم حاج ابوالحسن معترض شوند و در نهایت با سیلی عزیز اصلی به داور بازی، این دربی نیمه تمام باقی ماند. فدراسیون فوتبال هم تصمیم گرفت بازی را 3 بر صفر به سود آبی ها اعلام کند.
دربی ششم- 27 دی 1349
این بازی تا دقیقه 75 با گل های حسین کلانی(2) برای پرسپولیس و عباس مژدهی(75) برای استقلال با تساوی یک بر یک در جریان بود اما بازیکنان تیم پرسپولیس به دلیل اعتراض به نحوه قضاوت داور زمین را ترک کردند. در نهایت رای سبب برتری 3 بر صفر استقلال و ثبت چهارمین برد متوالی این تیم در دربی شد. در این دیدار که 15 هزار تماشاگر داشت عزیز اصلی دومین سیلی معروف خود را روانه صورت ارشد برازنده، داور دیدار کرد.
دربی دوازدهم- 16 شهریور 1352
شیرین ترین خاطره پرسپولیسی ها که با گذشت سال ها همچنان بارزترین نمونه فخر فروشی آن ها به آبی هاست دیداری که پرسپولیس در آن با 6 گل حریفش را شکست داد. همایون بهزادی (50٬86٬90)، ایرج سلیمانی(45٬56) و حسین کلانی(32) توانستند این برتری تاریخی را برای سرخپوشان رقم بزنند. این بازی با قضاوت نیکولای پتری چیانو و در حضور 60 هزار هوادار در ورزشگاه آزادی برگزار شد. با توجه به برگزاری همزمان این بازی با مسابقات جهانی کشتی آزاد 1972 در ورزشگاه شهید حیدرنیا فعلی، گروه فیلمبرداری به زمین فوتبال اعزام نشد و به همین دلیل هیچ فیلم یا عکسی از این مسابقه در دست نیست.
دربی هجدهم-17 آبان 1354
درحالی که آبی پوشان پایتخت با گل مسعود مژدهی(20) پیش بودند در دقیقه 85 این بازی ضربه محمود خوردبین توپی با برخورد به تیر افقی دروازه استقلال از خط دروازه گذشت اما منصور رشیدی با زیرکی خاصی آن را از درون دروازه بیرون کشید. محمد صالحی داور دیدار هنوز تصمیم خاصی نگرفته بود که منوچهر نظری – کمک داور بازی – اعلام گل کرد و صالحی هم با دمیدن در سوت خود مرکز زمین را نشان داد و جنجال بعد از آن شروع شد. بازی با اعتراض استقلالی ها دقایقی به تعویق افتاد و در نهایت با اخراج مسعود مژدهی به پایان رسید. مجله تاج پس از این دیدار با چاپ عکسی مدعی شد که ضربه خوردبین وارد دروازه استقلال نشده است.
دربی بیست و دوم- 25 آبان 1358
این دیدار دوستانه به مناسبت گرامی داشت مرحوم علی دانایی فرد و با قضاوت هروس باغومیان برگزار شد. آبی ها با گل غلامرضا فتح آبادی(42) یک بر صفر به سود پیش بودند که به دلیل هجوم تماشاگران در دقیقه 45 به داخل زمین، این دربی نیمه تمام ماند و با توجه به دوستانه بودن بازی همان نتیجه یک بر صفر برای شهرآورد بیست و دوم محسوب شد.
دربی بیست و ششم-15 مهر1362
رکورد پرتماشاگر ترین دربی پایتخت به نام این بازی ثبت شده است. حدود 120 هزار نفر در ورزشگاه آزادی حاضر شده و شهر آورد بیست و ششم را تماشا کردند. این بازی که در آن ازدحام جمعیت منجر به هجوم تماشاگران تا کنار خط طولی زمین و حتی نشستن روی نورافکن‌های ورزشگاه شده بود، در نهایت با گل دقیقه 59 پرویز مظلومی به سود استقلال پایان یافت. حمید خوشخوان قضاوت این بازی را برعهده داشت.
دربی بیست و هفتم- ۲۵ خرداد ۱۳۶۵
پس از سه سال وقفه در برگزاری دربی تهران، شاگردان علی پروین با بهره گیری از شاهرخ بیانی، ستاره محبوب استقلالی‌ها به مصاف این تیم رفتند. و جالب اینجاست بیانی ۲بار در دقایق (12-پنالتی) و (52) برای پرسپولیس موفق به گلزنی شد.
ناصر محمدخانی(62) هم سومین گل این تیم را به ثمر رساند تا پرسپولیس در حضور 65 هزار تماشاگر در ورزشگاه آزادی برنده بزرگ دربی بیست و هفتم باشد.
دربی سی و هشتم- ۱۵ دی ۱۳۷۳
از این دربی می توان به عنوان جنجالی ترین شهرآورد تاریخ یاد کرد چراکه در پایان این بازی نیمه تمام پای کلانتری و دادسرا به یک دیدار فوتبالی باز شد.
پرسپولیس که پس از کنار گذاشتن علی پروین، حمید درخشان را روی نیمکت نشانده بود، در ۱۵ دقیقه ابتدایی نیمه دوم با پنالتی فرشاد پیوس و ضربه سر بهزاد داداش زاده با دو گل جلو افتاد. روال بازی به گونه ای بود که تصور می شد پرسپولیس برنده این بازی از مرحله نیمه نهایی لیگ است (در آن سال لیگ در دو گروه برگزار می شد) اما تکل خشن رضا شاهرودی روی محمد تقوی و 10 نفره شدن پرسپولیس، جریان دربی سی و هشتم را کاملاً دگرگون کرد. ابتدا صادق ورمزیار در دقیقه 80 نتیجه را کم کرد و 6 دقیقه بعد ادموند اختر دروازه عابدزاده را باز کرد تا همه چیز برابر شود.
پس از این گل بود که مجتبی محرمی و امیر قلعه نویی در وسط زمین از خجالت هم درآمدند و بازی با هجوم تماشاگران به زمین نیمه تمام ماند. یک روز بعد، نتیجه بازی 3-0 به سود استقلال اعلام شد و چند بازیکن از هر دو تیم، با محرومیت های طولانی مواجه شدند. عملکرد احمد ابهران، داور این بازی هم باعث شد که از سال بعد، داوران خارجی برای مدتی طولانی دربی را سوت بزنند. بازی برگشت این دو تیم، در ورزشگاهی خالی از تماشاگر در بندر عباس و به قضاوت مهدی اخوان برگزار شد و بدون گل به پایان رسید.
کمیته انضباطی فدراسیون برای بازیکنان و عوامل خاطی دربی احکام زیر را صادر کرد.
پرسپولیس
امیر عابدینی( مدیرعامل پرسپولیس) یک سال محروم
محمد پنجعلی( سرپرست تیم) یک سال محروم
قربانی و ثابت فرد( کادر پزشکی) یکسال محروم
فرشاد پیوس( کاپیتان پرسپولیس) شش ماه محروم
مجتبی محرمی : سه سال محروم
احمد عابدزاده : دو سال محروم
رضا شاهرودی- یک سال محروم
بهزاد داداش زاده: شش ماه محروم
استقلال:
محمود فکری، مسعود غفوریهای اصل، صادق ورمزیار، و امیر قلعه نویی هرکدام شش ماه محروم از کلیه مسابقات
نتیجه بازی: ۳-۰ به نفع استقلال
دربی چهل و هفتم- ۲۳ آذر ۱۳۷۸
در این بازی پرسپولیس از دقیقه 30 به بعد با اخراج 2 بازیکن خود 9 نفره شد. عمر مهنا داور عربستانی نادر محمدخانی و اسماعیل حلالی را با کارت قرمز اخراج کرد. البته نتیجه دربی 47 برای پرسپولیس تاریخی شد چرا که با وجود بازی با 2 بازیکن کمتر در طول یک ساعت گلی دریافت نکرد و آن تساوی بدون گل برای هواداران پرسپولیس شیرین بود.
دربی چهل و نهم- ۹دی ۱۳۷۹
دیگر دربی جنجالی پایتخت ۹ دی ۱۳۷۸ انجام شد. استقلال 5 سال بود که در شکست دادن پرسپولیس ناکام مانده بود اما دلیل اصلی جذابیت این دربی حضور مهدی هاشمی نسب در ترکیب استقلال بود.
هاشمی نسب که در سه سال بازی برای پرسپولیس چهار گل در دربی‌ها به ثمر رسانده بود در این دیدار مقابل تیم سابقش قرار گرفت. بازی خشن ۲ تیم تادقیقه ۵۸ بدون گل پیش می‌رفت تا اینکه در این دقیقه ستارهمدانی در محوطه جریمه روی پایان رافت خطا کرد و داور نقطه پنالتی را نشان داد. رهبری فر پنالتی را گل اول پرسپولیس تبدیل کرد اما در ادامه شاگردان منصور پورحیدری حملات زیادی را روی دروازه حریف طرح‌ریزی کردند و در دقیقه ۶۸ با ضربه ایستگاهی زیبای محمد نوازی گل تساوی را به ثمر رساندند. با این گل درگیری‌های بازی بیشتر شد و پس از آسیب دیدگی یداله اکبری برخی بازیکنان با یکدیگر درگیر شدند و نیمکت نشینان ۲ تیم هم برای آرام کردن جو به داخل زمین آمدند.
نقطه اوج بازی در دقیقه 85 رقم خورد. ارسال علیرضا نیکبخت واحدی و ضربه‌ی سر مهدی هاشمی نسب سبب شد دومین گل استقلال به ثمر برسد. دروازه‌ی باز شده‌ی احمدرضا عابدزاده، هاشمی نسب قبل بازی قسم خورده بود که با ضربه‌ی سر گل می‌زند و این اتفاق افتاد.
هاشمی نسب پس از خوشحالی عجیبش بیهوش شد که این امر اعتراض فراوان علی‌پروین را به دنبال داشت. پس از این گل پرسپولیس یک پارچه حمله شد تا اینکه خیلی زود و در دقیقه 87، علی کریمی با ضربه قیچی بازی را به تساوی کشاند.
در نخستین دقیقه وقت های تلف شده یک پاس برای پایان رافت او را با پرویز برومند تک به تک کرد اما دروازه بان استقلال پس از دراختیار گرفتن توپ برومند توپ با رافت جر و بحث کرد و یک مشت به صورت او زد. همین مشت سبب به آتش کشیده شدن بازی شد. در ثانیه‌های پایانی بازی محمد نوازی و حمید استیلی هم بایکدیگر دعوا کردند. هر طوری که است داور سوت پایان بازی را می‌زند و دعواها دوباره از سرگرفته می‌شود نوازی و استیلی دوباره به جان هم می‌افتند.
مهدی تارتار با یک پرش بلند با کف استوک به پشت نوازی می‌کوبد. فرزاد مجیدی و علی سامره و بهروز رهبری‌فرد هم وارد دعوا می‌شوند. برخی بازیکنان مانند دین‌محمدی، نیکبخت، علی کریمی و پیروانی قصد دارند بازیکنان را جدا کنند.
زمین چمن آزادی به رینگ بوکس تبدیل شد و این درگیری‌ها به تماشاگران هم منتقل گردید و برخی از آن ها بیرون از ورزشگاه به جان هم می‌افتند که این امر سبب صدمه به اتوبوس‌های شرکت واحد و ضرب و شتم چند راننده می شود. پس از بازی، چند بازیکن پرسپولیس و استقلال محروم می‌شوند.
فهرست محرومان:
محمد نوازی (یک سال)
پرویزبرومند (یک سال)
حمید استیلی (9 ماه)
ناصر ابراهیمی( مربی پرسپولیس) 6 ماه
مهدی تارتار (6 ماه)
بهروز رهبری‌فر ( 4 ماه)
ولی صالح(مربی بدنساز استقلال) 2 ماه
علی سارمره (دو هفته)
فرزاد مجیدی (دو هفته)
دربی پنجاه و سوم- ۲۰ دی ۱۳۸۱
تعمیر ورزشگاه آزادی این دیدار را به ورزشگاه یادگار امام تبریز کشاند. گل ثانیه 47 علی سامره که البته نزد هواداران استقلال به گل 30 ثانیه معروف شده در این دربی ماندگار شده است و عنوان سریعترین گل تاریخ شهرآورد را هم تاکنون به خود اختصاص داده است. با این حال این گل تا پایان ماندگار نبود و اعلام پنالتی روبرتو روزتی به سود پرسپولیس در دقیقه در دقیقه 70 سبب شد علی انصاریان بازی را به تساوی بکشاند.
دربی پنجاه و هشتم- ۷ اسفند ۱۳۸۳
نیمه دوم این بازی با قضاوت والنتین ایوانوف روس به یکی از خاطره انگیز نیمه های تاریخ دربی تبدیل شد. تمام گل‌های این دیدار در نیمه دوم به ثمر رسید. ابتدا استقلال با گل رضا عنایتی در دقیقه ۵۷ از حریف پیش افتاد اما 2 گل شیث رضایی(۶۷) و سهراب انتظاری(۸۴) هواداران پرسپولیس را به برتری در این بازی امیدوار کرد. با این حال ۲ گل خاطره ساز محمود فکری(87) و پیروز قربانی(۹۳)سبب شد آبی ها در دیداری مهیج با نتیجه ۳ بر ۲ به برتری برسند.
دربی هفتاد و سوم- ۱۸ آذر ۱۳۸۹
طوفان ۱۰ دقیقه ای استقلال در وقت های اضافی این دیدار منجر به صدور حکم اخراج حمید استیلی از سرمربیگری پرسپولیس شد.
بازی در وقت قانونی بدون گل تمام شد اما 3 گل از مجتبی جباری(۹۶ و ۹۸) و اسماعیل شریفات(۱۰۵) سبب حذف پرسپولیس از جام حذفی شد.
دربی هفتاد و چهارم- ۱۳ بهمن ۱۳۹۰
هت تریک ایمون زاید هفتاد و چهارمین دربی پایتخت را به خاطره ای شیرین برای سرخ ها تبدیل کرد. ابتدا میلاد میداوودی(۳۲) و فریدون زندی(۵۰) برای استقلال گلزنی کردند تا هواداران استقلال به برتری افسانه سوبله، چوبله پرویز مظلومی مقابل شکست ناپذیری مصطفی دنیزلی و مهدی مهدوی کیا در دربی امیدوار بمانند. اخراج مهرداد اولادی و ۱۰ نفره شدن پرسپولیس هم این امیدواری را بین سکوهای آبی ورزشگاه آزادی به یقین تبدیل کرد اما ناگهان مهدوی‌کیا و ایمون زاید به برگ برنده پیرمرد ترک تبار تبدیل شدند و مهاجم لیبیایی سرخ پوشان هت تریک کرد تا خاطره شیرین پرسپولیسی‌ها رقم بخورد.
دربی هفتاد و هشتم- ۲۷ دی ۱۳۹۲
هفتاد و هشتمین دربی هم مانند سه دیدار قبلی استقلال و پرسپولیس با تساوی بدون گل به پایان رسید. تنش ها تند پیام صادقیان و آندریانیک تیموریان، یا درگیری صادقیان و خلعتبری که هر دو بازیکن پرسپولیس بودند از مهم ترین اتفاق های یکی از بزرگترین دربی های جهان بود و البته نبایست از چرت های سعید شیرینی هم روی نیمکت سرپرستی پرسپولیس بی تفاوت عبور کرد.
دیدار هفتاد و نهم: 2 آذر 1393
بار دیگر پرسپولیس بازی باخته را درحالی که با اخراج امید عالیشاه ۱۰ نفره شده بود، با پیروزی به اتمام رساند تا طلسم شکست ناپذیری قلعه نویی در دربی ها شکسته شد. درگیری امید عالیشاه و میلاد فخرالدینی از مهم ترین حواشی دربی هفتاد و نهم بود.
دربی 82- 27 فروردین1394
1395شاگردان برانکو جذاب ترین دربی تاریخ را پیروزشدند. پرسپولیسی ها در این دیدار با نتیجه 4-2 پیروز شدند و به صدرجدول رسیدند. آخرین بازی هفته 26 لیگ پانزدهم میان پرسپولیس و استقلال برگزار شد که قرمزهای تهران با گل های مهدی طارمی(2) محسن مسلمان و رامین رضائیان در برابر 2 گل امید ابراهیمی(پنالتی) و جابر انصاری برای استقلال به پیروزی رسیدند.
دربی 84- 24 بهمن1395
در این دیدار جذاب و تماشایی ابتدا پرسپولیس توسط سروش رفیعی(5) به گل رسید اما استقلال با گل‌های فرشید اسماعیلی(17) علی قربانی(18) و کاوه رضایی(44) سه گل غافلگیرکننده را وارد دروازه پرسپولیس کرد. قرمزها در دقیقه 1+90 یکی از گل‌ها را توسط سیدجلال حسینی جبران کردند این صحنه منجر به دریافت کارت زرد دوم و اخراج سیدمهدی رحمتی شد. دراین لحظات درگیری های کاپیتان های 2 تیم صحنه های زشتی را در ورزشگاه به وجود آورد.پرسپولیس با 47 امتیاز همچنان صدرنشین لیگ است و استقلال با 37 امتیاز در رده سوم لیگ ابقا شد.
