علی سامره، مهاجم اسبق استقلال و تیم ملی، سرپرست سابق تیم استقلال در فصلی که گذشت بود. او که توسط حجت کریمی سرپرست سابق باشگاه استقلال به سمت مدیریت تیم انتخاب شد، پس از تغییرات مدیریتی هم در استقلال ماند و یک نیم فصل سرپرستی تیم را در دورانی که علی خطیر مدیرعامل باشگاه استقلال بود را برعهده داشت. او از کسانی بود که از همان روزهای اول با اینکه با نکونام رفاقت دیرین و قدیمی داشت، اما با سرمربی استقلال به مشکل خورد. در نهایت در نیم فصل از استقلال جدا شد و تا همین امروز سکوت کرده بود و از دلایل جدایی اش نمی گفت.
گفت و گو با او، کار راحتی نبود چرا که سامره راضی نمی شد صحبت کند اما قهرمان نشدن استقلال، اما باعث شد او سکوتش را در گفت و گو با فوتبالی بشکند. صحبتهای سامره که نیم فصل سرپرست استقلال بود، می تواند بسیاری از نقاط تاریک روزهای سرمربیگری نکونام در استقلال را روشن کند. جالب این است که او هم مثل وریا غفوری، کاپیتان سابق استقلال، مخالف ادامه کار نکونام در استقلال است و مثل دیگر پیشکسوتان استقلال، از روند تیمی و تاکتیکی و مدیریتی جواد نکونام ناراضی است.
آقای علی سامره سوال اول درباره دلیل اصلی یا دلایل قهرمان نشدن استقلال در لیگ برتر فصلی که تازه به پایان رسید است. به عنوان کسی که به عنوان سرپرست و مدیرتیم نزدیک بازیکنان و کادرفنی بودید و یک نیم فصل و البته پیش فصل با تیم زندگی کردید، دلیل اصلی قهرمان نشدن استقلال را چه می دانید؟
حقیقت این است که مدیریت استقلال، تیم خوبی را در اول فصل بست. در واقع تیم نسبت به فصل گذشته اش، در دو یا سه پست تغییرات داشت و در کل از تیم فصل قبل فقط چهار بازیکن به نام های عارف غلامی، سیلوا، محمد محبی و مهدی قایدی جدا شدند. در نقل و انتقالات آرمین سهرابیان جانشین سیلوا شد و عارف غلامی با نظر کادر فنی تیم را ترک کرد تا ایمان سلیمی جانشین او شود. همچنین مهرداد محمدی جانشین مهدی قایدی شد و بلانکو هم با توجه به تغییر سبک بازی تیم جانشین محبی شد. اسکلت تیم از سالهای گذشته حفظ شده بود. تیمی که سال گذشته اش مدعی قهرمانی در دو جام بود. در فینال جام حذفی حضور داشت و البته تا هفته های پایانی لیگ برتر هم مدعی قهرمان بود و اگر در دوران ساپینتو، در بازی مقابل نساجی، مساوی نمی کرد، شاید قهرمان هم می شد. من می خواهم بگویم در شهرآورد برگشت که استقلال می توانست پیروز میدان باشد آن هم در روز غیبت دو بازیکن دفاعی یعنی گولسیانی و کنعانی، استقلال برای بردن تلاش نمی کرد و می شود گفت از دقیقه 20 تا پایان بازی، نبض بازی در اختیار پرسپولیس بود. بر خلاف نظر کادرفنی و آقای جواد نکونام، استقلال از ابتدای فصل چهره یک مدعی را داشت. آنچه در تیم تغییر کرد نگرش کادرفنی و به دنبال آن سبک بازی تیم بود که از یک فوتبال تهاجمی در دوران ساپینتو به یک فوتبال تدافعی و محتاطانه تغییر پیدا کرد که مورد پسند هواداران استقلال نبود. استقلال در زمان سرمربیگری ساپینتو بسیار هجومی بازی می کرد و تماشاگران لذت می بردند اما تیم جواد نکونام محتاطانه و دفاعی به میدان می رفت. ما اگر بخواهیم فنی ببینیم، فارغ از موارد حاشیه ای در طول فصل، طبیعی است مهم ترین دلیل قهرمان نشدن تیم در دو جام حذفی و لیگ برتر، اشتباهات کادرفنی و شخص جواد نکونام است. استقلال در تاریخ همیشه تیمی بوده که هجومی بازی کرده و تماشاگرانش را به وجد آورده و با همین سبک و سیاق، 9 بار قهرمان لیگهای سراسری و 7 بار قهرمان جام حذفی و دو بار قهرمان آسیا شده است.
البته جواد نکونام درباره بسته شدن تیم همیشه به باشگاه و مدیرانش انتقاد می کرد...
ببینید، باشگاه استقلال با وجود بسیاری مشکلات و تغییرات که در ذات فوتبال ایران است تیم را بست و با انبوهی از مشکلات و بدهی های بجای مانده از قبل تیم را آماده مسابقات کرد و استقلال تا قبل از پایان هفته بیست و هشتم و بازی استقلال مقابل نساجی در قائمشهر صدرنشین جدول بود. باشگاه استقلال وارث قراردادهای سنگین فصل قبلش هم بود. بازیکنان در فصلی که تیم سه مدیرعامل داشت، 35 درصد هم نگرفته بودند. وقتی علی خطیر آمد، باشگاه نزدیک به 900 میلیارد تومان بدهی داشت. استقلال از آسیا حذف شده بود و مجوز حرفه ای نگرفته بود. تیم رقیب سه گانه لیگ و حذفی و سوپرجام را گرفته بود. دو دربی پشت سر هم را استقلال باخته بود.سه مدیرعامل و سرپرست عوض شده بود. خزانه خالی بود و واقعا وضعیت بحرانی در باشگاه حاکم بود. اما در نقل و انتقالات اول فصل و حتی نیم فصل باشگاه خوب عمل کرد. علی خطیر، حدود 400 میلیارد تومان پول برای باشگاه و تیم آورد. سقف قرارداد را رعایت کرد. در واقع 325 میلیارد تومان فصل گذشته را پر کرد و حدود 70 میلیارد تومان هم باشگاه سود کرد که پس از انقلاب یک کار تاریخی بود. اینها واقعیت است که افکار عمومی و هواداران باید بدانند. مجوز حرفه ای گرفته شد. بهترین امکانات لوجستیکی از اسپانسر پروازی تا بهترین هتل و دو زمین تمرین کمپ ناصرحجازی و پژوهشکده نفت برای تیم فراهم بود. بهترین صبحانه و ناهار برای تیم سرو می شد. عملیات عمرانی کمپ حجازی از سر گرفته شده بود و کمپ به بهترین وسایل بدنسازی تجهیز شده بود. همه چیز برای قهرمانی استقلال فراهم بود اما کادرفنی و خود جواد نکونام این قهرمانی را با کارهایی که در طول فصل کردند از استقلال گرفتند.
بزرگترین اشتباه نکونام که قهرمانی را از دست داد چه بود؟ درگیری با مدیریت یا تساوی هایی که می توانست برد باشد...
بگذارید من اول مسایل فنی را بگویم. بعد به مدیریت برسیم. اگر بخواهم واضح و شفاف اشاره کنم باید یک مثال بزنم. در یک رانندگی، قرار نیست که یک راننده ناشی ده خطا انجام دهد؛ یک اشتباه کافی است تا ماشین به ته دره برود. در مقابل راننده کاربلد در پیچ های سخت باید بی اشتباه باشد. من گفتم فنی بخواهم حرف بزنم نکونام در دیدار با نساجی لغزش بزرگی داشت و استقلال را از مسیر قهرمانی خارج کرد. یک مربی بزرگ در بزنگاهها اشتباه نمی کند و با یک فرمول و استراتژی بازی را به اصطلاح در می آورد. بعد از نتیجه نیمه اول دیدار پرسپولیس و استقلال خوزستان، نکونام باید با روحیه بهتر تیم را برای نیمه دوم و ثبت تنها یک گل راهی زمین می کرد اما این اتفاق رخ نداد. نکونام نشان داد کم تجربه است. این بی تجربگی و کم تجربگی نکونام باعث شد تا استقلال قهرمانی را از دست بدهد و کادرفنی مهم ترین مقصر در این اتفاق است. حالا قبلش هم جام حذفی در رفسنجان و با گل منتظر محمد از دست رفت. همان منتظر محمدی که خود نکونام اول فصل نخواستش. باشگاه با سعید مهری فسخ کرد، اما نکونام به خاطر لجبازی منتظر محمد را نخواست و مجبور شدیم مهری را برگردانیم و بیچاره قراردادش هم تا نیم فصل 160 میلیون تومان ماند و وقتی دید کم کردن قراردادهای دیگران، نمی تواند به قرارداد او اضافه کند، ایران را ترک کرد و به قبرس رفت. تازه نه تحویلش می گرفتند و نه چندان به او بازی می دادند. بعد هم که رفت آقای نکونام طوری اعتراض می کرد که وقتی مهری در تیم بود، انگار هر بازی 90 دقیقه به او بازی می داد. در حالت کلی می خواهم بگویم غرور، خودبینی و لجبازی، قهرمانی را از استقلال گرفت.
وریا غفوری دو روز پیش گفت بهتر نکونام از استقلال جدا شود، شما هم چنین نظری دارید؟
بله من هم چنین نظری دارم. جواد نکونام سه جام از دست داده و شایستگی نشستن روی نیمکت استقلال را ندارد. حتی اگر من هم نگویم، عملکرد فنی و مدیریتی ایشان در استقلال این را نشان می دهد. نظرات هواداران واقعی و دلسوزان هم همین است.
درباره وضعیت مدیریتی استقلال گفتید که مدیریت برکنارشده 400 میلیارد تومان پول آورده و با مقایسه ای که کردید، گفتید استقلال امسال از نظر مالی و پشتیبانی نسبت به سالهای گذشته وضعیت مناسبتری داشته است. وضعیت پاداش ها و پرداخت ها در استقلال چطور بود؟
بازیکنان و کادر فنی می توانند گواهی بدهند. بسیاری از بازیکنان و جواد نکونام نزدیک به 75 تا 80 درصد دریافتی داشته اند. اما فصل قبلش به 35 درصد گرفته بودند و برخی به زور تا 50 درصد گرفته بودند. در پایان فصل هم به 50 درصد نرسیده بودند. پاداش ها هم پس از هر بازی در یک زمانبندی خاص پرداخت می شد. استقلال پس ازسالی که پول بورس داخل باشگاه آمد و بعدش گفته شد 700 میلیارد تومان انحراف مالی پیش آمده که نمی دانم چقدر درست است، به غیر از پول بورس، فقط 60 میلیارد تومان در دو سال و نیم درآمدزایی کرده بود. اما باشگاه در دوران علی خطیر،مدیری که برکنار شد، نزدیک به 400 میلیارد تومان در چند ماه درآمدزایی کرد. برند باشگاه پس از شکست در دو دربی، از دست دادن سه جام و حذف از آسیا و بدهی های 900 میلیارد تومانی، مطمئنا ضربه خورده بود اما دیدید که چندین و چند اسپانسر به استقلال آمدند و قرارداد بستند.
بین علی خطیر و جواد نکونام، اختلاف های زیادی وجود داشت و چندین بار هم افراد مختلف دو نفر را آشتی دادند و آشتی کنان راه انداخت اما در نهایت باز هم اختلاف ها حل و فصل نشد. آیا این اختلاف ها بین مدیریت و جوادنکونام و کادرفنی قابل مدیریت نبود؟
اتفاقا خودم از کسانی بودم که دو بار خطیر و نکونام را آشتی دادم. در مورد اختلافات باید بگویم که با توجه به تجربه و حضور من در ابتدای فصل، این اختلافات حل شدنی و قابل مدیریت نبود چون ماجراهایی که نکونام مطرح می کرد و به کادرفنی و بازیکنان القا می کرد، بیشتر ساختگی و شبیه بهانه بود. باور کنید فکر می کنم اگر یکی از اقوام سرمربی هم به عنوان مدیرعامل انتخاب می شد، این بحثها تکرار می شد. متاسفانه جواد نکونام به این سبک اعتراضی و مطالبه گری عادت کرده و حتی در باشگاه فولاد خوزستان هم شاهد این گونه رفتارها بودیم که در نهایت منجر به جدایی و ترک اردوی فولاد خوزستان در شب بازی با الهلال عربستان، توسط جواد نکونام شد که بسیار کار عجیب و غریبی بود و به برند خود جواد نکونام هم ضربه بدی زد. من شاهد بودم که کادر مدیریتی باشگاه استقلال در چند مرحله چطور از تیم و کادرفنی حمایت کرد. هیچ باشگاهی بی مشکل نیست و استقلال هم مشکلات خود را داشت اما مشکلاتی که جواد نکونام مطرح می کرد بیشتر به شکل بهانه بود تا در روزهای سخت، راه فرار و دستاویزش باشد. دیدیم که بعد از تساوی در قائمشهر، این مسائل مجدد مطرح شد. متاسفانه کادرفنی خودش را به خواب زده بود و قابل اصلاح و مدیریت نبود. واقعا آن ضرب المثل درست است. کسی که خودش را به خواب زده را نمی شود بیدار کرد. حتی بزرگان، پیشکسوتان و دلسوزان باشگاه استقلال هم برای فروکش کردن و حل کردن اختلافات پیش قدم شدند که همگی به یک هفته نمی رسید که ناکام می شدند.
شما در لیگ برتر ایتالیا سری آ یا همان کالچو، که سطح اول فوتبال جهان هم هست، بازی کرده اید و تجربه حضور در این سطح بالا را دارید. چرا تجربه اروپایی نکونام به کمک حل مشکلات نیامد؟
بگذارید به شما یک نکته را بگویم. نمی شود وقتی به نفعمان است از حضور در فوتبال اروپا وام بگیریم و اگر به نفعمان نبود به سمت تعصب و فوتبال ایران برویم. جواد نکونام لژیونر با سابقه و با ارزش فوتبال ایران بوده و فضای لالیگای اسپانیا را درک کرده اما منصفانه باید سوال کرد، آیا در لالیگا سرمربی علیه مدیرعامل مصاحبه و موضع گیری می کند؟ آیا در لالیگا برای مقابله با حریف، زمین چمن را کوچک و بزرگ می کنند؟ آیا در لالیگا آموزش داده اند تا در فضای مجازی و سکوها با شیوه های ویژه ای، هماهنگی و راهبری انجام شود که به وقت نیاز علیه رقیبان و کادر مدیریتی شعار بدهند؟ طبیعتا این نیست و نمی شود ظاهر لالیگایی داشته باشیم و در عمل به روشهای ناپسند عمل کنیم. ممکن است هواداران در مقطعی کوتاه متوجه نشوند و حتی با شما هماهنگ شوند. اما در نهایت متوجه می شوند. هواداران استقلال امسال دیر متوجه شدند که سمت درست کدام است. در واقع پس از ماجرای از دست رفتن اورونوف متوجه شدند که چه خبر است اما باز هم به خاطر قهرمان شدن استقلال، سکوت کردند. هواداران در نیم فصل کم کم متوجه شدند که در داخل باشگاه و تیم چه خبر است. نکونام فوتبال ایران را می شناسد و می داند استقلال و پرسپولیس مشکلات خاص خود را دارند و باید برای حل مشکلات صبر داشت. من به یاد ندارم در بیست سال گذشته یک سرمربی دیگر مثل نکونام با این حجم علیه باشگاه فعالیت اعتراضی کرده باشد. آن هم با توجه به اینکه در این فصل، به خوبی از تیم پشتیبانی شد و پرداختها و پاداش ها، به موقع به کادرفنی و بازیکنان، داده شد.
ارقام پاداش ها چطور بود؟
باور کنید در فصلی که گذشت استقلال بیشترین رقم پاداش را داشت. حداقل رقم پاداش 25 میلیون تومان بود. پاداش 50 میلیون تومانی هم داشتیم. همانطور که گفتم زمین چمن تمرینی باشگاه چه در کمپ حجازی و چه در پژوهشکده نفت امسال وضعیت خوبی داشت و بازیکنان خارجی همواره در اختیار تیم بودند و نوتیس هایشان به موقع پرداخت می شد. حتی گاهی اوقات مدیرعامل از جیبش پول نوتیس های بازیکنان را می داد. هزینه های دادگاه کاس را هم گاها از جیب مدیرعامل پرداخت می شد. کدام مدیرعامل استقلال اینطور از جیبش برای اینکه پنجره تیم بسته نشود یا بازیکن قهر نکند هزینه کرده است؟ اینها واقعیت است و هوادار از آنها خبر ندارد و با تحریک های سمی، می آمد جلوی باشگاه و علیه مدیرعامل و مدیران باشگاه شعار می داد. در حالیکه هر فصل بازیکنان و مربیان خارجی قهر می کردند که نمونه تاریخی اش استراماچونی. یا همین سیلوا و آمانوف و دیاباته و حتی همین یامگا. در هیچ دوره ای در سالهای گذشته به گواه مدیران و کارمندان باشگاه استقلال و حتی بازیکنان، هیچ وقت مسافرتها با پرواز چارتر و مرتب نبود، با این حال متاسفانه بیشترین اعتراضات را داشتیم.
منظور شما این است که اعتراض ها هدفمند بوده است؟
بله، دلیل هم دارم. انتقادها و اعتراض ها از کی شروع شد؟ از همان روز اول همکاری آقای نکونام با باشگاه. اصلا ای کاش این انتقادات بعد از نیم فصل شروع می شد و از روز اول نبود. چون وقتی از روز اول شاهد اعتراض هستیم، یعنی موضوع کمبودها نیست و بیشتر بحث بهانه جویی و کینه شخصی است. استقلال از این موضوع خیلی لطمه خورد.
در لیگی مثل ایتالیا که فرهنگ مردمش مثل مردم ماست، این مشکلات اگر به وجود بیاید، چطور حل می شود؟
در همه جای دنیا مشکلات هست، اما هیچ جا نمی بینیم بازیکنان علیه مدیرعامل برای مصاحبه تحریک شوند. هیچ گاه یک مربی به خودش اجازه نمی دهد تیم خود را با مصاحبه تخریب کند اما در فصلی که گذشت، در استقلال نه تنها سرمربی بلکه کادرفنی که قراردادهای مناسب و خوبی هم داشتند، مرتب علیه مدیریت باشگاه مصاحبه می کردند و با صحبت علیه فدراسیون فوتبال، فضای یک جنگ نابرابر را ایجاد کردند و تمرکز تیم، سرمربی و بازیکنان بر هم می خورد. هر چند اگر استقلال برابر نساجی نتیجه هم می گرفت، بهانه ها و مصاحبه ها تمام نمی شد. این نکته هم مهم است. نمی شود 28 هفته یک تیم صدرنشین باشد و مدیریت نقش و سهمی نداشته باشد اما پس از تساوی در قائمشهر، شرایط تغییر کند. آقای نکونام بعد از برکناری علی خطیر اعلام کرد که تمرکز خود را روی کار فنی می گذارد اما دیدیم که این موضوع اثر معکوس داشت و قهرمانی از دست رفت. متاسفانه در هیچ جای دنیا مشکلات با برقرار کردن روابط ویژه با لیدرها و فضای مجازی حل نمی شود. حتی در صفحات مجازی و لیدرهای باشگاه، فضای دو قطبی را می دیدیم که در هیچ جای دنیا نمی بینیم. مسی از بارسلونا، امباپه از پاریسن ژرمن، رونالدو از رئال مادرید و غیره جدا شدند اما این حجم از تخریب برای مدیریت باشگاه رخ نداد. قطعا اگر باشگاه استقلال روی اصول حرکت می کرد، افراد غیرمرتبط با باشگاه و تیم، در رختکن تیم و اردوها حاضر نمی شدند.
دلایل دیگر چه بود؟
بی احترامی به شخص بنده و پست مدیریتی باشگاه استقلال به عنوان سرپرست. من به خاطر خودم هم استعفا ندادم به خاطر بی احترامی به جایگاه سرپرستی استقلال استعفا کردم و شرط گذاشتم که ایشان بابت این بی احترامی عذرخواهی کند که نکرد. هر چند آدمهای بزرگ، از اشتباهاتشان درس می گیرند و عذرخواهی می کنند و بی دلیل، بزرگ نمی شوند. مطمئنا عذرخواهی آدم را کوچک نمی کند. این حجم از بی انضباطی را من در فوتبال ایران ندیدم و چنین شرایطی در کالچو کاملا نادر است و نمی دانم چگونه با تجربه لالیگایی، این اتفاق رخ می داد. این بی نظمی ها و شلوغی ها باعث شد تمرکز سرمربی بر هم بخورد و وقتی دیدم نمی توانم این فضا را کنترل و اصلاح کنم، برای حفظ تمرکز سرمربی جدا شدم. همان زمان به مدیریت و نکونام این موضوعات را تذکر دادم و در نهایت جدا شدم. من درباره کادررسانه ای رسمی و غیررسمی سرمربی هم باید بگویم، ضعیف ترین کارکرد را داشتند. به جای کنترل فضای مجازی علیه باشگاه، کارهای دیگری می کردند. اول فکر می کردم این شش هفت نفر که بیش از دو میلیارد تومان قرارداد داشتند برای کنترل فضای مجازی آمده اند، اما دیدم خط و ربط فکر آنها با آن کانالها و صفحات که مدیریت باشگاه را تخریب می کنند در یک راستاست.