کارشناس داوری کشورمان از نقش داوران چهارم در فوتبال و سیستم مدیریتی داوری مواردی را عنوان کرد.
محمد فنایی کارشناس داوری و فوتبال کشورمان در گفت‌وگوی تلفنی با برنامه «داورانه» شبکه رادیویی ورزش، در خصوص داوران چهارم و ناظران و داور وسط و تفاوت آن در فوتبال خارجی گفت: آن چیزی که امروز در دنیای مدرن فوتبال وجود دارد این است که داوران هر کدام وظایف خود را باید انجام دهند. در یک بازی رسمی چهار داور حضور دارند. بنابراین در یک مقطع خاصی می‌توانند به داور کمک کنند. متاسفانه مدتی است که وظایف خود را در داوری و قضاوت گم کرده‌ایم.
وی ادامه داد: داوران چهارم باید آرامش را به سایر داوران انتقال دهند. اگر وظیفه آنها این است که در کنار زمین باشند، نباید داور را وارد تنش کنند. آنها یک قدرت داشته و قاضی هستند. بارها خود من به عنوان ناظر داور و فدراسیون بودم و همیشه دوستان گفته‌ام که شما اجازه دهید داور کار خود را انجام دهد. به اندازه کافی فشار روی داور است. داور باید تمرکز خود را در زمین و روی 22 بازیکن بگذارد. اگر داور چهارم درایت، مدیریت و روانشناسی نداشته باشد قطعا گرفتاری‌های بسیار زیادی هم برای داور و هم برای تیم و تماشاگران به وجود خواهد آورد.
فنایی تصریح کرد: مسئله ما داور چهارم نیست بلکه تشکیلات کادرهای فنی ما عامل تنش هستند. هنگام گرفتن آمار می‌بینم که تعداد کارت‌هایی که داور استفاده می‌کند بیشتر به کادر فنی می‌دهد تا داخل زمین. این یک فاجعه فوتبال است. باید بدانیم که امروزه در حال دیده شدن و در رنکینگ آسیا اول هستیم. سایر کشورها ما را می‌بینند. این تنش‌هایی که کادرهای فنی به وجود می‌آورند جز گرفتاری برای فوتبال ما چیزی را به ارمغان نمی‌آورد. متاسفانه رسیدگی به این مسائل که از وظایف کمیته انضباطی و اخلاق ما است با قدرت انجام نمی‌شود.
فنایی افزود: به داوران چهارم می‌گویم که شما خود تصمیم‌گیرنده در کنار زمین هستید. با آرامش و درایت و مدیریت کادر فنی را هدایت کنید. در جایی که از حیطه کار شما خارج شده با نحوه قضاوت داور از او بخواهید که اطلاعات را در اختیار او قرار دهید نه اینکه خودتان باعث گرفتاری شوید.
وی با اشاره به روند کار ناظران خاطرنشان کرد: متاسفانه برخی از ناظران کنار داور چهارم دائما دنبال این هستند که تصویرهای تلویزیونی داشته باشند. برخی مواقع اصلا ارتباطی به آنان نداشته و نباید ناظران به هیچ عنوان وارد زمین شوند. آنها پلیس نیستند و باید به داور چهارم کمک کرده و آرامش را به نیمکت‌ها بازگردانند. خیلی از اتفاقات ما به دلیل عدم نظارت و بی درایتی ناظران و داور چهارم است. بارها داوران قبل از مسابقات با یکدیگر صحبت می‌کنند باید داور اصلی مسئولیت و وظایف را به داور چهارم تاکید کند.
کارشناس داوری کشورمان با تاکید بر فساد موجود در فوتبال گفت: یک سال است که ما ساز حرفه‌ای‌گری را می‌زنیم ولی هیچ چیز ما شبیه حرفه‌ای‌گری نیست. تا چه زمانی باید کارشناسان و ما این مسائل را بازگو کنیم؟ به نظر من اصلا اصلاح شدنی نیست. گاهی فسادهایی در فوتبال به وجود می‌آید. البته من نمی‌گویم که تمامی این فسادها به داوری برمی‌گردد اما جزیی از آن ممکن است به داوران مربوط باشد. فساد در این است که تیم‌ها با یکدیگر مشکل داشته و گاهی با هم زد و بند کرده و شرط‌بندی غوغایی در فوتبال ما می‌کند. من واقعا حسرت می‌خورم از این اتفاقاتی که در فوتبال ما رقم می‌خورد. گاهی خودمان را در مردم پنهان می‌کنیم که اصلا اهل فوتبال نیستیم. فوتبال برای لذت بردن و زیبایی‌های ورزش است ولی متاسفانه نمی‌توانیم از آن به خوبی استفاده کنیم.
فنایی درباره تناقص رفتار در بین ناظران تصریح کرد: اگر داوران چهارم ما بخواهند پرخاشگری کنند قطعا کادر فنی با آنان برخورد خواهد کرد و کبریت از همان جا زده می‌شود. ما داور چهارم را از نظر شخصیتی می‌خواهیم. قرار نیست که ناظران به تصویر تلویزیونی رفته و خود را با موضوعات دیگر درگیر کنند.
وی با تاکید بر ضعیف بودن در بحث آموزشی گفت: ناظرین را باید سازمان لیگ نظارت کرده ولی چه کسی این افراد را آموزش می‌دهد؟ من در سال‌های گذشته نظارت می‌کردم و کادرهای فنی یک حرمتی برای من قائل بودند. آنها را به آرامش فرامی‌خواندم. سابقه ندارد که وقتی من ناظر بودم اتفاق آنچنانی رخ دهد چرا که احترام گذاشته و با درایت این روش را اجرایی می‌کردم. اما امروزه کادرهای فنی بسیار مشکل دارند. ما تشکیلات درستی نداریم. در ارکان قضایی فدراسیون اتفاق آنچنانی رخ نمی‌دهد. مربی‌ای که با قدرت تخت سینه داور می‌زند و کسی که با یک تیم ضعیف‌تر است او محرومیت 6 ماهه و دیگری محرومیت 4 جلسه‌ای دارد. این موارد با هم تناقص داشته و این فوتبال مشکلش در این است.
پیشکسوت داوری گفت: فوتبال مدرن دنیا در کشورهای اروپایی که لیگ قوی دارند برای مثال رونالدو و مسی از چهره‌های فوتبالی دنیا هستند ولی هیچ کسی از تخلفات آنان نخواهد گذشت و همانند بقیه بازیکنان با آنان برخورد می‌کنند. فوتبال ما هم روز به روز در حال حساس شدن است. ما باید سیستمی را پیاده کرده که این موارد رخ ندهد. اینکه ناظری بخواهد یک درگیری را جدا کند. این موارد باعث ناهماهنگی در بازی می‌شود. داوران ما مرتبا چشمشان به نیمکت‌ها و داور چهارم است. مرتبا صدایش می‌کند و به وسیله آنان داور کارت می‌دهد. این کارت‌ها عاملی برای ایجاد فشار بالاتر می‌شود.
فنایی درباره سیستم ضعیف مدیریتی در فوتبال کشور یادآور شد: فوتبال ما آرامشی می‌خواهد که فکر می‌کنم با این سیستم مدیریتی خیلی زود به آن دست پیدا نکنیم. باید سیستم مدیریتی‌مان را قوی کنیم. باید در سازمان لیگ از ناظرین بخواهیم که اگر مسئولیت شما به درستی انجام نشود نباید نظارت کنید ولی تعداد انگشت شماری از این آقایان هستند که وارد دوربین‌های تلویزیونی می‌شوند. حتی آنها از مصاحبه کردن و صحبت در خصوص مسابقه منع هستند. کمیته داوران ما باید دپارتمان داشته باشد. مدت دیگری تیم ملی ما با پرچم ایران اسلامی به بزرگترین رویداد جهانی خواهد رفت. اگر بداخلاقی کنیم دنیا ما را خواهد دید. بارها شده که بازیکنان ما به آنجا رفته و دائما در حال درگیری با داروان بودند.
کارشناس داوری افزود: یک مواردی پشت پرده است. با قدرت می‌گویم که فساد در فوتبال ما وجود دارد و شما رسانه‌ها یک وظیفه انسانی دارید و و آن این است که شفاف سازی کنید. به عنوان پیشکسوت در این فوتبال و داوری خجالت می‌کشم که بخواهم از این چیزها گذشت کنم. وظیفه خود می‌دانم که این مسائل را عنوان کنم. مسئولیتی در این فوتبال ندارم و نخواهم داشت. اگر فوتبال‌مان می‌خواهد حرف در دنیا داشته باشد و داورانمان به کرسی‌های جهانی برسند باید سالم قضاوت کرده و تمرکز داشته و درایت کنند. در سیستم مدیریتی ما باید قوانین و مقرارت به خوبی انجام شود.
فنایی ضمن تشریح قوانین وضع شده در داوری گفت: این قوانین تنها برای ما نیست. بلکه قوانینی است که فیفا آن را وضع کرده و هر کشوری که وابسته فیفا است باید کمیته داوران‌شان شامل رئیس و دپارتمان و کمیته باشد. بنابراین اگر جایی دپارتمانی برای داوری نداشت ایراد دارد. رئیس کمیته داوران باید بپذیرد که یک نفر را به دبیر فدراسیون معرفی کند که او را با نظر هیات رئیسه انتخاب و کمک کنند. هر چه قدر در داوری به مدیریت داوری کمک شود مطمئنا اشتباهات کمتر و تجمعی خواهد شد ولی اگر یک فرد مسئولیت تمامی این موارد را بر عهده بگیرد ممکن است فساد به وجود آید. این موضوعات به نظر من فعلا غیرقابل حل خواهد بود. در رنکینگ AFC و حتی در فیفا جزو بهترین‌ها هستیم ولی در این زمینه حرف برای گفتن نداریم.
