یکی از قدیمی ترین مکان های تاریخی و دیدنی شهرستان کمیجان، قلعه تپه شهر میلاجرد است، این بنای باستانی مربوط به دورانهای تاریخی پس از اسلام بوده و در غرب شهر میلاجرد واقع شده است.
این اثر در تاریخ ۱۹ مرداد ۱۳۸۴ با شمارهٔ ثبت ۱۲۸۴۴ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده و طبق مطالعات انجام شده بر روی این تپه باستانی تاریخچه اش به ۶۰۰ سال قبل از میلاد مسیح یعنی دوره حکومت مادها در محدوده هگمتانه بر میگردد.
شهر میلاجرد یکی از قدیمی ترین شهرهای دوران اسطوره ای ایران به شمار می رود، طبق مطالعات انجام شده تاریخچه میلاجرد به ۷۰۰ سال قبل از میلاد مسیح یعنی حکومت مادها در محدوده هگمتانه بر می گردد.
وقتی داستان این بنای تاریخی را از بزرگان می پرسیم، آن را با نام «قلعه تپه میله گرد» یا «قالا تپه میلاگیرد» نیز معرفی می کنند، که این میلاگیرد در اصل نام محلی شهر میلاجرد است، این تپه در اصل جایگاه اولیه منطقه مسکونی میلاجردی ها بوده است که یک بار در حمله مغول و بار دیگر در فتنه افغان ویران شده است.
حتی در کتاب "تاریخ قم نوشته حسن بن محمد قمی" وجه تسمیه میلاجرد را به خاطر بانی این شهر که فردی به اسم میلاد گرگین بوده است، نوشته است که بعدا به میلاگرد و در نهایت به میلاجرد ختم شده است.
یکی از نکات جالبی که نشان دهنده قدمت قلعه تپه میلاجرد است، خندق های حفر شده و عمیق اطراف این اثر است که به نظر می رسد بیشتر کاربرد دفاعی داشته و این خندق ها را پر از آب می کردند.
طی سالهای گذشته گروه های باستان شناسی و مورخان زیادی به این منطقه برای تحقیق بر روی قلعه تپه و اشیای پیدا شده در آن، مسافرت کرده اند که البته این تحقیق ها نتایج خوبی هم در پی داشته است.
یکی از مهم ترین کشفیات محققین این بوده است که برای اولین بار سیستم لوله کشی فاضلاب سفالی در قلعه تپه میلاجرد انجام و مشاهده شده است، ضمنا اشیای تاریخی و گران قیمتی مثل طلا و عتیقه از داخل این اثر کشف شده است که هر کدام روشن کننده بسیاری از مسائل تاریخی و فرهنگی مردم زمان قدیم بوده است.
سیستم لوله کشی فاضلاب سفالی
متاسفانه، قلعه تپه میلاجرد در سالهای اخیر مورد بی مهری های فراوانی قرار گرفته است به طوری که حفاری های غیر مجاز فراوانی به امید یافتن گنج در آن توسط برخی از افراد سودجو انجام می شود، و در مواقعی هم به عنوان پیست موتور سواری و دیوار مرگ برای خوش گذرانی برخی از جوانان مورد استفاده قرار می گیرد که همین امر موجب صدمات جبران ناپذیری به چهره این اثر ملی شده است.
حفاری های غیر مجاز توسط افراد سودجو
حفاری های غیر مجاز توسط افراد سودجو
انتظار می رود مسئولین مربوطه و به خصوص اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان کمیجان نسبت به حفظ این بنای تاریخی تلاش های بیشتری انجام دهد، و نیز در صورت امکان تابلویی برای معرفی این اثر در قسمت جلوی تپه قرار دهند.
میلاجرد از توابع استان مرکزی و در فاصله ۱۰۰ کیلومتری از اراک واقع شده است.