سوره بلد نودمین سوره جزء سی ام و از سوره‌های مکی قرآن است. این سوره با سوگند به بلد که اشاره به سرزمین مکه دارد، آغاز می‌شود به همین دلیل آن را بلد نامیده‌اند.
خداوند در سوره بلد به این میپردازد که زندگی انسان در عالم دنیا پیوسته با رنج عجین است و در بخش دیگر با شمردن برخی از نعمت‌ها به ناسپاسی انسان در مقابل این نعمت‌ها اشاره می‌کند. در سوره بلد باارزش‌ترین اعمال انسان آزادسازی برده‌ها، غذادادن و کمک به بینوایان معرفی شده است.
ابوبصیر از امام صادق (ع) روایت کرده هر کس سوره بلد را در نماز واجبش بخواند در دنیا به صالح بودن معروف شود و در آخرت به اینکه نزد خداوند جایگاهی ویژه دارد شهرت یابد و از رفیقان پیامبران و شهیدان و صالحین خواهد بود ابی بن کعب از قول رسول خدا (ص) آورده هر کس سوره بلد را قرائت کند خداوند او را از غضب خود در روز قیامت ایمن می‌دارد و از گردنه‌های سخت سفر آخرت نجات می دهد.
در تفسیر برهان برای قرائت این سوره خواصی چون ایمنی نوزاد (اگر این سوره در نوشته‌ای همراهش باشد) و همچنین درمان بیماری‌های تنفسی اگر آب نوشته آن استنشاق شود، ذکر شده است.
فایل صوتی تلاوت آیات ۱ تا ۱۲ سوره بلد با صدای احمد محمد بسیونی
متن آیاتی از سوره بلد همراه با ترجمه
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
به نام خدای بخشاینده مهربان
لَا أُقْسِمُ بِهَـٰذَا الْبَلَدِ ﴿١﴾
سوگند به این شهر (۱)
وَ أَنتَ حِلٌّ بِهَـٰذَا الْبَلَدِ ﴿٢﴾
و حال آنکه تو در این شهر جاى دارى(۲)
وَ وَالِدٍ وَ مَا وَلَدَ ﴿٣﴾
سوگند به پدرى چنان و آن کسى را که به وجود آورد(۳)
لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنسَانَ فِی کَبَدٍ ﴿٤﴾
براستى که انسان را در رنج آفریده‌ایم(۴)
أَیَحْسَبُ أَن لَّن یَقْدِرَ عَلَیْهِ أَحَدٌ ﴿٥﴾
آیا پندارد که هیچ کس هرگز بر او دست نتواند یافت (۵)
یَقُولُ أَهْلَکْتُ مَالًا لُّبَدًا ﴿٦﴾
گوید:مال فراوانى تباه کردم(۶)
أَیَحْسَبُ أَن لَّمْ یَرَهُ أَحَدٌ ﴿٧﴾
آیا پندارد که هیچ کس او را ندیده است(۷)
أَلَمْ نَجْعَل لَّهُ عَیْنَیْنِ ﴿٨﴾
آیا دو چشمش نداده‌ایم(۸)
وَ لِسَانًا وَ شَفَتَیْنِ ﴿٩﴾
و زبانى و دو لب(۹)
وَ هَدَیْنَاهُ النَّجْدَیْنِ ﴿١٠﴾
و هر دو راه خیر و شر را بدو نمودیم(۱۰)
فَلَا اقْتَحَمَ الْعَقَبَةَ ﴿١١﴾
ولى نخواست از گردنه عاقبت‌نگرى بالا رود(۱۱)
وَ مَا أَدْرَاکَ مَا الْعَقَبَةُ ﴿١٢﴾
و تو چه دانى که آن گردنه سخت چیست(۱۲)
