در روزهای پر فیض ماه ذی القعده، هر چه پیش میرویم و با مناسبتهای مختلف مذهبی مواجه میشویم، شرایط برای نزدیک شدن به ائمه اطهار (س) و راز و نیاز با خدا بیشتر میشود. حالا پس از روز زیارت مخصوص امام رضا (ع)، دحوالارض فرارسیده است. دحوالارض روزی است که طبق گفته اهل بیت (ع) زمین از نقطهای که کعبه نام دارد، روی خشکی را به خود میبیند و از این منطقه زمین گسترش پیدا میکند.
گستردگی خشکی بستر خلقت انسان و زندگی او را فراهم کرد و به این ترتیب جهان بشریت شکل گرفت.
اخبار مذهبی _ به گفته مفسّران قرآن کریم، در آیه ۳۰ سوره نازعات به دحوالارض اشاره شده است. در این آیه شریفه آمده است «وَالْاَرْضَ بَعْدَ ذلِکَ دَحیها و زمین را بعد از آن با غلتانیدن گسترش داد». در آغاز، تمام سطح زمین را آبهای حاصل از بارانهای سیلابی نخستین فراگرفته بود. این آبها به تدریج در گودالهای زمین جای گرفتند و خشکیها از زیر آب سر برآوردند و روز به روز گستردهتر شدند که به وضع فعلی درآمدند. نخستین برآمدگی کعبه بود. در این باره خداوند در آیه سوره رعد میفرمایند، «وَ هُوَ الَّذی مَدَّ الْاَرْضَ و اوست کسی که زمین را گسترش داد».
در تفسیر این آیه نیز آمده است: «خداوند زمین را به گونهای گسترد که برای زندگی انسان و پرورش گیاهان و جانداران آماده باشد؛ گودالها و سراشیبیهای تند و خطرناک را به وسیله فرسایش کوهها و تبدیل سنگها به خاک پر کرد و آنها را مسطح و قابل سکونت ساخت درحالی که چین خوردگیهای نخستین آن، به گونهای بودند که اجازه زندگی به انسان را نمیدادند»
حجت الاسلام و المسلمین سید مهدی حائری زاده کارشناس مذهبی و پژوهشگر دینی درباره دحو الارض، گفت: شب و روز بیست و پنجم ذی القعده دحوالارض است. دحو به معنای گسترش پیدا کردن است یعنی کره زمین از خانه کعبه گسترش پیدا کرده است. شب و روز دحوالارض بسیار ارزشمند است. طبق گفته معصومان (ع) در شب و روز ۲۵ ذی القعده، رحمت خدا بر انسانها نازل میشود و شب زنده داری در این شب بسیار سفارش شده است.
وی افزود: حسن بن علی داستانی را از یک همنشینی با امام رضا (ع) در شب دحوالارض نقل کرده است. او میگوید: «من بچه بودم که با پدرم خدمت امام هشتم (ع) رسیدیم. آن شب، شب ۲۵ ماه ذی القعده بود. پس از آن که غذا خوردیم امام رضا (ع) فرمودند در این شب که دحو الارض نام دارد، حضرت ابراهیم (ع) و حضرت عیسی (ع) متولد شدند. علاوه بر این در چنین روزی، زمین از کعبه گسترش پیدا کرده است و هر کس روز ۲۵ ماه ذی القعده را روزه بگیرد، ثواب ۶۰ ماه روزه را برایش مینویسند.»
این کارشناس مذهبی در ادامه به فضیلت دحوالارض اشاره کرد و گفت: در روایتی دیگر آمده است، حضرت امام عصر (عج) روز ۲۵ ذی القعده، ظهور و قیام میکنند. روز ۲۵ ماه ذی القعده یکی از چهار روزی است که در ۳۶۵ روز سال ثواب روزه در آن بسیار بالاست. در روایتی آمده است که روزه بیست و پنجم ماه ذی القعده، ثواب ۷۰ سال عبادت را دارد. در روایتی دیگر دارد که کفاره ۷۰ سال معاصی به وسیله روزه در دحوالارض انجام میشود و هر کس در روز بیست و پنجم ذی القعده روزه بگیرد و پیش از روزه شب زنده داری کند، عبادت ۱۰۰ سال برای او نوشته میشود.
حجت الاسلام و المسلمین حائری زاده ادامه داد: طبق روایات تمام موجودات آسمانی و زمینی بر کسی که در دحو الارض روزه بگیرد، استغفار میکنند. یکی دیگر از اعمالی که برای این روز ذکر شده است، نمازی دو رکعتی است که باید پیش از ظهر خوانده شود. در هر رکعت پس از سوره «حمد» پنج مرتبه سوره «و الشّمس» خوانده شود، و پس از سلام بگوید، لا حَوْلَ وَ لا قُوَّةَ إِلا بِاللَّهِ الْعَلِیِّ الْعَظِیمِ هیچ جنبش و نیرویى نیست مگر به خداى برتر بزرگ؛ سپس نماز گزار بخواند یَا مُقِیلَ الْعَثَرَاتِ أَقِلْنِی عَثْرَتِی یَا مُجِیبَ الدَّعَوَاتِ أَجِبْ دَعْوَتِی یَا سَامِعَ الْأَصْوَاتِ اسْمَعْ صَوْتِی وَ ارْحَمْنِی وَ تَجَاوَزْ عَنْ سَیِّئَاتِی وَ مَا عِنْدِی یَا ذَا الْجَلالِ وَ الْإِکْرَامِ اى نادیده گیر لغزشها لغزشم را نادیده گیر، اى اجابت کننده دعاها، دعایم را اجابت کن، اى شنواى صداها، صدایم را بشنو و به من رحم کن و از بدی هایم و آنچه نزد من است درگذر، اى صاحب بزرگى و بزرگوارى.
وی در پایان درباره وظیفه جامعه منتظر در چنین ایامی بیان کرد: باید جامعه منتظر ظهور، در این روزِ ارزشمند فرصت را غنیمت بشمارد. باید ببینیم امام زمان (عج) در این روز چه انتظاری از ما دارند. از گذشتهها گفتند کسی که عاشق است در نوع لباس پوشیدن، خُلقیات، رفتار و کردارش مراقب است که همرنگ با معشوق باشد. باید همراهی خودمان با امام زمان (عج) را در عمل به واجبات و ترک محرمات نشان دهیم و در این روزها عبادت خود را شبیه عبادت معشوقمان حضرت مهدی (عج) کنیم.