ماه رجب در کنار ماه شعبان و رمضان یکی از ماههای پر خیر و برکت مسلمانان محسوب میشود. سالروز ولادت امام محمد باقر (ع) در ابتدای این روز و نیز از سوی دیگر ولادت امام علی (ع) در اواسط این ماه جلوهای دیگر به این ماه عظیمالشأن داده است. از دیگر سو در این ماه شریف و نورانی روزهایی با نام أیامالبیض (روشنایی) است که مراسم اعتکاف در این بازه زمانی در سرتاسر کشورهای اسلامی برگزار میشود.
امام کاظم (ع) در روایتی در عظمت این ماه فرمود: «رجب ماه عظیمى است که خداوند حسنات را در آن دو چندان مىکند و گناهان را در آن محو مىکند و کسى که یک روز از رجب را روزه بدارد، آتش دوزخ به اندازه طى کردن یک سال راه از او دور مىشود و کسى که سه روز روزه بدارد بهشت بر او واجب مىشود؛ رَجَبٌ شَهْرٌ عَظِیمٌ یُضَاعِفُ اللَّهُ فِیهِ الْحَسَنَاتِ وَ یَمْحُو فِیهِ السَّیِّئَاتِ مَنْ صَامَ یَوْماً مِنْ رَجَبٍ تَبَاعَدَتْ عَنْهُ النَّارُ مَسِیرَةَ سَنَةٍ وَ مَنْ صَامَ ثَلَاثَةَ أَیَّامٍ وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ». (من لا یحضره الفقیه، ج۲، ص. ۹۲)
همچنین ابن عباس در روایتی میگوید ماه رجب که فرا رسید، پیامبر خدا مسلمانان را دور خود جمع کرد و میان آنان به سخنرانى پرداخت. ایشان خدا را حمد و ثنا گفت و از پیامبران پیشین، یاد کرد و بر آنان درود فرستاد، سپس فرمود:
«اى مسلمانان، ماه بزرگ و مبارکى بر شما سایه افکنده است و آن، ماهى سرشار از رحمت است. در این ماه، رحمت بر کسى فرو مىریزد که او را بندگى کند، نه بر بنده مشرک و نه بر کسى که در اسلام، بدعت گذار است. همانا در ماه رجب شبی است؛ هرکس خواب را بر خود حرام کند و در آن شب برخیزد، خداوند جسمش را بر آتش حرام میکند در حالی که هفت هزار فرشته با او مصافحه میکنند و برایش طلب استغفار میکنند. این ماجرا هرسال همین گونه است. اگر دوباره تکرار کند، ملائک نیز همین کارشان را انجام میدهند؛ أَیُّهَا الْمُسْلِمُونَ قَدْ أَظَلَّکُمْ شَهْرٌ عَظِیمٌ مُبَارَکٌ وَ هُوَ شَهْرُ الْأَصَبِّ یَصُبُّ فِیهِ الرَّحْمَةَ عَلَى مَنْ عَبَدَهُ إِلَّا عَبْداً مُشْرِکاً أَوْ مُظْهِرَ بِدْعَةٍ فِی الْإِسْلَامِ أَلَا إِنَّ فِی شَهْرِ رَجَبٍ لَیْلَةً مَنْ حَرَّمَ النَّوْمَ عَلَى نَفْسِهِ وَ قَامَ فِیهَا حَرَّمَ اللَّهُ جَسَدَهُ عَلَى النَّارِ وَ صَافَحَهُ سَبْعُونَ أَلْفَ مَلَکٍ وَ یَسْتَغْفِرُونَ لَهُ إِلَى یَوْمٍ مِثْلِهِ فَإِنْ عَادَ عَادَتِ الْمَلَائِکَةُ ...؛» (مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل، ج۷، ص. ۵۳۱)
پیامبر (ص) در این روایت با ذکر دو عبارت به دو ویژگی مهم ماه رجب اشاره دارند که عبارتند از: برکت و رحمت:
۱ ـ. «شَهْرٌ عَظِیمٌ مُبَارَکٌ» یعنی ماه با عظمتی که به خودی خود از هر جهتی مایه خیر و برکت است.
۲ ـ. «شَهْرُ الْأَصَبِّ یَصُبُّ فِیهِ الرَّحْمَةَ عَلَى مَنْ عَبَدَهُ» یعنی ماه گرانسنگی که سرشار از رحمت است. منتها قانون این رحمت به گونهای است که تنها مختص به افرادی است که خداوند را عبودیت میکنند و به اهل شرک و بدعت نمیرسد.