هدف از تربیت جنسی کودک و حتی آموزش آن، دادن اطلاعات در زمینه تشریح دستگاه تناسلی، استفاده از اعضای آن، دستیابی به لذت آمیزش و از این قبیل نیست که در برابر آن منع و تابوی جنسی مطرح باشد. بلکه غرض از آن، ارائه اطلاعات دقیق و روشنی به کودکان است که در سایه آن، به تشخیص مسائل مربوط به جنسیت خود دست یابند و بدانند در رابطه با جنسیت خود چه کنند و چه وظایف و مسئولیت هایی دارند.
در معنای تربیت جنسی به صورت عملی دو جنبه مهم زیر مطرح و مورد نظر است:
۱- دادن آگاهی هایی از حقایق زیستی دختر یا پسر بودن، که درک کند دستگاه جنسی چگونه کار می کند و تأمین بهداشت و قواعد آن چگونه است.
۲- مراقبت و راهنمایی جنسی به گونه ایی که کودک را در سازگاری های مطلوب کمک کند و او با توجه به ارزش های اخلاقی و فرهنگی در این زمینه به پیش رود تا خود روابط را نگه دارد و…
در نهایت برای ما اصل این است که به کودک، اطلاعات صحیح و اساسی از جنسیتش بدهیم. به گونه ایی که او در حفظ شرافت و عفت خود، آگاه و هشیار گردد، تکالیف شرعی و اخلاقی خود را در رابطه با جنسیت خود بداند و در شرایط گوناگون مواضع لازم را اتخاذ کند.
ضرورت ها در تربیت جنسی
در تربیت جنسی ضرورت های متعددی را می توان مطرح کرد، از جمله:
* آشنا کردن کودکان با وظایف خود در زمینه جنسی که بخشی از حق تربیت آن ها به حساب می آید.
* دور داشتن آن ها از عوارض جهل و غفلت و مسامحه که عوارض ناشی از آن را در جوامع کم و بیش می بینیم.
* مبارزه با اندیشه پلیدی غریزه و طغیان و عصیان آن
شهید مطهری در این باره چنین می گوید:
مقتضای منطق و تعقل این است که با سنن و خرافات مبتنی بر پلیدی علاقه جنسی مبارزه کنیم و در عین حال موجبات طغیان و عصیان و ناراحتی غریزه را به نام آزادی و پرورش آزادانه فراهم نکنیم. چنین امری لازم است، اگرچه به نظر عده ایی ناپسند آید. سنت مخفی داشتن آن زمینه ساز عوارض وگاهی هم حرص و عطش بیشتر در کشف است. واقع بینی ها را باید پذیرا شد در عین این که هدف گرایی را از یاد نمی بریم.
کودکی با تربیت اسلامی
تربیت جنسی در اسلام، جزوی از تربیت عمومی کودک است. اسلام به همه زمینه های رشد شخصی و شخصیتی کودک توجه دارد. مربیان، تربیت جنسی از نگاه اسلام را، آشنا کردن فرد با هنجارهای شرعی می دانند. به طوری که راه پاکدامنی و برخورد مشروع و معقول با شهوت جنسی را بیاموزند.
در فرآیند تربیت جنسی اسلامی، مربی(که بیشتر مادر مدنظر است) باید به کودک آموزش نظری و عملی دهد. در آموزش نظری، از مفاهیم جنسی و هنجارهای شرعی آن صحبت کند و در آموزش عملی چگونگی طهارت، غسل، استبراء و… را آموزش دهد.
هم چنین از آغاز کودکی دوم، بستر و اتاق خواب کودکان را از یکدیگر جدا کند و خودش نیز در عمل از هرگونه رفتاری با منشأ جنسی، که مخل شخصی اخلاقی و جنسی کودک باشد، پرهیز کند و کودک را نیز از رفتاری که به تحریک احساس جنسی او بیانجامد، باز دارد.
ویژگی های تربیت جنسی در اسلام
کندوکاو در ویژگی های تربیت جنسی در اسلام، جزیی از کل نظام تربیتی اسلام است. در اصل آنچه درباره نظام تربیتی اسلام صدق می کند، درباره تربیت جنسی نیز صادق است. با وجود این تربیت جنسی ویژگی هایی دارد:
۱- تربیت جنسی در اسلام ربانی است؛ یعنی این جنبه از تربیت اسلامی نیز آبشخور الهی دارد و مربی و متربی مکلف هستند به آن بپردازند. در این فرآیند تربیتی، مربی پیوسته در تلاش است تا به رفتار جنسی رنگ عبادی بدهد و خشنودی خدا را نیز جلب کند.
۲- تربیت جنسی در اسلام انسانی است؛ چرا که در این نظام تربیتی همواره بر کرامت و حرمت و قداست انسان تأکید می شود بنابراین افراد اجازه ندارند از سر شهوت، کرامت خود را زیر پا گذارند و انسایت خویش را با خواست ها و تمایلات فرومایه آلوده سازند.
۳- تربیت جنسی از نگاه اسلام استمرار داد: آنچه را خانواده و مدرسه می سازند، رسانه های گروهی باید تقویت کنند و درسایر مراکز آموزشی استمرار یابد. استمرار در تربیت جنسی، شرط پیروزی است و بدون آن تربیت کامل محقق نمی شود.
۴- واقع گرایی، ویژگی تربیت جنسی در اسلام است؛ اسلام در تربیت جنسی، به حقایق و گرایش های سرشتی انسان به امور جنسی توجه می کند و نسبت به این میل انسانی رویکرد منفی ندارد و با پندارهای واهی، این حقیقت ذاتی آدم را سرپوش نمی گذارند و دگرگون جلوه نمی دهد و خواستار سرکوب آن نیستند.
۵- تربیت جنسی در اسلام گام به گام است: اصل دیگری که نظام تربیتی اسلام به آن توجه کرده است اصل تدریج است. چیزی که لازمه طبیعی تربیت جنسی و همگانی با مراحل رشد متربی است. این اصل در تربیت جنسی مبتنی بر نکات زیر است:
الف: رعایت مراحل رشد جسمی و عقلی کودک و توجه به سطح ادراک او
ب:در نظر گرفتن جنسیت؛ رشد جنسی دختر با پسر فرق می کند و بنابراین لازم است مربی مسائل جنسی را زودتر به دختر بیاموزد، چرا که برای آموزش مسایل جنسی به پسر فرصت بیشتری در اختیار دارد. کیفیت و کمیت آموزش جنسی تابع رشد عقلی است که در دختران و پسران وجود دارد.
مراحل رشد جنسی
اسلام تربیت جنسی را به سه دوره تقسیم کرده است که به بیان دو دوره آن می پردازیم:
۱- دوره اول کودکی که نزدیک به هفت سال است. در این دوره کودک بیشتر به بازی می پردازد. از نظر اسلام کودک در این دوره رفتار و احساس جنسی ندارد. البته از سن چهار سالگی احتمال دارد برخی از نمونه های رفتار جنسی، از سر تقلید از حرکات و رفتار دیگران در کودک دیده شود، اما مسلم است که این کارها، ماهیت واقعی جنسی ندارد.
۲- دوره پایانی کودکی که هفت و گاه هشت سال به درازا می کشد و به بلوغ و نوجوانی می انجامد. این مرحله پیش درآمد بلوغ است و کودک می رود تا برای پذیرش تکالیف و هنجارهای شرعی دوران بلوغ آمادگی پیدا کند.
در اسلام بر اهمیت تربیتی این دوره تأکید بسیار شده است. زیرا این دوره آینده اخلاقی کودک را پی ریزی می کند و اساس شکل گیری زیر ساخت های شخصیتی کودک را تشکیل می دهد. دلایل اهمیت این دوره از این قرار است.
الف) کودک به رشد عقلی می رسد.
ب)جنبه های بدنی، عاطفی، اجتماعی، اخلاقی و دینی او رشد می کند و کودک را برای پذیرش آموزش های شرعی آماده می سازد.
ج) این مرحله مناسب ترین مرحله برای آموزش جنسی است. در این دور باید:
۱- به فراگیری رفتار و آداب اسلامی اعم از جنسی و غیر جنسی بپردازد.
۲- برای وا داشتن کودک به آموزش و پذیرش آداب و اخلاق اسلامی، بیشتر باید از تقویت و پاداش استفاده کرد.
به حکم نص عام و شریف «کلکم راع و کلکم مسئول عن رعیته»، همه در تربیت نسل اسلامی که آراسته به عفت و پاکدامنی و به دور از انحرافات جنسی باشند، اعم از خانواده، مدرسه، رسانه های گروهی، جامعه و… مسئولند. هم چنین برای تربیت جنسی کودک باید به اصالت های اسلامی بازگشت و در پی الگوهای غربی نرفت.
