رآن سرتاسر اعجاز در زندگی مادی و معنوی است. اگر ما آن را با معرفت تلاوت کنیم، حتما اثرات آن را خواهیم دید. برای آگاهی و فهم بهتر و بیشتر آیات قرآن کریم هر شب تفسیر آیاتی از این معجره الهی را برای شما آماده می‌کنیم. در این گزارش تفسیرآیات237-239سوره بقره را می‌خوانید:
وَإِنْ طَلَّقْتُمُوهُنَّ مِنْ قَبْلِ أَنْ تَمَسُّوهُنَّ وَقَدْ فَرَضْتُمْ لَهُنَّ فَرِیضَةً فَنِصْفُ مَا فَرَضْتُمْ إِلَّا أَنْ یَعْفُونَ أَوْ یَعْفُوَا الَّذِی بِیَدِهِ عُقْدَةُ الْنِّکَاحِ وَأَنْ تَعْفُواْ أَقْرَبُ لِلتَّقْوَی وَلَا تَنْسَوُا الْفَضْلَ بَیْنَکُمْ إِنَّ اللَّهَ بِمَا تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ
واگر زنان را قبل از آمیزش طلاق دهید، در حالی که برای آنها مهریه تعیین کرده اید، نصف آنچه را تعیین کرده اید (به آنها بدهید،) مگر اینکه آنها (حقّ خود را) ببخشند و یا کسی که عقد ازدواج به دست اوست آنرا ببخشد، و اینکه شما گذشت کنید، (و تمام مهر آنان را بپردازید) به پرهیزگاری نزدیکتر است. و گذشت و نیکوکاری در میان خود را فراموش نکنید که همانا خداوند به آنچه انجام می دهید بیناست. (237)
1- در گفتگو ردرباره ی مسائل زناشویی خانواده، عفت کلام را مراعات کنید. (تمسّوهن)
2- تعیین و پرداخت مهریه، بر مرد واجب است. (فریضة)
3- عفو و گذشت از سوی زن و مرد، هر دو پسندیده است. یا زن نصف مهریه را ببخشد، یا مرد تمام مهریه را بدهد. (یعفون... تعفوا)
4- اجازه ازدواج زن، با ولیّ اوست. (بیده عقدة النکاح)
5 - کسانی که بخشش دارند، به تقوی نزدیک ترند. (وان تعفوا اقرب للتّقوی)
6- طلاق باید همراه با عفو و فضل باشد. (تعفوا... لاتنسوا الفضل)
7- در طلاق نباید مسائل اخلاقی و کرامت های انسانی را به فراموشی سپرد. (ولا تنسوا الفضل بینکم)
حَفِظُواْ عَلَی الْصَّلَوَ تِ وَالْصَّلَوةِ الْوُسْطَی وَقُومُواْ لِلَّهِ قَنِتِینَ
بر انجام همه ی نمازها و(خصوصاً) نماز وسطی (ظهر)، مواظبت کنید و برای خدا خاضعانه بپاخیزید.(238)
درباره مراد از نماز وسطی، چند نظریه است، ولی با توجّه به شأن نزول آیه که گروهی بخاطر گرمی هوا در نماز ظهر شرکت نمی کردند و با توجّه به روایات و تفاسیر، مراد همان نماز ظهر است.
توجّه به نماز در لابلای آیات مربوط به مسائل خانوادگی، اشاره به آن است که غرائز و کشش های مالی و حقوقی همسر، شما را از نماز غافل نکند.
حفظ هر چیزی باید مناسب با خودش باشد؛ حفظ مال از دست برد دزد است، حفظ بدن از میکرب است، حفظ روح از آفات اخلاقی نظیر حرص، حسد وتکبّر است، وحفظ فرزند از دوست بد می باشد. امّا حفظ نماز به چیست؟ حفظ نماز، آشنایی با اسرار آن، انجام به موقع آن، صحیح بجا آوردن، فراگرفتن احکام و آداب آن و حفظ مراکز عبادت و تمرکز فکر به هنگام آن است.
در حدیثی می خوانیم: نماز به گروهی می گوید: مرا ضایع کردی خدا تو را ضایع کند و به گروهی می گوید: مرا حفظ کردی خداوند تو را حفظ کند.کافی، ج 3، ص 268.،
پیام ها:
1- اقامه نماز باید مداوم باشد. (حافظوا)
2- همه ی مردم مسئول حفظ نمازند. (حافظوا)
3- نماز را به جماعت برپا کنید. (حافظوا، قوموا)
4- هرکجا زمینه ی سهل انگاری یا غفلت احساس می شود، هشدار بیشتری لازم است. (والصلوة الوسطی)
5 - اقامه ی نماز، به توجّه، نشاط، معرفت و اخلاص نیاز دارد. (قوموا لِلّه قانتین)
6- انسان نباید وصله ی ناهمرنگ هستی باشد. قرآن درباره هستی می فرماید: (کل له قانتون)روم، 26 .، پس اگر ما قانت نباشیم، وصله ناهمرنگ هستی خواهیم بود. (قوموا للّه قانتین)
7- ارزش نماز به خضوع آن است. (قانتین)
فَإِنْ خِفْتُمْ فَرِجَالاً أَوْ رُکْبَاناً فَإِذَآ أَمِنْتُمْ فَاذْکُرُواْ اللَّهَ کَمَا عَلَّمَکُمْ مَّا لَمْ تَکُونُواْ تَعْلَمُونَ
پس اگر (از دشمن یا خطری) بیم داشتید، پیاده یا سواره (به هر شکل که می توانید نماز گزارید) و آنگاه که ایمن شدید خدا را یاد کنید، همانگونه که آنچه را نمی توانستید بدانید به شما آموخت. (239)
در قرآن گاهی به جای کلمه ی «صلوة»، کلمه «ذکر» گفته شده است، چنانکه درباره نماز جمعه می فرماید: (فاسعوا الی ذکر اللّه) به سوی ذکر خدا بشتابید. و یا خداوند به موسی علیه السلام می فرماید: (اقم الصلوة لذکری) نماز را بپادار تا یاد من باشی. در این آیه نیز مراد از (فاذکروا اللّه) نماز است.
آری، فلسفه و روح نماز، یاد خداوند است.
این آیه اشاره به نماز خوف دارد که در شرایط جنگی با احکام مخصوصی که در فقه آمده است، اقامه می شود.
در احادیث می خوانیم که پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم در جنگ احزاب با اشاره نماز خواندند و حضرت علی علیه السلام در بعضی از جنگ ها دستور می دادند که هنگام جنگ با ایماء و اشاره نماز بخوانند. امام کاظم علیه السلام در جواب شخصی که پرسید: اگر حیوان درنده ای به ما حمله کرد و وقت نماز تنگ بود چه کنیم؟ فرمودند: با همان وضعی که دارید نماز بخوانید، گرچه پشت به قبله باشد.تفسیر نمونه، ج 2، ص 148 ونورالثقلین، ج 2، ص 239.،
پیام ها:
1- نماز، در هیچ حالی ساقط نمی شود. (فان خفتم فرجالا او رکبانا)
2- در اسلام عسر و حرج نیست. وقتی امکان استقرار بدن و یا ایستادن به سوی قبله و یا سایر شرایط نباشد، حذف می شوند. (فرجالا او رکبانا)
3- نماز، شکر نعمت است. (فاذکروااللّه کما علّمکم)
4- بعضی از مسائل را انسان نمی داند، ولی می تواند به تجربه بدست آورد. ولی بعضی از مسائل را انسان نمی داند و نمی تواند که بداند، مگر از طریق وحی. (ما لم تکونوا تعلمون) ونفرمود: «لا تعلمون»
