حجتالاسلام محسن قرائتی استاد تفسیر قرآن کریم بیش از 30 سال است به تدریس معارف قرآن و اهلبیت(ع) میپردازد و سالها است که پنجشنبهها در برنامه درسهایی از قرآن میهمان خانههای ایرانیان است.
در ادامه بخشی از تفسیر قرآن حجتالاسلام قرائتی در برنامه درسهایی از قرآن با موضوع «حج از دیدگاه امام خمینی(ره)» که در 15 تیرماه سال 1368 ایراد شده است، تقدیم میشود.
- «إِنَّ أَوَّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنَّاسِ»(آل عمران/96) یعنی حج مال مردم است. «مَثابَةً لِلنَّاسِ وَ أَمْناً»(بقره/125) یعنی ثواب در حج مال مردم است «سَواءً الْعاکِفُ فیهِ وَ الْبادِ»(حج/25) یعنی مردم مساوی هستند.
- قرآن میگوید: مکه برای مردم است. مکه محل رجوع و ثواب برای ناس است. اصولاً خانههای مکه در نداشت. اولین کسی که دستور داد برای خانههای مکه در بگذارند، معاویه بود. قبل از ظهور حکومت معاویه درخانههای مکه باز بود یعنی هر کسی وارد مکه شد، در هر خانهای که جا بود میتوانست برود و هیچ کس حق جلوگیری نداشت؛ درست مثل مسجد.
- وقتی حجاج به مکه میروند، اولین کاری که میکنند، آن جا یک بار پنج کار واجب است و یک بار هجده کار که جمعاً آن جا 23 کار واجب است. اولین کار واجب هنگام ورود به مکه این است که انسان بگوید: «لبیک» یعنی چشم، گوش به حرف تو هستم. گفتی بیا، آمدم. میگوید: ما به مکه میرویم تا به خدا بگوییم: بله! ولی آل سعود میگوید: نه، باید به آمریکا بگویید: بله! و هر کس به آمریکا لبیک نگوید، سزاوار انتقام است.
- حج یعنی تنظیم، تمرین و تشکل زندگی توحیدی. حج یعنی تجلی و تکرار صحنه عشق، چون در حج عاشقانه ابراهیم، تا خدا گفت: بچهات را بیاور، گفت: میآورم. اصلاً عید قربان به همین خاطر است. فرمود: بچهات را بیاور و ذبح کن. گفت: چشم. بچهام را میآورم و ذبح میکنم. یعنی همین طور که ابراهیم عاشق خدا بود و حاضر شد بچهاش را ذبح کند، حج یعنی تو هم عاشقانه حج را به جا بیاور.
- حدیث و از سخنان امام صادق، امام باقر، پیغمبر و امیرالمؤمنین است. 1- «الْحَجُّ تَسْکِینُ الْقُلُوبِ»(أمالى طوسی، ص296) یعنی حج باید باعث تسکین دل شود. وقتی مردم میروند به حج باید همه مسلمانها بگویند: «الحمد لله» مردم امسال به حج میروند. این حج مشکل ما را حل میکند. اگر حج مشکل را حل نکرد، این حج، حج نیست.
- «الْحَجَّ تَقْوِیَةً لِلدِّین»(غررالحکم، ص176) این هم یک حدیث است. حج باعث این است که هر سال اعمال حج انجام شود و دین یک قدم جلو برود. آیا با این حجی که مردم میروند و بر میگردند، اسلام یک قدم جلو میرود؟ ما سال به سال شاهد بیشتر شدن پرویی ابرقدرتها و اسرائیل هستیم و مسلمانها سال به سال عقب نشینی میکنند... اگر دیدید حج برگزار میشود، اما مرتب کفر بیشتر میشود و مسلمانها عقب میروند. این حج، حج نیست.
- «الْحَجُّ جِهَادُ الضَّعِیف»(کافى، ج4، ص259) حج مبارزه است. ببینید واقعاً این حج آل سعود اینهاست؟ اینها از پیغمبر و امام باقر و امیرالمؤمنین(ع) است؟ اگر دیدید مردم حج میروند، ولی مسلمانها آرامشی ندارند، دین تقویت نمیشود، مبارزهای در آن نیست، یا پیغمبر دروغ گفته است(العیاذ بالله) یا این حج، حج واقعی نیست.