۲۳ ذی القعده یکی از تاریخ‌هایی است که منتسب به شهادت امام رضا (ع) است. از این رو در رابطه با حدیث معروف سلسلة الذهب با حجت الاسلام مهدی شهرباف گفتگو کرده ایم.
حجت الاسلام مهدی شهرباف درخصوص برکات امام رضا (ع) در ایران گفت: ورود آن حضرت به ایران ورود پر خیر و برکتی از جهات مختلف بود. یکی از جهات آن این بود که بعد از شرف حضور امام رضا (ع)، تعدادی از امامزادگان پس از آن حضرت وارد ایران شدند. حضرت معصومه (س) و حضرت شاهچراغ (ع) از آن جمله هستند. در طول این سفر وقایع بسیاری اتفاق افتاد. یکی از وقایع بسیار مهمی که در ورود امام رضا (ع) اتفاق افتاد این بود که زمانی که حضرت به شهر نیشابور وارد شدند، بسیاری از روات و محدثین اطراف امام (ع) را گرفتند با اینکه بسیاری از آنان اهل سنت بودند. آن‌ها از امام رضا (ع) خواستند که برای آن‌ها صحبت کند. در آن زمان امام رضا (ع) روایت سلسلة الذهب را فرمودند.
وی ادامه داد: امام فرمودند: «سَمِعتُ أبی موسَی بنَ جَعفَرٍ یقولُ: سَمِعتُ أبی جَعفَرَ ابنَ مُحَمَّدٍ یقولُ: سَمِعتُ أبی مُحَمَّدَ بنَ عَلِی یقولُ: سَمِعتُ أبی عَلِی بنَ الحُسَینِ یقولُ: سَمِعتُ أبِی الحُسَینَ بنَ عَلِی بنِ أبی طالِبٍ یقولُ: سَمِعتُ أبی أمیرَ المُؤمِنینَ عَلِی بنَ أبی طالِبٍ یقولُ: سَمِعتُ رَسولَ اللّهِ (ص) یقولُ: سَمِعتُ جَبرَئیلَ یقولُ: سَمِعتُ اللّهَ جَلَّ جَلالُهُ یقولُ: لا إلهَ إلَّا اللّهُ حِصنی، فَمَن دَخَلَ حِصنی أمِنَ مِن عَذابی»
سپس زمانی که در حال گذر بودند ندا کردند: «بِشُروطِها، و أنَا مِن شُروطِها»
ترجمه این روایت چنین است: «از پدرم، موسی بن جعفر شنیدم که می‌فرماید: از پدرم، جعفر بن محمّد شنیدم که می‌فرماید: از پدرم، محمّد بن علی شنیدم که می‌فرماید: از پدرم، علی بن الحسین شنیدم که می‌فرماید: از پدرم، حسین بن علی بن ابی طالب شنیدم که می‌فرماید: از پدرم، امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب شنیدم که می‌فرماید: از رسول خدا (ص) شنیدم که می‌فرماید: از جبرئیل شنیدم که می‌فرماید: از خداوند جلّ جلاله شنیدم که می‌فرماید: (کلمه) لا اله الا اللّه حصار من است و هرکس وارد حصار من شود از عذابم در امان است...، اما این شرط‌هایی دارد و من از شرط‌های آن هستم.»
این کارشناس مذهبی دلیل قرار گرفتن این نام بر روی حدیث چنین عنوان کرد: این سلسله روایات که از وجود مقدس امام رضا (ع) شروع شده و تا وجود مبارک خداوند متعال آمده را سلسلة الذهب می‌گویند. سلسله یعنی زنجیر و ذهب یعنی طلا و این عبارت معنی سلسله و زنجیر طلایی است. در انتهای روایت می‌بینیم که می‌گوید «سمعت الله» یعنی این روایت حدیث قدسی است.
وی افزود: مطلب بسیار مهمی که وجود دارد این است که اهل سنت هم بر روی این حدیث بحث و صحبت داشته اند. مثلا ابن حجر که متوفی در ۹۷۴ است و یکی از کسانی است که نسبت به اهل سنت متعصب و مخالف اهل شیعه است در کتاب سوائق المحرقه پس از نقل این روایت می‌گوید: اگر این اسناد بر یک مجنون و دیوانه قرائت شود، او خوب می‌شود و بیماری از او دور می‌شود.
زمخشری یکی دیگر از اهل سنت است که در کتاب ربیع الابرار می‌گوید: اسناد صحیفه الرضا (سلسلة الذهب) اگر در گوش انسان مجنون و دیوانه خوانده شود، خوب می‌شود؛ و این مکرر اتفاق افتاده که بر بیمار‌ها و گرفتار‌ها خوانده اند و آن‌ها شفا پیدا کردند.
حجت الاسلام شهرباف تصریح کرد: مرحوم آسید عبدالاعلی سبزواری رحمت الله در کتاب مهذب الاحکام نوشته است: بعضی از فرمانروایان سامانی این حدیث را نوشته اند و امر کردند با آن‌ها دفن شود. موقعی که آن‌ها را در خواب دیدند بیان کردند که خداوند متعال ما را به خاطر عظمت و احترام این جمله مبارک بخشیده است. در همین کتاب نوشته اند که زیاد اتفاق افتاده که این حدیث نوشته شده را در کاسه آبی گذاشته اند تا حدیث محو شود و مقداری هم تربت امام حسین (ع) بر آن ریخته اند و تاثیرات فراوانی دیده اند.
یکی از مستحباتی که خوب است بر روی کفن میت نوشته شود همین جمله است. علاوه بر جوشن کبیر، سلسلة الذهب را هم بزرگان فرمود: ه اند بر روی کفن‌ها نوشته شود. کلام امام رضا (ع) این آثار فراوان را داشته است و این یکی از برکاتی است که وجود آن حضرت در ایران داشته است.
