نقش زنان در پیروزی انقلاب اسلامی چقدر بوده است؟
با توجه به نقش زنان در انقلاب، مرکز اسناد انقلاب اسلامی تاکنون هفت عنوان کتاب با موضوع نقش زنان در پیروزی انقلاب اسلامی منتشر کرده است.
 
کتاب‌هایی که در حوزه زنان توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است با عناوین «تاریخ شفاهی مبارزات سیاسی زنان مسلمان»، «نقش زنان در نهضت امام خمینی»، «خورشیدواره (خاطرات طاهره سجادی)»، «حقوق سیاسی اجتماعی زنان قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران»، «ام‌الاسرا خاطرات خانم بهجت افراز»، «خاطرات مریم بهروزی» و «نقش زنان در دفاع مقدس» در بازار نشر وجود دارد.
 
تاریخ شفاهی مبارزات سیاسی زنان مسلمان
 
اهمیت نقش سیاسی ـ مبارزاتی زنان ایرانی در پیروزی انقلاب اسلامی از سویی و کمرنگ بودن این نقش در نوشته‌ها و آثار منتشر شده در بعد از انقلاب و ضرورت جبران این کاستی موجب شد تا تدوین یک اثر پژوهشی در راستای شناساندن فعالیت‌ها و مشارکت سیاسی زنان در طی سال‌های منتهی به پیروزی انقلاب اسلامی، آغاز گردد. به همین منظور بخش تاریخ شفاهی مرکز اسناد انقلاب اسلامی، یک طرح پژوهشی با عنوان «تاریخ شفاهی مبارزات سیاسی زنان از سال 40 تا 57» را برای تدوین انتخاب کرد. شیوه کار بر مبنای تحقیق میدانی، کتابخانه‌ای و اسنادی قرار داده شد. این طرح مشتمل بر پنج فصل شد که دو فصل اول، مدخل و بستر تاریخی پژوهش حاضر را تشکیل می‌دهد و سه فصل دیگر که در واقع متن اصلی را تشکیل می‌دهد با استناد به مصاحبه‌ها و خاطرات خانم‌ها، نگاهی دارد به چگونگی و نحوه ورود این زنان به جریانات سیاسی کشور و چگونگی فعالیت‌ها و مشارکت آنان و مشکلات موجود در این زمینه، از جمله بازداشت و زندانی شدن آنها.
 
این اثر در 1500 نسخه و با قیمت 2200 تومان توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است.
 
نقش زنان در نهضت امام خمینی
 
در تاریخ ایران به طور سنتی مشارکت زنان درباری به شرکت در توطئه‌ها و سیاست‌های مخرب حرمسرای شاهان محدود می‌شد. ولی از دوران قاجار به بعد مشارکت زنان در فعالیت‌های سیاسی زیادتر شد که شرکت آنان در جنبش تحریم تنباکو و انقلاب مشروطه نمونه‌های این تکاپو است. با اجرای سیاست‌های ضد دینی همانند کشف حجاب توسط پهلوی اول و سعی در تحمیل مظاهر تمدن غربی به زنان در دوران محمدرضا پهلوی، زنان جامعه اسلامی برای ایفای نقش مثبت به نهضت امام خمینی پیوستند و بیشتر در بعد تبلیغات کوشیدند. آنان به تدریج در تمامی مراحل نهضت شرکت کردند و در به ثمر رساندن انقلاب و حفظ دستاوردهای آن از پا ننشستند. کتاب حاضر با بررسی تاریخی به نقش‌آفرینی زنان و بانوان شجاع ایران در مبارزه با استکبار و استبداد پرداخته است. این کتاب در 2000 نسخه با قیمت 1400 تومان توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است.
 
خورشیدواره (خاطرات طاهره سجادی)
 
طاهره سجادی به عنوان یکی از نیروهای مبارز مسلمان در کنار همسرش آقای مهدی غیوران فعالیت‌ها و مبارزات سیاسی خود را از دهه‌ پنجاه آغاز کرد. به دلیل ارتباط با پرونده ترور آمریکایی‌ها در ایران دستگیر و تحت شکنجه‌های خوفناکی قرار گرفت. غیوران و همسرش طاهره سجادی با این تصور که کمک به سازمان، کمک به نهضت اسلامی است، خانه و زندگی خود را در اختیار اعضای آن قرار دادند. با آگاهی ساواک از این ارتباط و همکاری، طاهره سجادی و همسرش دستگیر شدند و زیر سخت‌ترین شکنجه‌ها قرار گرفتند. او به پانزده سال زندان و غیوران به حبس ابد محکوم شد. موضوع جالب توجه دیگر در این کتاب، خاطراتی در مورد سیر انحراف سازمان مجاهدین است؛ گروهی که در ابتدا خود را تشکلی مذهبی وانمود می‌ساخت، سپس خود را مارکسیست اعلام کرد و بعد از آن مخوف‌ترین جنایات را در حق مردم ایران روا داشتند. کتاب حاضر در 2000 نسخه و با قیمت 4000 تومان وارد بازار کتاب شده است.
 
حقوق سیاسی اجتماعی زنان قبل و بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران
 
در کشور ایران، حقوق سیاسی ـ اجتماعی زنان در جریان نهضت مشروطه و پس از آن مورد توجه قرار گرفت و در دوران پهلوی اول و دوم در سطح گسترده‌ای وارد مباحثات سیاسی، حقوقی و اجتماعی شد. آن چه در فاصله بین دو انقلاب (انقلاب مشروطه و انقلاب اسلامی) درباره حقوق زن ایرانی اتفاق افتاد، خالی از مناقشه نبود. وجوه فرهنگ و ارزش‌های اسلامی، ملی و بومی از سویی و طرح دیدگاه‌های فمینیستی و متعارض طرفدار تساوی حقوق زن و مرد و رهایی زنان از سوی دیگر، عرصه‌ای برای بروز دیدگاه‌های مختلف و متعارض فراهم کرد. پس از وقوع انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی، حقوق زنان در چارچوب ارزش‌های دینی و انقلابی طرح شد و متون قانونی به ویژه قانون اساسی در همین چارچوب، حقوقی برای زنان شناسایی و تضمین کرد. نگرش کلی به ویژه نگرش دولت مردان نسبت به وضعیت سیاسی اجتماعی زنان، حقوق سیاسی آنان شامل: حضور زنان در انتخابات و مدیریت سیاسی، حقوق اجتماعی آنان شامل: اشتغال، تأمین اجتماعی، بهداشت و درمان، حقوق فرهنگی شامل: آموزش رسمی و غیررسمی و فعالیت های هنری و مطبوعاتی، موضوعاتی هستند که در دو مقطع قبل و بعد از انقلاب اسلامی تبیین و تحلیل خاص خود را می‌طلبد و مقایسه این دو موضوعی است که در این کتاب به آن پرداخته شده است. کتاب حاضر در 2000 نسخه و با قیمت 4200 تومان توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی روانه بازار شده است.
 
ام‌الاسرا (خاطرات خانم بهجت افراز)
 
این کتاب دربرگیرنده خاطرات بهجت افراز در شش فصل و از دوران انقلاب و دفاع مقدس است. 
 
زندگی در جهرم، اقامت در تهران، مدرسه‌ رفاه و مدارس دولتی، رفعت و محبوبه در سازمان مجاهدین خلق، انقلاب تا جنگ، مراسم استقبال از حضرت امام خمینی ‌(ره) و پیروزی انقلاب اسلامی، مدیریت در مجتمع حضرت زینب (س) کرج، فعالیت در سفارت جمهوری اسلامی ایران در هند و جمعیت هلال احمر، تأسیس اداره‌ امور اسرا و مفقودان این جمعیت و ارتباط با اسرای ایرانی در عراق از جمله عناوین و موضوع‌های کتابند. کتاب «خاطرات خانم بهجت افراز (ام‌الاسرا)» با شمارگان 2000 نسخه و بهای 2600 تومان توسط مرکز اسناد انقلاب اسلامی منتشر شده است. 
 
خاطرات مریم بهروزی
 
انقلاب اسلامی همان گونه که محصول فعالیت‌های گسترده گروه‌ها و اقشار مختلف جامعه بوده است، باید از زبان افرادی متفاوت و متعدد نیز بازگو شود تا علاوه بر دسترسی جامع تری به جزئیات وقایع، چگونگی و زوایای گوناگون وقایع نیز پدیدار شوند. خاطرات خانم مریم بهروزی که در این راستا منتشر می‌شود، اطلاعات سودمندی از نقش زنان مبارز در نهضت اسلامی و همچنین فعالیت‌های آن پس از پیروزی انقلاب در اختیار ما قرار می‌دهد. بخش مهمی از خاطرات خانم بهروزی اطلاعاتی نو و دسته اول درباره فعالیت‌های مجلس پس از پیروزی انقلاب به دست می‌دهد. شکل گیری جناح های سیاسی در مجلس و رقابت آنها از دیگر مسائلی است که خانم بهروزی به تشریح آنها پرداخت. آگاهی ایشان از مسائل سیاسی و آشنایی با گروه ها و احزاب سیاسی و تفکرات آنها موجب شد که تحلیلی دقیق از انتخابات نهم و دهم ریاست جمهوری و حوادث پس از انتخابات در سال 1388 بنماید، که در بخشی از خاطرات ایشان به خوبی مشخص است. این اثر در 1000 نسخه و با قیمت 9000 تومان توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی روانه بازار کتاب شده است.
 
نقش زنان در دفاع مقدس
 
مشارکت زنان در دفاع مقدس در چهار عرصه مختلف به صورت مشارکت مستقیم در جنگ تحمیلی (نقش رزمی و دفاعی)، نقش پشتیبانی (مشارکت غیرمستقیم)، نقش فرهنگی و نقش عاطفی در دفاع مقدس به منصه ظهور رسید. خط سیر حضور زنان در این عرصه‌ها تابعی از مقتضیات و شرایط زمانی و مکانی دفاع مقدس بوده است. این کتاب با رویکردی تحلیلی تاریخی به نقش مثمر ثمر بانوان این سرزمین در دفاع مقدس پرداخته است. این اثر در 1000 نسخه با قیمت 11000 تومان توسط انتشارات مرکز اسناد انقلاب اسلامی چاپ و منتشر شده است.
 
علاقمندان می‌توانند برای تهیه بسته کتاب «زنان و انقلاب اسلامی» به غرفه مرکز اسناد انقلاب اسلامی در نمایشگاه کتاب واقع در سالن A4،  راهروی شماره 1، غرفه 3 مراجعه کنند یا با شماره تلفن‌ 22211174 تماس بگیرند یا به پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی با آدرس www.irdc.ir  مراجعه کنند.