اسلام برای حفظ آبرو و حرمت و شخصیّت مؤمنان اهمیّت زیادی قائل است؛ تا آنجا که حق تعالی در قرآن کریم میفرماید:
پس کسی را که خداوند مدافع اوست٬ چگونه انسان به خود جرأت میدهد که پرده از اسرارش بدرد و رازش را فاش کند یا عیبش را آشکار سازد، و یا بی دلیل به او تهمت وارد نموده و آبروی او را بریزد و به حیثیّتش صدمه برساند (سوره حج آیه 38).
یکی از آموزههای مهم تربیتی که مورد تاکید مکتب انسان ساز اسلام قرار دارد، ضرورت حفظ حرمت و آبروی دیگران و زود قضاوت نکردن درباره هیچ فرد یا اتفاقی است.
این موضوع آنقدر مهم است که تجاوز به آبروی دیگران جزو بزرگترین گناهان محسوب شده و از طرف خداوند وعده عذاب الیم داده شده است.
پیامبر اکرم (ص) درباره اهمیت این موضوع میفرمایند: "همه چیز مسلمان، از مال، آبرو و خونش بر مسلمان دیگر حرام است. هرگاه مومن برادر دینی خود را متهم نماید، ایمان او آب میشود و از بین میرود.همان طوری که نمک در آب حل میشود و از بین میرود".
امام صادق(ع) نیز در جایی به نقل از رسول خدا فرمودند، خداوند تبارک و تعالی امر کرده است: "هر کس دوستی از دوستان مرا خوار کند، در کمین جنگ با من نشسته است".
در حدیث دیگری از پیامبر اسلام (ص) آمده است که فرمودند:
«وقتی پروردگارم عزَّوجلّ مرا بالا برد (در معراج) به قومی گذشتم که ناخنهای مسین داشتند و صورت و سینه خویش را میخراشیدند، گفتم ای جبرئیل اینها چه کسانی هستند؟ گفت: اینان آن کسانیاند که گوشت مردم خورند و از آبرویشان سخن کنند».
از این شیوه ناپسند هیچ کس سود نمیبرد، چرا که اگر این رفتار ضد اخلاقی نهادینه شود همه از این ابزار علیه رقیبان استفاده خواهند کرد و در آن صورت این ابزار تبدیل به شمشیر دو لبه می شود که روزی با ما و روزی دیگر علیه ماست.
نظر به اهمیت این مساله و یادآوری عقوبت و گناه این کار برای مومنانی که خود را مطیع دستورات دین میدانند و البته برای کسانی که پنبه در گوشهای خود کردهاند و بی دلیل برای رسیدن به اهداف خود از ریختن آبروی افراد هراسی ندارند، به حدیث زیر توجه کنید:
امام صادق (ع) به نقل از رسول خدا فرمودند: "خداوند تبارک و تعالی فرموده است: هر کس دوستی از دوستان مرا خوار کند، در کمین جنگ با من نشسته است.
«من روى على مؤمن روایه یرید بها شینه و هدم مروءته لیسقط من اعین الناس اخرجه الله من ولایته الى ولایه الشیطان ، فلا یقبله الشیطان».
اگر کسى سخنى را بر ضد مومنى نقل کند و قصدش از آن ، زشت کردن چهره او و از بین بردن وجهه اجتماعى اش باشد و بخواهد او را از چشم مردم بیندازد، خداوند او را از ولایت خود خارج مى کند و تحت سرپرستى شیطان قرار مى دهد؛ (ولى) شیطان هم او را نمى پذیرد.
و در حدیثی دیگر امام صادق علیه السلام میفرمایند: المومن اعظم حرمة من الکعبه؛ حرمت مومن از حرمت کعبه بالاتر است.
به عبارتی ریختن آبروی مومن گناهش بیشتر از تخریب خانه خداست.
تاکید دین مبین اسلام بر حفظ آبروی مسلمان و عدم تهمت زنی و بدگویی از مسلمان نکته ای است که بارها و بارها در احادیث مختلف آمده است و از اصلی ترین دلایل آن حفظ حرمت مومن، عدم عادی سازی گناه، نیک گویی و نیک اندیشی و آسایش روانی جامعه را می توان نام برد.