ازدواج امری الهی و دینی است که انسان‌ها را به تکامل و آرامش روح می رساند. بسیاری از جوانان بنا به گرایش‌های فطری خود به دنبال یافتن همسر مناسب هستند، اما چه بسا در این برهه حساس و مهم زندگی با راهنمایی های مختلف و گاه متضادی روبرو شوند و نتوانند مسیر درست را از غلط تشخیص دهند. در این شرایط بهترین راهنمای انسان کتاب آسمانی خداست که همه بشریت را به بهترین راه هدایت می‌کند. از همین رو در این گزارش با آیت الله بطحایی گلپایگانی، عضو مجلس خبرگان رهبری به گفتگو نشستیم تا از توصیه های قرآنی برای امر ازدواج اطلاع یابیم.
آیت‌الله بطحائی گلپایگانی در خصوص سن ازدواج به خبرنگار قرآن و عترت باشگاه خبرنگاران جوان گفت: ازدواج و همزیستی یک مسئله غریزی و طبیعی بوده و خداوند در قرآن کریم پایین‌ترین سن برای ازدواج را در دختران 9 و در پسران 15 سالگی تعیین کرده است. این سن زمان بلوغ جنسی و تکلیفی در دختر و پسر است، بنابراین خداوند سن خاصی را برای ازدواج تعیین نکرده، اما پایین‌ترین سن ممکن برای ازدواج را در قرآن بیان فرموده است.
وی افزود: درست است که خداوند سن ازدواج را تعیین نکرده، اما درباره شرایطی که لازم است انسان در آن ازدواج کند صحبت کرده است. خداوند در آیه شش سوره نساء می فرماید «یتیمان را آزمایش کنید تا هنگامی که بالغ شده و به نکاح تمایل پیدا کردند و آنان را به درک مصالح زندگانی خود آگاه یافتید، اموالشان را به آنان بدهید».
این مرجع تقلید خاطرنشان کرد: مطابق با این آیه می‌توان زمان ازدواج را حدودی فهمید، یعنی پس از بلوغ جنسی و زمانی که انسان به یک درک نسبی از زندگی می رسد.
معیارهای ازدواج از نگاه اسلام
بطحائی گلپایگانی گفت: هر چه سن انسان بالاتر می‌رود، مطالبات غریزی انسان بیشتر می‌شود، به گونه ای که حتی به طغیان آن منتهی می شود. پس بهتر است انسان سنین جوانی را برای ازدواج انتخاب کند. در برخی روایات آمده است فردی که ازدواج نکرده است زمانی که روی زمین راه می رود فرشتگان وی را نفرین می کنند. حتی پیامبر اکرم می فرمایند «بیشترین اهل جهنم انسانهاى بى همسرهستند».
وی ادامه داد: پس از شرایط سنی معیار رشد برای ازدواج مطرح می شود، به این معنا که انسان تنها برای رفع نیاز جنسی ازدواج نکند. یعنی بتواند مصلحت خود را تشخیص دهد تا بتواند به استقلال رسیده و از روی اراده و اختیار عقد ازدواج ببندد. رشد فکری لازم برای ارتباط مناسب و شایسته با همسر و اداره امور خانواده از عناصر اصلی و اساسی آن است در این راستا خداوند برای ازدواج دخترها اجازه پدر را واجب کرد، چون دختر ها احساسی هستند و ممکن است این ویژگی آنها باعث اشتباه در تصمیم‌گیری شود.
این مرجع تقلید درباره تغییر معیارهای ازدواج گفت: متاسفانه برخی از ما معیارهایمان برای ازدواج مالیست تا دینی، در مجلس خواستگاری سوالاتمان درباره اموال پسر است که خانه دارد یا نه. در حالی که خدا و پیامبر(ص) رزق و روزی فرد متأهل را تضمین کرده اند.
وی یادآور شد: به همین دلیل سن ازدواج در کشور ما بالا رفته است، البته خانواده عروس باید به این مسئله توجه کنند که پسر توانایی کار کردن را دارد و اهل اسراف نیست و قناعت می کند که این هم جزء دینداری فرد است. اما این موضوع نباید باعث شود ایمان فرد کمتر دیده شود.
نوجه به ویژگی‌های ظاهری
بطحائی گلپایگانی از امام صادق(ع) نقل کرد: هر کس از ترس فقر ازدواج نکند نسبت به لطف خداوند بدگمان شده است. چرا که خداوند مىفرماید اگر آنان فقیر باشند خداوند از فضل و کرم خود بى نیازشان مىکند.
عضو مجلس خبرگان رهبری در خصوص دقت به ویژگی های ظاهری همسر هنگام ازدواج بیان داشت: امام علی(ع) فرموده‌اند «هر وقت یکى از شما، بخواهد، ازدواج کند، از اوصاف موى سر زن نیز سؤال کند، همچنانکه از چگونگى رخسار او مىپرسد. چون که موى زن یکى از دو زیبایى (مو و صورت) اوست.»
وی با اشاره به اینکه ائمه اطهار(ع) درخصوص معیارهای ازدواج برای دختر و پسر توصیه های جالبی فرمودنده اند، گفت: از امام رضا(ع) در میزان الحکمة نقل شده است که «هنگامى که مردى از شما خواستگارى کرد که از دین و اخلاق او راضى بودید به ازدواج با او رضایت دهید و مبادا فقر او ترا از این رضایت باز دارد و...»
