نماز جعفر طَیّار یا نماز تسبیح یا نماز حَبْوه از نمازهای مستحب است که به صورت دو نماز دو رکعتی خوانده می‌شود. در این نماز ۳۰۰ بار ذکر تسبیحات اربعه (سُبْحَانَ اللَّهِ وَ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکبَرُ) تکرار می‌شود. این نماز را به حساب نوافل شبانه روزی می توان گذارد، یعنی نافله را به این طریق می توان به جا آورد. نماز جعفر طیار را می توان در هریک از اوقات شبانه روز خواند، اما بافضیلت ترین زمان برای خواندن نماز جعفر (طیار)، روز جمعه هنگام طلوع خورشید می باشد.
نحوه خواندن نماز جعفر طیار
نماز جعفر طیار نمازی چهار رکعتی است که باید به صورت دو تا دو رکعتی خوانده شود. که باید در هر رکعت سوره های حمد و توحید خوانده می شود و 15 مرتبه ذکر «سبحان الله و الحمدلله و لا اله الّا الله و الله اکبر» گفته شود. در رکعت اوّل پس از سوره «حمد»، سوره «زِلزال»، در رکعت دوّم بعد از سوره «حمد»، سوره «وَالْعادِیات»، در رکعت سوم پس از سوره «حمد»، سوره «إِذٰا جٰاءَ نَصْرُ اللّٰهِ»، در رکعت چهارم بعد از سوره «حمد» «یک بار» سوره «قُلْ هُوَ اللّٰهُ أَحَدٌ» خوانده می شود.
به گفته امام صادق (ع) : نماز جعفر طیار بدون خواندن تسبیحاتش در حالت سکون مورد قبول است، فرد نمازگذار می تواند بعد از بجای آوردن دو رکعت نماز خود تسبیحات را زمانی بخواند که به انجام کارهای روزمره خود می پردازد.
پس از اتام نماز جعفر طیار به گفته شیخ طوسی مستحب است که دعای زیر خوانده :
«اللّهمّ انّی افتتح القول بحمدک و انطق بالثّناء علیک و امجدک و لا غایه لمدحک و اثنی علیک و من یبلغ غایه ثنائک و امد مجدک و انّی لخلیقتک کنه معرفه مجدک و ایّ زمن لم تکن ممدوحاً بفضلک موصوفاً بمجدک عوّاداً علی المذنبین بحلمک تخلّف سکّان ارضک عن طاعتک و کنت علیهم عطوفاً بجودک جواداً بفضلک عوّاداً بکرمک یا لا اله الّا انت المنّان ذو الجلال و الإکرام».
نماز غُفَیله چیست و چه زمانی خوانده می شود؟
نماز غفیله نمازی است که دارای دو رکعت می باشد و بین مغرب و عشاء است که فضیلت بسیاری دارد و چون از آن ساعت مردم غفلت دارند، آن را نماز غفیله اش نامیدند. نماز غفلیه یکی از نمازهای مستحبی و پر فضیلت است که خواندن آن برای گرفتن حاجات و آمرزش گناهان توصیه می‌شود. بهترین روش خواندن نماز مستحبی غفلیه آن است که امام صادق (ع) به هشام بن سالم آموخته است. این نماز در کتاب مفاتیح الجنان آمده است.
طرز خواندن نماز غفیله چگونه است؟
در رکعت اول از این نماز دو رکعتی سوره حمد را خوانده و پس از آن به جای “قل هو الله” این آیه خوانده می‌شود:
وَ ذَا النُّونِ اِذْ ذَهَبَ مُغاضِباً، فَظَنَّ اَنْ لَنْ نَقْدِرَ عَلَیْهِ، فَنادى فِى الظُّلُماتِ اَنْ لا اِلهَ اِلاَّ اَنْتَ، سُبْحانَکَ اِنّى کُنْتُ مِنَ الظّالِمینَ، فَاسْتَجَبْنا لَهُ وَنَجَّیْناهُ مِنَ الْغَمِّ،وَکَذلِکَ نُنْجِى الْمُؤْمِنینَ.”
در رکعت دوم از نماز غفیله نیز بعد از قرائت سوره حمد این آیه را بخوانید:
وَ عِنْدَهُ مَفاتِحُ الْغَیْبِ لا یَعْلَمُها اِلاّ هُوَ، وَ یَعْلَمُ ما فِى الْبَّرِ وَ الْبَحْرِ، وَ ما تَسْقُطُ مِنْ وَرَقَه اِلاّ یَعْلَمُها، وَ لا حَبَّه فى ظُلُماتِ الاْرْضِ، وَ لا رَطْب وَلا یابِس اِلاَّ فِى کِتاب مُبین.”
سپس قنوت کرده و در قنوت بخوانید:
اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ بِمَفاتِحِ الْغَیْبِ الَّتى لا یَعْلَمُها اِلاَّ اَنْتَ، اَنْ تُصَلِّىَ عَلى مُحَمَّد وَ آلِهِ، وَ اَنْ تَفْعَلَ بى کَذا وَ کَذا.”
در اینجا به جای “کذا و کذا” حاجت خود را بیان کنید و بعد بگویید:
اَللّهُمَّ اَنْتَ وَلِىُّ نِعْمَتى، وَ الْقادِرُ عَلى طَلِبَتى، تَعْلَمُ حاجَتى، فَاَسْئَلُکَ بِحَقِّ مُحَمَّد وَآلِهِ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمُ السَّلامُ، لَمّا قَضَیْتَها لى.”
آنطور که به روایت از امام صادق (ع) آمده است اگر کسی نماز غفیله را به این ترتیب بخواند خداوند خواسته او را مستجاب کند.
نماز شب اول قبر یا لیله الدفن چیست؟
همانطور که می دانیم همه انسان ها در نهایت می میرند و سپس در قبری که به اندازه بدن باریک است فقط در تاریکی دفن می شوند. انسان از اولین لحظه وارد شدن به قبر مراحل مختلفی را طی می کند. نماز وحشت نماز مستحبی است که به آن نماز هدیه، نماز شب دفن (لیله الدفن) و نماز شب اول قبر نیز می گویند. به این سبب نماز وحشت نامیده شده که فردی که از دنیا رفته هنوز با عالم قبر انس ندارد و در خود احساس ترس و وحشت دارد و این نماز با فضل الهی وحشت را از او دور می‌کند. پس در واقع نماز رفع وحشت است نه نماز وحشت.
نماز شب اول قبر یا نماز لیله الدفن را چگونه بخوانیم؟
مستحب است در شب اوّل قبر، دو رکعت نماز وحشت براى میّت بخوانند، به این ترتیب که در رکعت اوّل بعد از حمد، یک مرتبه «آیة الکرسى» و در رکعت دوم بعد از حمد، ده مرتبه سوره «انّا انزلناه» و بعد از سلامِ نماز بگوید:
اَللّهُمَّ صَلِّ عَلى مُحَمَّـد وَ آلِ مُحَمَّـد، وَ ابْعَثْ ثَوابَهُما إلى قَبْرِ فُلان
خدایا درود فرست بر محمّد و آل محمّد و بفرست ثواب این نماز را به سوى قبر این مرده فلانى پسر فلانى. (و به جاى کلمه فلان، اسم میّت را ببرد).
«نماز وحشت» را در هر موقع از شب اوّل قبر مى توان بجا آورد، ولى مناسبت تر است در اوّل شب، بعد از نماز عشا باشد و اگر دفن میّت به علّتى تأخیر بیفتد، باید نماز وحشت را تا شب اوّل دفن او تأخیر اندازد.
