پانزدهمین روز از ماه ذی الحجه سال ۲۱۲ ق دهمین امام شیعیان چشم به جهان گشود. او بعد از پدرش امام جواد (ع) در سن ۸ سالگی و به مدت ۳۳ سال امامت کرد که در این مدت به او لقبهای هادی و نقی را دادند. دوران زندگی امام هادی (ع) ویژگیهای تلخ و منحصر به فردی دارند که در این مقطع، ظلم و ستم حکومت عباسیان، شیعیان را تحت تاثیر قرار داده بودند.
امام هادی (ع) خوش خوترین و راست گوترین مردم بودند. هرگاه در حضور او سکوت میکردی، هیبت و شکوهشان تو را فرا میگرفت. هر زمان لب به سخن گفتن باز میکردی، بزرگی ایشان بر تو نمایان میشد. این امام بزرگوار شاخساری از درخت پر بار نبوت و میوه سر سبد درخت رسالت بودند. ایشان از لحاظ ظاهری و اخلاقی و همچنین ایجاد ارتباط عاشقانه با معبود ازلی زبانزد همگان بود.
دلهای فاسد جایی برای دانش ندارند
یکی از محورهای اساسی و از سترگترین پشتوانههای امامت، دانش امام است که بر اساس آن بشریت از مسیرهای منتهی به نابودی رهایی مییابد. شخصیت علمی امام هادی (ع) از همان دوران کودکی و پیش از امامت ایشان شکل گرفته بود. مناظرههای علمی، پاسخ گویی به شبهههای اعتقادی و تربیت شاگردان برجسته نمونههای برجستهای از جایگاه والای علمی امام هادی (ع) است. در همین باره امام هادی (ع) میفرمایند «ألحِکمَةُ لاتَنجَعُ فِی الطِّباعِ الفاسِدَةِ «۱» حکمت و دانش در دلهای فاسد اثر ندارد.»
دنیا از نگاه امام هادی «ع»
امام هادی دنیا را به بازاری تشبیه کردند که بعضی افراد در آن سود و برخی دیگر زیان میکنند. ایشان درباره این موضوع فرمودند «أَلدنیا سُوقٌ رَبحَ فیها قَومٌ وَ خَسِرَ آخَرُونَ؛ «۲» دنیا بازاری است که گروهی در آن سود میبرند و دستهای زیان میبینند»
در زمان گرفتاری چه کنیم؟
گاهی مشکلات زندگی بر ما چیره میشود و روح و جسم ما را تحت تاثیر قرار میدهد که با توکل به خدا میتوان از پس هر مشکلی بر آمد. برای رهایی از نا امیدی و تحمل بلاها میتوانیم دیدمان به مشکلات را تغییر دهیم که مشکلات دنیا نتواند برما چیره شود. امام هادی (ع) درباره اجر تحمل بلاها فرموند «اِنَّ اللّه َ جَعَلَ الدُّنیا دارَ بَلْوى وَالاْخِرَةَ دارَ عُقْبى وَجَـعَلَ بَـلوَى الدُّنیا لِثَـوابِ الاْخِـرَةِ سَبَبَا وَثَوابَ الاْخِرَةِ مِنْ بَلوَى الدُّنیا عِوَضا؛ «۳» خداوند، دنیا را جاى گرفتارى قرار داده و آخــرت را سـراى پـاداش، گرفتارى دنیا را سبب ثواب آخرت قرار داده و ثـواب آخـرت را عـوض گرفتـارى دنـیا.»
چرا میان برخی از دوستان قدیمی فاصله میافتد؟
نکته مهم در رابطه دوستان صمیمی و قدیمی، اعتماد به یکدیگر است. در صورت نبود اعتماد میان افراد رابطه آنها دچار مشکل خواهد شد. درباره این موضوع نیز امام هادی «ع» میفرمایند: «ألمِراءُ یُفسِدُ الصَّداقَةَ القَدیمَةَ وَ یُحَلِّلُ العُقدَةَ الوَثیقَةَ وَ أقَلُّ مافیهِ أن تَکُونَ فیهِ المُغالَبَةُ أُسُّ أسبابِ القَطیعَةِ» «۴» جدال و نزاع، دوستان قدیمی را از یکدیگر جدا کرده و اعتماد و اطمینان را از بین میبرد تنها چیزی که در آن است غلبه بر دیگری است و آن هم سبب جدایی است.
منابع:
«۱» «بحارالانوار، ج. ۷۸، ص. ۳۷۰»
«۲» «تحف العقول، ص ۷۷۴»
«۳» «تحف العقول، ص ۴۸۳»
«۴» «بحارالانوار، ج. ۷۵، ص. ۳۷۰؛ میزان الحکمة ج. ۵، ص. ۳۰۸»