حفظ محیط زیست، پاسخ به یکی از نیازهای امروز جامعه و رعایت حقوق شهروندی است و تخریب محیط زیست معلول نابرابری‌های اجتماعی و استفاده های غلط از طبیعت و یکی از عوامل تضییع حقوق انسانهاست.
آلودگی هوای قزوین در وضعیت هشدار قرار دارد
یکی از این زنگ خطرها در روزهای پایانی آبان ماه سال جاری به صدا در آمد و رضا گروسی مدیرکل مدیریت بحران استان قزوین با بیان اینکه آلودگی هوای قزوین در وضعیت هشدار قرار دارد، ابراز کرد: با توجه به وقوع پدیده اینورژن در چند روز اخیر و بروز پدیده آلودگی هوا در سطح استان و شدت آلودگی بر اساس اطلاعات داده‌های ایستگاه سنجش کیفی هوا، میزان شاخص به ویژه در شهرهای قزوین و آبیک برابر با ۱۳۰ و بیشتر از روز قبل بوده که شرایط ناسالم را برای گروه‌های حساس نشان می‌دهد.
وی تاکید کرد: وضعیت زیست محیطی در حوزه آلودگی هوا نشان می‌دهد باید در حال حاضر محیط زیست اولویت اصلی دستگاه‌های اجرایی بوده و آن را سرلوحه کار قرار داده و همچنین در این راستا سهم مردم در حفاظت از محیط زیست پررنگ بوده و آن ها هم باید با ارتقا فرهنگ محیط زیست در برطرف کردن این معضل همکاری کنند.
گروسی افزود: تمرکز جمعیت، صنعت و خدمات در بخش کمی از مساحت استان متاسفانه محیط زیستی بسیار آسیب‌پذیر و شکننده را برای ما ایجاد می‌کند که آلودگی هوا در حال حاضر یکی از ملموس‌ترین آلودگی‌های زیست محیطی در چند سال اخیر شهرهایی مانند قزوین و آبیک است.
مدیرکل مدیریت بحران استان قزوین بیان کرد: مهم‌ترین منابع آلودگی هوا در استان وسایل نقلیه موتوری با ۷۰ درصد آلودگی است و بخشی دیگر از آلودگی هوای استان ناشی از منابع ثابت بوده و در شرایط پایداری جوی و اینورژن، لزوم توجه به این دسته از منابع آلودگی بیش از پیش احساس می‌شود.
وسایل نقلیه موتوری مهم‌ترین منابع آلودگی هوا در استان
سیاوش شمسی پور مدیرکل محیط زیست استان قزوین در مورد سوخت نیروگاه و آلودگی آن نیز می‌گوید: یکی از موضوعات مهم در استان آلودگی نیروگاه شهید رجایی بود که با پیگیری انجام شده دهم اکنون ۸۸ درصد سوخت نیروگاه از مازوت به گاز تبدیل شده که نقش مهمی در کاهش آلودگی داشته است.
وی افزود: این نیروگاه حق استفاده از مازوت را ندارد ولی بر اساس سیاست‌های کلان کشور در تامین گاز مردم هنوز سوخت مورد نیاز این نیروگاه به طور کامل تامین نشده و ما از مسئولان گاز گلایه داریم زیرا وقتی سهم استان هم داده می شود سهم نیروگاه به طور کامل اختصاص نیافته است.
معرفی قزوین به عنوان آلاینده‌ترین شهرهای کشور شایسته نیست
داود محمدی رییس کمیسیون اصل نود در مجلس هم درمورد وضعیت زیست محیطی و آلایندگی‌های استان قزوین با بیان اینکه چرا باید بسیاری از کلان شهرهای ما با تعطیلی مدارس و ادارات روبرو شوند؟ ابراز می‌کند: این موضوع که استان قزوین در یکی از روزها رتبه اول آلایندگی در کشور را به خود اختصاص دهد، شایسته قزوین نیست.
وی تاکید کرد: با قرارگیری در فصل زمستان و افزایش مصرف سوخت گاز، مسوولین باید درمورد تامین گاز نیروگاه شهید رجایی اهتمام بورزند.
نظارت بر کارخانه سیمان در محدوده استان نیست
کارخانه سیمان آبیک یکی دیگر از مهم‌ترین منابع آلاینده در استان قزوین به شمار می‌رود که سال‌هاست این استان را تبدیل به یکی از آلوده ترین و بحرانی ترین شهرهای ایران کرده است، اما حل این مشکل و باز شدن گره کور کاهش آلودگی این کارخانه عوارض ناخوشایندی برای شهروندان قزوینی به خصوص شهرستان آبیک در پی دارد.
مدیرکل محیط زیست استان قزوین در خصوص آلودگی کارخانه سیمان آب پاکی را بر دستان قزوینی‌ها ریخته و ابراز می‌کند: به لحاظ جغرافیایی این واحد صنعتی تحت پوشش استان نیست و کنترل زیست محیطی آن با اداره محیط زیست شهرستان البرز است اما پیگیری لازم نیز از سوی ما انجام می شود و تاکنون با نصب فیلتر میزان آلایندگی آن کاهش یافته است.
ریزگردها و زباله‌های کشاورزی استان قزوین نگران کننده است
قزوین علاوه بر پیشرو بودن در صنعت و تولید در بخش کشاورزی به لحاظ بهره‌مندی از ظرفیت‌های مناسب آبی و اراضی زیر کشت فعالیت‌های گسترده‌ای داشته و شاید کم‌تر به زباله‌ها و آلاینده‌های حاصل از این بخش توجه می‌شود.
به طوری که ریزگردها و زباله‌های کشاورزی، باقیمانده سموم و ۷۰۰ هزار قوطی سم رها شده در مزارع استان قزوین یکی از نگرانی‌های مسوولین محیط زیست و مردم است.
افزایش بیابان‌های استان در محدوده آبیک یکی از چالش‌های پیش رو دیگر می‌باشد که اقدامات جدی در جهت بیابان‌زدایی و درخت‌کاری و احیاء پوشش گیاهی در این حوزه را می‌طلبد.
روزانه ۸۰۰ تن زباله در استان قزوین تولید می‌شود
روزانه ۸۰۰ تن زباله در استان قزوین تولید می‌شود که بیش از ۷۰ درصد آن به سایت زباله سوزی محمد آباد که به تازگی شروع به کار کرده است منتقل و به جز شهر تاکستان، سایر شهرهای استان و ۱۱۸ روستا به این سایت ملحق شده‌اند.
همچنین هم اکنون پسماندهای ۴۵ واحد صنعتی استان به سایت محمدآباد منتقل می‌شود که باید پسماندهای ۱۲۰ واحد تولیدی دیگر نیز به این سایت انتقال یابد.
۲۹ روز میزبانی از گردو غبار در سال جاری
پدیده گرد و غبار از دیگر عوامل اصلی آلودگی هوای استان قزوین است که در طول سال چندین روز شاهد آن بوده و اهالی قزوین باید هوای آلوده به این ریزگردها را استشمام کنند؛ خبرگزاری مهر در قزوین در سال جاری با تهیه گزارشی از مسوولان و پیگیری این موضوع، شترها و چرای بیش از حد دام‌های سنگین در دشت قزوین را موجب گسترش بیابان‌ها و افزایش پدیده گرد و غبار مطرح می‌کند.
مدیرکل محیط زیست استان قزوین در جمع خبرنگاران بیان می‌کند: سال گذشته ۴۵ روز و در سال جاری نیز تاکنون ۲۹ روز با پدیده ریزگردها مواجه شدیم و در سفر اخیر هیات دولت به استان، از بین ۵ پیشنهاد اولویت دار محیط زیست، ۲ مورد آن یعنی موضوع دشت جنوبی قزوین و ریزگردها مورد موافقت قرار گرفت و خوشبختانه اعتبار خوبی نیز در این زمینه به ادارات منابع طبیعی، جهاد کشاورزی و آب منطقه ای اختصاص یافت که در اجرای طرحها هزینه خواهد شد.
باغستانهای استان قزوین در معرض فراموشی
از جمله کاربردهای باغستانهای اطراف شهر قزوین در گذشته میتوان به مدیریت هوای شهر قزوین اشاره کرد، این در حالی است که امروز در مدیریت شهری باغستانهای شهر قزوین به عنوان یک موضوع حاشیه ای دیده می‌شود.
باغستانهای سنتی قزوین بیانگر هویت تاریخی، زیستی و طبیعی این شهر به شمار می‌آید که طبق سندی از تاریخ، بیش از یک هزار سال قدمت دارد، حتی این باغستان‌ها در سفرنامه‌ها با عنوان «بهشت» یاد شده و موضوع فوق دلالت بر زیبایی منحصر به فرد این شهر بوده است.
تا چند دهه پیش اطراف شهر قزوین را باغستانهای سنتی قزوین در برگرفته بود که وسعت آن به بیش از ۴ هزار هکتار می‌رسید اما از سال‌های گذشته رو به فراموشی و نابودی رفته و امروز به دلیل بی‌توجهی و مدیریت اشتباه دچار تخریب و تهدید شده و مساحت آن به ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار رسیده است.
سال‌هاست آلودگی‌های زیست محیطی شدیدی گریبانگیر مردم شهرستان آبیک شده است که کارشناسان و مسئولان، کارخانه‌های سیمان، نیروگاه شهید رجایی و گاوداری‌های رضائیان و افضلیان را از عوامل اصلی آلایندگی این شهرستان معرفی می‌کنند.
با آزمایش‌های علمی توسط کارشناسان ثابت شده که آلودگی کارخانه سیمان همگی به سمت شهر آبیک سرازیر می‌شوند و استان البرز را آلوده نمی‌کند.
آلودگی‌های سیمان آبیک معضلات عظیم استان قزوین است
نیروگاه شهید رجایی نیز به عنوان دومین منبع آلودگی مهم شهرستان آبیک است که مسئولان استان قزوین اعتقاد دارند که آلایندگی این نیروگاه باید به صورت کشوری حل شود و رفع مشکلات آن از اختیار استان خارج است؛ زیرا علاوه بر استان قزوین نیروی برق چندین استان کشور را نیز تأمین می‌کند.
ظاهراً شدت آلایندگی کارخانه سیمان آبیک و نیروگاه شهید رجایی آنقدر زیاد است که گاوداری‌های رضائیان و افضلیان هنوز در معرض دید مسئولان استان و شهرستان قرار نگرفته و بسیاری از آنها از این موضوع بی‌اطلاع هستند.
مردم آبیک از وعده‌های مکرر برخی مسئولان استان و شهرستان و مدیران شرکت‌ها برای کنترل آلودگی ناراحتند و وعده‌هایی که محقق نشده، آنها را دلسرد کرده است.
داوود محمدی رئیس کمیسیون اصل نود مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم قزوین، آبیک و البرز نیز با اشاره به آلودگی‌های موجود در شهرستان آبیک خاطرنشان کرد: مسیر جنوب شهرستان آبیک به بویین‌زهرا همانند کویر لوت شده است و اگر امروز به فریاد استان قزوین نرسیم دیری نخواهد پایید که شاهد ریزگردهایی بدتر از خوزستان در قزوین، البرز و تهران خواهیم بود.
وی اضافه کرد: آلودگی‌های سیمان آبیک و نیروگاه شهیدرجایی از معضلات عظیم استان قزوین است.
رئیس کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در نیروگاه شهیدرجایی به هیچ‌وجه نباید از سوخت مازوت استفاده شود، یادآور شد: برای حل مشکل سیمان آبیک نیز ایده خوبی مطرح شده که این ایده جنگل‌کاری ۴۰۰ هکتاری در آبیک از سوی اداره منابع طبیعی، محیط زیست و شهرداری این شهرستان است.
فضل الله اکبری زیارانی نائب رئیس شورای اسلامی شهر آبیک اظهار داشت: شهرستان آبیک از سمت شرق با آلودگی شدید کارخانه سیمان آبیک مواجه است و علیرغم ادعای مسئولان این کارخانه مبنی بر استاندارد شدن خط تولید و تجهیزات این کارخانه، همچنان شاهد ریزگردهای منتشر شده در هوا هستیم که این موضوع موجب ناراحتی و نگرانی مردم شده است.
وی تصریح کرد: مسئولان کارخانه سیمان ادعا می‌کنند این کارخانه از فیلترهای استاندارد استفاده می‌کند اما اگر فیلترها، کاملا نصب شده و خطوط تولید استاندارد است چرا در بعضی از مواقع همچنان شاهد آلودگی هوا توسط این کارخانه هستیم و اگر خطوط تولید استاندارد نشده چرا مسئولان کارخانه سیمان آبیک وعده‌هایی بی‌اساس به مردم داده‌اند.
وی آلودگی‌های ایجاد شده توسط نیروگاه شهید رجایی را سومین مشکل زیست محیطی شهرستان آبیک ذکر کرد و افزود: در سمت غرب شهرستان آبیک نیروگاه شهید رجایی وجود دارد که متأسفانه در سال جاری این نیروگاه همچنان مانند زمستان به علت سوزاندن مازوت درحال آلوده کردن بیش از پیش هوای شهرستان آبیک و شهرستان البرز است.
نیروگاه شهید رجایی به واسطه مصرف سوخت مازوت، آلودگی‌هایی را موجب شده است که با تغییر این سوخت به گاز، میزان آلایندگی ناشی از فعالیت این واحد تولیدی به میزان قابل توجهی کاسته خواهد شد.
به هر حال مردم شهرستان آبیک سال‌هاست آلودگی کارخانه سیمان و نیروگاه را با به خطر انداختن سلامت خود تحمل می‌کنند و در شرایطی که بیماری‌های ناشی از این وضعیت می‌تواند هزینه‌های سنگین و سرسام‌آوری را در آینده به مردم شهرستان و نظام تحمیل کند شایسته است با عزم جدی مسئولان کشوری و استانی برای تضمین سلامت فرزندانی که در این منطقه زیست می‌کنند وارد کار شده و مشکلی که با تامین اعتبار قابل حل شدن است را در دستور رسیدگی جدی قرار دهند تا برای همیشه این آلودگی از منطقه‌ای که می‌رود تا در حوزه گردشگری، صنعتی و علمی نیز جایگاه خوبی کسب کند رخت بربندد.
واحد پسماند زباله محمد آباد بوئین زهرا بعلت محصور نبودن معضلاتتی را برای مردم روستاهای محمد آباد ایجاد نموده است.
این واحد که روزانه صده‌ها تن زباله را طی مکانیزمی تبدیل و جداسازی می‌کند، روزانه پذیرایی ده‌ها تن زباله ترو خشک قزوین است و کل زباله‌های استان که به این مکان منتقل می‌شود و در اینجا زباله‌ها تفکیک و به علت محصور نبودن این واحد پسماند و وجود باد در این منطق، پلاستیک‌های سبک را باد می‌برد و در اطراف روستا و زمین‌های کشاورزی پراکنده می‌کند و حدود ۲ سه هکتار زمین‌های کشاورزی روستاییان را آلوده کرده است.
یکی از اهالی روستای محمد آباد اظهار کرد: مسئولان این واحد پسماند، حدود ۱۸ ماه پیش تا امروز یکی دو بار قول پیگیری داده که دور شرکت دیوار و یا فنس بکشند تا زباله‌ها به درون زمین‌های کشاورزی سرازیر و رها نشوند اما متاسفانه تا بحال به قول و وعده خود عمل نکرده اند.
هفته هوای پاک بهانه ای بود تا طی یک عملیات جهادی به همت بسیجیان حوزه سیدالشهدا در اقبالیه طی چهار روز تمام زباله‌های این منطقه از سطح سه هکتار از زمین‌های کشاورزی پاک سازی شد.
در صورت عدم همکاری، مدیریت این واحد پسماند، این گونه پاک سازی بصورت مقطعی خواهد بود اما جا دارد که اداره کل محیط زیست استان ومعاونت ریاست جمهور و رییس سازمان محیط زیست کشور سرکار خانم ابتکار و استاندار قزوین فکری بحال کشاورزان این منطقه داشته باشند.
