محمد تقی فهیم منتقد سینما و تلویزیون،پیرامون سریال «حوالی پاییز» گفت:تلویزیون برای آنکه از وضعیت رکود و سکون سریالهای صرفا تهرانی و موضوعات محدود خارج شود باید به سمت موضوعات کلان و محتوای با اهمیت حرکت کند.
وی با بیان اینکه کشور ما کشوری است که در کانون مسائل ملتهب منطقه قرار دارد و تلویزیون بهتر است چنین موضوعاتی را دست مایه خود قرار دهد،گفت:«حوالی پاییز» به دلیل اینکه به موضوع مبتلابه بسیاری از خانوادهها به صورت مستقیم توجه کرده، اهمیت بسیاری دارد و بحث حادثه مکه و منا و حادثهای که آن سال در عربستان صورت گرفت هم از این جهت با اهمیت است.
فهیم گفت:اگر قرار باشد امتیازاتی برای«حوالی پاییز» قائل باشیم بخشی که به این حادثه مهم جهانی توجه کرده و به سمت اتفاقاتی رفته تا آن را در کانون درام خود قرار دهد مثل مسئله سقوط جرثقیل در مکه و اتفاقاتی که برای حدود ۵۰۰ خانواده ایرانی رخ داد، بسیار موفق بوده است چرا که این موارد در درام جایگاه مهمی دارند.
این منتقد بیان کرد:امتیاز بعدی این سریال توجه به مضامین سبک زندگی ایرانی یا به تصویر کشیدن چگونگی زیست مردم ایران و روابط و مناسبات خانوادههای اهل مذهب و سنت و اهل رنگ و بوی ایرانی- اسلامی است که به این ویژگیهای ظریف در درام توجه شده است.
فهیم با تاکید بر این که یکی از وظایف تلویزیون این است که به مطالبههای خانوادههای داغدیده در این موضوع توجه کند،بیان کرد:تعدادی از خانوادهها زمانی که با این حادثه روبهرو شدند انتظار داشتند، جایی به شرایط روحی و روانی آنها پاسخ دهد که بهترین جا همین داستانهای نمایشی میتواند باشد چرا که مردم معمولا در قالب سریال پیگیری میکنند و این اتفاق میتواند تاحدودی پاسخگوی انتظارات خانوادههای داغدیده باشد.
وی در خصوص ساخت چنین اثری تصریح کرد:جسارت و شهامت سازندگان سریال «حوالی پاییز»که به سمت چنین موضوعی رفتهاند را امروزه کمتر در هنرمندان می بینیم و مدتهاست سریالهای ما محدود به عشقهای مثلثی، معمولی و مربعی، دو نفره و سه نفره و یک خانه و آپارتمان و رفت و آمدهای این چنینی شده است اما «حوالی پاییز» دست روی موضوع مهمی گذاشته که محتوای شگفت و شناخته شده برای مردم منطقه و جهان و در این بستر رویکردهای پلیسی، معمایی و امنیتی دارد البته کشمکشهای فی مابین آدمهای قصه هم وجود دارد که مسائل عاطفی و عشقی دارند. به هرحال این هم گریزی نیست و همه سریالها این چنین موضوعات را دارند.
فهیم پیرامون کارگردانی و بازی بازیگران این سریال بیان کرد:کارگردانی، بازی بازیگران و شخصیت پردازی یک کار معمولی است. که نمیتوانیم امتیاز بالایی به آن بدهیم، اما سریالی مثل«حوالی پاییز» را بیشتر از نظر موضوع و رویکرد اتفاق مثل حادثه منا باید مورد توجه قرار داد.
وی درخصوص حضور بازیگر لبنانی بیان کرد:انتخاب یک بازیگر لبنانی جدای از نوع بازی او،کار را با طراوات و خاصتر کرده است. ضمن اینکه خوب است که با این کشورها از جمله لبنان،ترکیه و کشورهای همجوار مراوده فرهنگی- هنری داشته باشیم؛معضلی که در بخش سلبریتیها داریم در حالی که ما کشورهای بسیاری در منطقه داریم که میتوانیم با آنها روابط و مناسبات اینگونه داشته باشیم از این رو فکر میکنم «حوالی پاییز» از این بابت رویکرد درستی داشته و از بازیگر لبنانی استفاده کرده و بخشی از امتیازات کاری است که میخواهد متفاوت باشد.
این منتقد با بیان اینکه در مجموع «حوالی پاییز» مطالبات خانوادههای شهدای منا را پیگیری کرد،گفت: تلویزیون یک قالب درام دارد و شرایط روحی و روانی آنها را به ما معرفی میکند و میگوید که آنها در آن ایام که فرزندان و خانوادههایشان شهید شدند چه حال و روزی داشتند.
این منتقد پیرامون اینکه برخی میگویند سریال خیلی غمانگیز است، تصریح کرد: به نظر من تلخی مزه است؛گر تلخی نباشد ما مزه شیرینی گس زندگی را حس نمیکنیم.
وی گفت: کارهایی که در سینما به اصطلاح سیاه نمایی میشود، بحث دیگری است. موضوعاتی که ذاتا تلخ باشند طبعا گریزی نیست چرا که تلخی بخشی از زندگی است و «حوالی پاییز»کار تلخی نیست حتی نسبت به آن اتفاق تلطیف شده است. در آن روزها تعدادی از هموطنان ما در ایامی به حج رفتند که قرار بود با خبرهای خوشی برگردند اما تعداد زیادی از آنها بر نگشتند و خانواده هایشان رنجی که در آن مدت تحمل کردند از تلخی هم گذشته بود از این رو می گویم سریال تلطیف شده است. اگر قرار بود کامل همه اتفاقات را به تصویر میکشید اصلا قابل تحمل نبود.
فهیم گفت:در مجموع تلاش شده متفاوت ظاهر شود و کاری است که باید مورد توجه قرار گیرد. خانوادهها بخش ملودرام آن را دوست دارند و سازنده اثر هم توجه داشته که حریمها رعایت شود.
وی در باره حضور بازیگر لبنانی و انتقادات به او و اینکه چرا در سینما بازیگر خارجی مورد انتقاد قرار نمی گیرد، خاطر نشان کرد: به نظرم این انتقامگیری است و برخی به دنبال بهانه میگردند. اولا این بازیگر در مقابل خیلی از بازیگران خودمان که در فیلمهای مختلف بازی میکنند و در فضاهای دیگر با چهره های دیگر ظاهر میشوند که باعث تعجب ما میشود، با قوانین و مناسبات لبنان کار و زندگی می کرده اما خطوط قرمز در ایران و قوانین و عرف کشور ما را پذیرفته است.
فهیم گفت:زندگی او در لبنان به خودش مربوط است و طبیعی است در لبنان شرایط و قوانین دیگری حاکم است و مردم طور دیگری زندگی میکنند. این بازیگر اگر در کشور ما نقض قوانین میکرد، جای انتقاد داشت متاسفانه برخی از بازیگران در کشور خودمان این مرزها را زیر پا میگذارند از این رو من فکر می کنم این بحث به انتقام جویی برخیها برمیگردد و بالاخره از هر فرصتی برای نیش به تلویزیون استفاده میکنند.