پیرو اخبار منتشر شده درباره خداحافظی محمدمهدی حیدریان از ریاست سازمان سینمایی کشور در راستای اجرای قانون «منع به کارگیری بازنشستگان» و تکاپوی سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برای انتخاب نفر جایگزین، تعدادی از اصناف سینمایی یادداشتی را خطاب به وزیر ارشاد منتشر کردند.
در متن مشروح این نامه سرگشاده که به امضای کانون کارگردانان سینمای ایران، انجمن تهیهکننده/کارگردانان سینما، انجمن صنفی فیلمنامه نویسان سینمای ایران، انجمن منتقدان سینمای ایران، انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند و انجمن مدیران تولید سینمای ایران رسیده، آمده است:
«جناب آقای دکتر سید عباس صالحی وزیر محترم فرهنگ و ارشاد اسلامی
در شرایط انتخاب رییس تازه برای سازمان سینمایی، ما سینماگران بر خود فرض میدانیم توجه شما را به نکاتی که موجب افزایش بیکاری، توسعه فقر، تنزل کیفی محصولات و زمینهساز انحطاط و ورشکستگی سینمای ایران است، جلب کنیم و با تشریح وضع موجود، ضرورت تحول در مدیریت و بهروز رسانی در زیر ساختها و حرکت در مسیری که ما را به چشماندازی درخور برای سینمای ایران برساند، یادآور شویم.
سانسور در تولید و ناامنی در بازار عرضه و نمایش رابطه سینمای ایران را با دهها میلیون مخاطب ملی و منطقهای و جهانی مخدوش کرده و عملاً دریافت سفارش و سرمایه از آنها را برای فیلمساز ایرانی ناممکن کرده است.
سرقت و قاچاق و تکثیر و نمایش غیرقانونی فیـلمها، سینمای ایران را در سالنهای نمایش به محاصره در آورده و عمده درآمد محصولات ما را محدود به فروش بلیط در گیشه سینماهای پایتخت و معدودی شهرهای دیگر کرده و پاسخگوئی به تقاضای حداکثر یکی دو میلیون مخاطب را وجه اصلی همت سینمای ایران قرار داده استآزادی و امنیت بازار یعنی تولید انواع فیلم برای انواع مخاطب و معرفی فراگیر و تبلیغ اثرگذار این فیلمها در رسانه ملی و عرضه و نمایش قانونی آنها در سالنهای نمایش، شبکههای تلویزیونی، ویدیوی خانگی، ماهواره، اینترنت و نهادهای خدماتی نظیر هتلها، بیمارستانها، خطوط حمـل و نقل جادهای و ریلی، کشتیرانی، هواپیمائی و بازگشت بههنگام عواید آن به جریان تولید و صاحبان آثار.
اما اکنون چنین بازاری وجود ندارد. سرقت و قاچاق و تکثیر و نمایش غیرقانونی فیـلمها، سینمای ایران را در سالنهای نمایش به محاصره در آورده و عمده درآمد محصولات ما را محدود به فروش بلیط در گیشه سینماهای پایتخت و معدودی شهرهای دیگر کرده و پاسخگوئی به تقاضای حداکثر یکی دو میلیون مخاطب را وجه اصلی همت سینمای ایران قرار داده است.
به این ترتیب فیلمهای ایرانی به محض آن که پای خود را از سالنهای نمایش بیرون میگذارند و همچون هر سینمای دیگری در هر جایی دیگر از جهان به سراغ بازار تلویزیون، ماهواره، ویدیوی خانگی، اینترنت و نهادهای خدماتی میروند دیری نمیگذرد که کلاهشــان ربوده، گوششان بریده، جیبشان زده و داراییشان به تاراج میرود.
تبدیل شدن سالن به اصـلیترین بازار نمایش، دست بالا را به صـاحبان آنها داده و عمـلاً سالنهای سینما را به زندانی با اعمـال شاقه برای جریان تولید فیلم ایرانی بدل کرده است. امروزه سینمادار هر فیلمی را که بخواهد، در هر سالنی که صـلاح بداند، و در هر سـانسی که میل داشته باشد و به هر اندازه که کرمش اقتضا کند نمایش میدهد و حتی حاضر نیست دریافتی نقد از گیشه فروش بلیط را در همان مبدا با صاحبان فیلم تقسیم کند و بازپرداخت سهم آنها را نسیه و به چک وعدهدار حواله میدهد.
در این بازار آشفته که اکثر تولیـدات سینمای ایران حتی به سرمایه اولیه خود دست پیدا نمیکنند و اغلب با ورشکستگی مواجه میشوند، جریان سالنداری امکان اعمال سلیقه و جریانسازی در تولید و توزیع را نیز به دست آورده است. اتکاء به ستارهسـالاری و بازتولید کلیشههای ماهوارهای و برنامهریزی برای تولیـد و نمایش معـدود فیلمهایی که قرار است پرفروش شوند و رها شدن بقیه فیلمها به تاراج کف فروش و هجوم بازار سیاه و ورود سرمایههای مشکوک به سینما از آثار و تبعات ناگزیر این اوضاع است.
سینمای ایران باید از حبس در سالنها خلاص شود و در پناه حمایتهای قانونی فضای دیداری_شنیداری کشور را که اینک در تسخیر ماهواره و بازار سیاه و انبوه واردات رسمی و غیررسمی قرار دارد به نفع تولید داخلی و فیلمهای ایرانی متحول کند.
با بهروز رسانی فناوری در صنعت سینما و اتکا به اینترنت کمهزینه و پرسرعت و فعال کردن بازار دهها میلیونی «وی.او.دی» در بخش خصوصی، سینمای ایران میتواند به رقابت با منظومههای هنری و رسانهای رقیبان منطقهای و حریفان جهانی پرداخته و انبوه مخاطبان به تاراج رفته را به دامان تولید داخلی بازگرداند.
حذف سانسور و روزآمد کردن همه مناسبات سرمایهگذاری و تولید و توزیع و نمایش و بازتعریف جایگاه هر کـدام متناسب با تحولات فناوری روز، چاره ناگزیر برای حفظ حیات و رونق بازار و اعتـلاء کیفیت سینمای ایران و رقابتپذیر شدن محصولات آن در بازارهای منطقه و دنیاست.
برقراری نظارت اصناف واقعی، نظام شفاف اطلاعرسانی، آنلاین شدن گیشه و سالن در سراسر کشور، آشتی تلویزیون با سینما و معرفی و تبلیغ و نمایش فیلمهای ایرانی، سر و سامان دادن به بازار دهها میلیونی ویدئوی خانگی با توسعه فناوری «وی.او.دی»، الزام نهادهای خدماتی به خرید حقوق نمایش، احیاء پژوهشهای کاربردی، توسعه آموزش کارگاهی و پیوند آن به بازار کار، ترویج تعاونیهای تولید و توزیع و نمایش در همه استانها و برپایی جشنوارههای ملی و محلی و قومی از جمله ویژگیهای چشماندازی است که وطن، فرهنگ، هنر و سینمای ما استحقاق آن را دارد و امضاء کنندگان زیر برای پیگیری و تحقق آن با هم پیمان بستهاند.
در خاتمه برای پشت سر گذاشتن مشکلات گریبانگیر سینمای ایران، توصیه ما دستاندرکاران سینما، انتخاب رییسی دردآشنا برای سازمان سینمایی است که در حل معضلات از تجارب حرفهای صنوف سینمایی استفاده کند.
باشد که با مشورت نمایندگان واقعی صنوف سینمایی و بدون تاثیرپذیری از اشخاص خاصی که جز منافع شخصی به چیز دیگری نمیاندیشند، بتوانید با انتخاب درست، سینمای ایران را در مسیر شکوفایی و اعتلا نگهدارید.
با احترام:
کانون کارگردانان سینمای ایران
انجمن تهیهکننده/کارگردانان سینما
انجمن صنفی فیلمنامه نویسان سینمای ایران
انجمن منتقدان سینمای ایران
انجمن صنفی کارگردانان سینمای مستند
انجمن مدیران تولید سینمای ایران»