منوچهر اکبرلو نویسنده و منتقد درباره نمایش و طرح نکاتی در استندآپ کمدی های «خندوانه» که بدون در نظر گرفتن مخاطب عام تلویزیون روی آنتن می رود، گفت: در تلویزیون بحث رده بندی سنی و توصیه برای دیدن یا ندیدن یک برنامه توسط گروه های سنی خاص جدی گرفته نشده است درحالیکه محتواهایی که برای یک گروه سنی، معمولی تلقی می شود ممکن است مناسب گروه سنی دیگر نباشد و یک برنامه از آغاز تولید باید دقیقا مشخص کند برای چه گروه سنی و چه اقشاری از جامعه تولید می شود و اطلاع رسانی و توصیه های لازم ارایه شود.
وی ادامه داد: در حال حاضر چنین سیاستی در تلویزیون وجود ندارد و هیچ آموزشی انجام نشده تا مخاطب دریابد یک برنامه عمومی است و همه افراد خانواده می توانند به تماشا بنشینند و یا برنامه فقط مناسب گروه خاصی است. این بخش باید در مدیریت تولید برنامه ها اتفاق بیفتد درحالیکه در شکل فعلی خود برنامه سازان هم در طراحی ایده ها و متون دچار دوگانگی می شوند و نمی دانند چه کنند.
این منتقد و پژوهشگر درباره استندآپ کمدی ها در «خندوانه» تصریح کرد: از نظر برنامه ریزی داخلی «خندوانه» می توان گفت هیچ یک از نویسنده ها و یا کارشناسان برنامه با مقوله استندآپ کمدی آشنایی ندارند. البته کسانی در داخل ایران با این مقوله آشنایی نظری دارند اما در حال حاضر آنچه به عنوان استندآپ کمدی انجام می شود ترکیبی از جوک گفتن، استفاده از شوخی های فضای مجازی و شکل اغراق شده بیان خاطرات است. به کارشناسان برنامه که نگاه کنید در بین آنها بازیگران درجه یکی مانند فرهاد آییش و پانته آ بهرام به چشم می خورد اما این دو و بقیه اطلاعی از دانش استندآپ کمدی ندارند.
وی افزود: افرادی مانند داریوش کاردان و داریوش مودبیان کسانی هستند که این مقوله را به خوبی می شناسند اما نشانی از آنها در برنامه دیده نمی شود حتی سروش صحت که جزو داوران اولیه در انتخاب استعدادهای استندآپ کمدی در این فصل بود اگرچه نوشته ها و کارگردانی های جذابی در سینما و تلویزیون دارد اما تجربه استندآپ کمدی ندارد و از آنجایی که ماهیت این کار قبل از تولید برنامه از لحاظ علمی بررسی نشده است در نتیجه ترکیبی از انواع شوخی های مختلف را شاهد هستیم.
زمانی که شما به یک دانش مسلط نیستید از دم دستی ترین تمهیدات استفاده می کنید
این نمایشنامه نویس با تاکید بر اینکه تلاش این برنامه برای شاد کردن و نشاط عمومی قابل تحسین است، گفت: نکته ما برای افزایش کیفیت سطح اینگونه برنامه هاست و از آنجایی که نویسنده یا هدایتگر استندآپ ها که در برنامه به آنها کارشناس گفته می شود درک صحیحی از مقوله استندآپ کمدی ندارد کیفیت کاهش یافته است.
وی درباره شوخی های سطحی که گاهی در استندآپ ها مطرح می شود، عنوان کرد: من این شوخی ها را از کم دانشی نویسنده می دانم. زمانی که شما به یک دانش مسلط نیستید از دم دستی ترین تمهیدات استفاده می کنید، در اینجا هم برای خنداندن از تمهیدات ساده و حتی رونوشت از نوشته های مردم عادی در فضای مجازی استفاده می شود در حالیکه طنزنویس ضمن اشراف به شوخی هایی که در جامعه رواج دارد باید فراتر از آن بنویسد و حرکت کند. در شکل فعلی برخی از شوخی های استندآپ ها پشت سر نوشته های مخاطبان حرکت می کند یعنی شوخی که امشب می شنویم را مدتی پیش در خیابان شنیده ایم و یا در فضای مجازی خوانده ایم درحالیکه باید برعکس باشد.
این منتقد در پایان با اشاره به اینکه تاکنون حدود ۶۰۰ قسمت از این برنامه پخش شده است، بیان کرد: مشکل قسمت های بعدی یک برنامه موفق در تلویزیون ما این است که همواره روی موفقیت قسمت های قبلی حرکت می کند درحالیکه موفقیت قسمت های قبلی فقط باید آغازگر حرکت در یک مسیر جدید باشد، اما این اتفاق در سریال های فصلی و برنامه های فصلی مانند «خندوانه» رخ نمی دهد در نتیجه توقع بیننده برآورده نمی شود.
