جمال شورجه متولد زنجان و دانش آموخته کارگردانی از دانشکده سینما و تئاتر دانشگاه هنر تهران است.
"عملیات کرکوک"، "حماسه مجنون"، "باشگاه سری"، "وعده دیدار" و "سی و سه روز" از آثار شاخص این کارگردان به حساب می آید.
شورجه همچنین فیلم "نفوذی" در مقام تهیه کنندگی و مقام مشاور سریال "یوسف پیامبر" را در کارنامه دارد.
وی نویسنده فیلم هایی چون "حماسه مجنون"، "عملیات کرکوک"، "شب دهم" و "لبه تیغ" است.
از روند تولید سریال حضرت موسی(ع) برایمان بگویید.
شورجه: هنوز پیش تولید شروع نشده به دلیل اینکه همچنان با تلویزیون در حال مذاکره هستیم، امید داریم سال آینده با حمایت های ویژه سیما بتوانیم به طور جدی پروژه را شروع کنیم. ما به محض اینکه حمایت مالی شویم ساخت و ساز تولید، دوخت و دوز لباس ها و تهیه تمام امکانات را آغاز خواهیم کرد. اگر اول سال 97 هزینه ها تامین شود ممکن است کلید پیش تولید را تا پایان همان سال آغاز کنیم.
کدام بازیگران تا کنون انتخاب شده اند؟
هنوز بازیگران را به طور قطعی نتوانستیم انتخاب کنیم چون در صورت قطعی شدن باید با آنها قرارداد منعقد شود و پیش قسط پرداخت کنیم که باتوجه به شرایط کنونی هنوز نتوانسته ایم حضور بازیگران را قطعی کنیم. با مصطفی زمانی برای حضور در این سریال گفت و گویی انجام داده ایم و ایشان هم گفته است فقط نقش حضرت یوسف(ع) را بازی خواهد کرد. نقش حضرت یوسف (ع) در اوایل قصه تعریف شده و مصطفی زمانی برای ایفای این نقش اعلام همکاری کرده است.
شما از کارگردانانی هستید که دغدغه موضوعات دینی و انقلابی دارید و شاید نسبت به برخی پیشگام نیز به شمار می روید. به نظر شما سینمای دینی در ایران چه وضعیتی دارد و تا چه میزان به دیدگاه های رهبری عمل شده است؟
شورجه: اگر فرمایشات رهبری اجرا شده بود قطعا ایشان ابراز رضایت می کردند. مقام معظم رهبری امیدوار هستند که همچنان شاخص های انقلاب اسلامی را در اکثریت آثار و تولیدات خود داشته باشیم که متاسفانه این امر کمتر تحقق یافته است.
باید به فرمایشات رهبری رجوع کنیم اما می دانم ایشان از عمده آثار به خصوص در سینما رضایت ندارند. البته تعداد محدودی آثار تولید شده است که می تواند شاخصی برای دیگر آثار باشد و مقام معظم رهبری از این آثار ابراز رضایت کرده اند که از جمله این آثار اصحاب کهف و یوسف پیامبر(ص) به کارگردانی مرحوم فرج الله سلحشور در تلویزیون و درباره آثار سینمایی نیز از "شیار 143" و "بادیگارد" است.
آثاری که تاسی گرفته از قرآن، امام خمینی(ره) و شهدا و آرمان های انقلاب اسلامی باشد باید با کیفیت خوب که محتوا و شکل تاثیرگذار خوبی داشته باشد ساخته شوند قاعدتا با سوابقی که داریم قطعا مقام معظم رهبری از چنین آثاری استقبال خواهند کرد و می کنند.
یک فیلمساز می تواند موضوعات و مضامین سیمایی و سینمایی خود را با تاسی از قرآن، تاریخ و دفاع مقدس به صورت همیشگی در آثار خود داشته باشند که هم استقبال مردمی را دارد هم پیام به درستی منتقل می شود.
وضعیت سینمای استراتژیک به ویزه دفاع مقدس در حال حاضر چگونه است و چه کارهایی باید در این زمینه انجام شود؟
این که دفاع مقدس تا چه میزان به نگارش متن اثر کمک کند یک موضوع است و اهتمام هنرمندان برای خلق آثار دفاع مقدس بحث دیگری است. نوشتن آثار دفاع مقدس کمک مالی نیاز ندارد، بیشتر قلم، باور و اعتقاد نویسنده است. ما در تولید آثار دفاع مقدس همیشه دچار مشکل هستیم، درباره نهادهای مربوط به حوزه دین و بودجه هایی که برای تولید آثار استراتژیک، قرآنی و دفاع مقدس نیاز است، مدیریت لازم بوده و باید به آن اهتمام ورزیده شود. بودجه ها را نیز باید مدیریت کرد که در جای خود هزینه ها انجام شود، مجلس محترم شورای اسلامی در این زمینه ها نظارت کافی داشته باشد، بتواند هزینه ها را هدایت کند و در مجموعه جریان های فرهنگی به خصوص کمیسیون فرهنگی مجلس بسیار بسیار می تواند نقش موثری ایفا کند تا همه این عوامل هماهنگ و به صورت اهداف از پیش تعیین شده حرکت کنند و هزینه ها، افکار، اندیشه ها، زحمات، قدم ها و قلم ها به هدر نرود.
آیا در موضوع سینمای دفاع مقدس و در شکل جامع تر استراتژیک حمایت خوبی از فیلمسازان می شود؟ یعنی از شما و ابراهیم حاتمی کیا به عنوان فیلمسازان دفاع مقدس، دینی و میهنی حمایت لازمه شده است؟
خیر. فکر می کنم آنگونه که باید و شاید متاسفانه ارزشگذاری، هزینه، برنامه ریزی، سیاستگذاری و توجه نشده است. به همین دلیل می بینیم که آثار دفاع مقدس، دینی، قرآنی و استراتژیک مهجور و مغفول واقع شده اند.
مسئولین فرهنگی در این موارد، در سیاست گذاری ها، جشنواره ها و مجامع مختلف می توانند از این دست آثار حمایت های کافی کنند. در واقع این دست آثار بیشتر تولید شوند یعنی هر چقدر این آثار حمایت و تولید شوند نویسنده و فیلمساز هم انگیزه بیشتری برای تولیدات بیشتر می یابند.
سینما را در سال 96 پشت سر گذاشتیم و شاهد فراز و نشیب های بسیاری در این عرصه بودیم. از فیلم های سال 96 کدام ها را دوست داشتید و به دل شما نشست؟
من همه فیلم ها را ندیدم که بتوانم قضاوت کنم اما از چند آثاری که دیدم فیلم "به وقت شام" ساخته ابراهیم حاتمی کیا و "تنگه ابوقریب" علیرغم اینکه می توانست از لحاظ پیام و محتوا بهتر ساخته شود اما به شدت برای آن زحمت کشیده شد و این مسئله در فیلم مشاهده می شد.
فضای مجازی این روزها بسیار گسترده شده است و افراد زیادی به ویژه هنرمندان در این فضا به اظهارات مختلف می پردازند. یکی از موضوعاتی که بازتاب های بسیاری در این فضا داشت. اظهارات لیلا حاتمی در جشنواره برلین بود. نظر شما درباره اظهارات لیلا حاتمی چیست؟
من احساس می کنم حاتمی اصلا متوجه چگونگی رخ دادن ماجرا در ایران نبوده و آن مطالب را بیان کرده است. او در آن مقطع نظر خود را گفته و متوجه نبوده کدام طرف حق و کدام طرف ناحق بوده است. با شناختی که ما از سابقه لیلا حاتمی در جلسات و گفت و گوهایش داریم او اهل سیاست نیست که حال بخواهد قصد دخالت داشته باشد.
آیا اظهار نظر در هر جا و در هر موضوعی درست است؟
هر از چند گاهی این چنین اظهاراتی در جامعه هنری و ورزشی می شنویم حتی مسئولین ما هم گاهی اظهارات نسنجیده ای دارند و متاسفانه ما دیده ایم و می بینیم. به هر حال جای موضع گیری های جدی خصوصا در جوهایی مثل جشنواره نیست.
آرزویتان در عید نوروز و سال 97 برای مردم ایران چیست؟
امیدواریم در سال 97 شاهد تولید آثار خوب سینمایی و تلویزیونی باشیم که بتوانند اهداف و آرمان های انقلاب، اخلاق، مقاومت، ایستادگی و اقتصاد مقاومتی را ترویج کنند به عبارتی آثار ما بتوانند مبین اهداف استراتژیک ما در سیما و سینما باشند؛ آثار اجتماعی ما مبین تحلیل شرایط درست اوضاع سیاسی و اقتصادی، استقرار عدالت در جامعه باشند و همه آثار ما رنگ و بوی همین مضامین را به خود بگیرند.
آرزو و پیشنهادتان برای سنما در سال 97 را بگویید.
اهداف استراتژیکی که جمهوری اسلامی دارد در خاورمیانه، منطقه و جهان اسلام تعریف می شود. به عبارتی یک سری تکالیف و وظایف منطقه ای و جهان اسلامی داریم که اهداف بلند و استراتژیک ماست که خوب است از طریق سینما به جهانیان بیان شود.