مجموعه‌ای از آثار مهرداد اسکویی کارگردان سینمای مستند در مرکز بین‌المللی آرشیو فیلم آنتولوژی آمریکا مرور می شود.
مجله ویلج وُیس در تاریخ ۲۲ فوریه درباره این اسکویی، فیلمسازی وی و همچنین برنامه ای که در آمریکا برگزار می شود، نوشته است: «مهرداد اسکویی در پانزده سالگی هنگامی که پدرش سه بار دچار ورشکستگی شد تصمیم داشت خودش را غرق کند تا با توجه به شرایط اقتصادی خانواده به اصطلاح یک نان خور کمتر شده باشد، اما پیش از آنکه اقدام به خودکشی کند در عمق ساحل دریای خزر به ناگاه چیزی دید که تصمیمش را تغییر داد.
حالا اسکویی فیلمساز مطرحی است که بیش از ۲ دهه از عمر حرفه ای اش را صرف کشف و شناخت جهانِ اطرافش کرده است. فیلم های مهرداد اسکویی تصویر جامعی از جهان بینی یک کارگردان را در موزه ای در آمریکای شمالی به تصویر می کشند؛ سه گانه ای که به ویژه در زمره ضروری ترین فیلم هایی است که باید توسط همگان دیده شود.
«رویاهای دم صبح» جدیدترین و بلندترین ساخته اسکویی حول محور زندگی دختران نوجوانی می چرخد که در کانون اصلاح و تربیت تهران زندگی می کنند، دخترانی که اغلب در بستر خانوادگی شان، آزار، فقر و اعتیاد را تجربه کرده اند، بعضی هایشان بچه دارند یا به جرم استعمال یا فروش مواد مخدر دستگیر شده اند اما در این مرکز همچون یک گروه اجتماعی متحد با هم درددل می کنند، تجربه هایِ زیسته شان را به اشتراک می گذارند، بازی می کنند و می رقصند و در یک کلام زندگی می کنند.
پیش از فیلم «رویاهای دم صبح»، اسکویی ۲ فیلم قبلی از این سه گانه را به نام های «همیشه برای آزادی دیر است» در سال ۲۰۰۷ و «آخرین روزهای زمستان» در سال ۲۰۱۱ را با محوریت پسرانِ ساکن کانون اصلاح و تربیت کارگردانی کرده بود.
به گفته اسکویی، وی در حین ساخت فیلم «آخرین روزهای زمستان» بوده است که یک روز به طور اتفاقی با دیدن ۲ دختر معصوم که به آنها دستبند زده شده بود در بخش دیگری از ساختمان کانون، توجهش به این گروه اجتماعی جلب می شود و ایده فیلمی با محتوای دختران ساکن در کانون به ذهنش می رسد.
داستان زندگی هر کودکی که مقابل دوربین اسکویی روایت می شود گویی بین تمایل به نابودشدگی و بقا سردرگم است. نوجوان هایی که از تجربه های آزار، دزدی و حتی قتل هایشان با چشم هایی خونسرد و گاه اشکبار پرده برمی‌دارند. بچه هایی که اسکویی آنها را در حال فوتبال، اسب سواری و حتی داد زدن و دعواهایشان به تصویر می کشد در حالی که توامان سرشار از زندگی و عاری از هرنوع امیدی اند.
اغلب موضوعاتی که اسکویی در این سه گانه از کودکان به تصویر می کشد دربردارنده وجوهی مشترکند، گروهی از بچه ها که در یک محوطه مشخص گرد آمده اند و در برابر دوربین حرف می زنند اما دختران حاضر در فیلم با شخصیت های پسران تا حدودی متفاوتند. در نگاه این دخترانِ آسیب دیده، حتی تجربه چندماه زندگی در کانون ناراحت کننده است، شرم، خشونت و پس زدگی از طرف اجتماع چشم اندازی است که آنها از پس دیوارهای کانون درمورد آینده شان دارند. پسران اما علی رغم تمام رنج ها به زندگی پس از آزادی خوشبین ترند و امیدوارتر.
اما در هر سه فیلم، واقعیات جاری زندگی این گروه از خلال گفتگوی اسکویی با کودکان آشکار می شود و این ماحصل چیزی نیست جز تعامل مثبت، صمیمانه و توام با عشق و احترام او با این کودکان، چنانکه او را «عمو مهرداد» خطاب می کنند. همان چیزی که در مخاطب حس همدردی و تحسین را برمی انگیزاند و توجه بیننده را به زندگی زیسته این کودکان در پس دیوارهای کانون جلب می کند.»
همچنین استیو اریکسون که جزو حلقه منتقدان نیویورک است و مسئولیت انتخاب فیلم‌های اسکویی را برای نمایش در آرشیو فیلم آنتولوژی بر عهده داشته در معرفی‌نامه‌ای برای آنها نوشته است.
در متن او، مستندهای اسکویی آثاری بین کارهای غیرداستانی فردریک وایزمن و عباس کیارستمی توصیف شده است.
این برنامه از ۲۳ تا ۲۸ فوریه برگزار می شود که «رویاهای دم صبح» ۲۳ و ۲۶ فوریه، «از پس برقع» ۲۳ و ۲۶ فوریه، «دماغ به سبک ایرانی» ۲۴ و ۲۵ فوریه، «همیشه برای آزادی دیر است» و «آخرین روزهای زمستان» ۲۴ و ۲۸ فوریه و همه آثار کوتاه مستند مهرداد اسکویی ۲۵ و ۲۸ فوریه به نمایش در می آید.
همچنین قرار است امروز ۶ اسفندماه گادفری چشایر منتقد نامدار فیلم، روزنامه نگار و فیلمساز ساکن نیویورک درباره آثار مهرداد اسکویی صحبت کند.
این برنامه در نظر دارد سینماگران مهم ایرانی را که در آمریکایی شمالی شناخته شده نیستند و یک ربع قرن سابقه فیلمسازی دارند، مطرح کند از همین رو قرار است این برنامه ادامه داشته باشد و در پروژه بعدی به مرور آثار کیانوش عیاری بپردازد.
