داشتن تابعیت دوگانه با اینکه از نظر قانونی منع نشده است، اما وجود افراد دو پاسپورته در برخی از امور کشور، نگرانی‌هایی ایجاد می‌کند که آیا این افراد نسبت به کشورشان متعهد خواهند بود یا نه؟
دو پاسپورته‌های سینما
دو پاسپورته، صفتی است که به برخی از اهالی سیاست و سینما که دارای تابعیت دوگانه هستند گفته می‌شود؛ افرادی که یک پایشان در داخل کشور و پای دیگرشان در کشورهای دیگر است، کشورهایی که هیچ نقطه مشترکی از نظر سیاسی و فرهنگی با ما ندارند. حال این سوال پیش می‌آید که دو پاسپورته‌های سینما بر اساس فرهنگ کدام ملت فیلم خواهند سازند؟ فرهنگ کدام یک از این دو کشور بیشتر در آنها تأثیر گذاشته است؟
دلیل دو تابعیتی بودن این افراد را بایستی در گرایشات سیاسی و اجتماعی آنان دید، و همانطور که گرایش سیاسی، مسئولان کشور که دوتابعتی هستند خطرناک است، گرایشات اجتماعی و فرهنگی اهالی سینما که دو پاسپورت در جیبشان دارند نیز خطرناک است؛ با این حال، قصد محکوم کردن هر دوتابعیتی را نداریم، بلکه می‌خواهیم حواس مسئولان مربوطه را متوجه این امر مهم کنیم.
انتقاد حاتمی کیا از دو پاسپورته‌ها
ابراهیم حاتمی کیا، کارگردان نام آشنای کشورمان، در برنامه «راز»، درباره دو پاسپورته‌ها انتقاداتی را داشت، اما بعد از گذشت 3 سال از صحبت وی، شاهد افزایش این موضوع هستیم. موضوعی که بایستی مسئولان بیشتر به آن توجه می‌کردند؛ ابراهیم حاتمی کیا در برنامه راز گفته بود: این بحثی که امروز مطرح شده و افراد و هنرمندان دوپاسپورته در فرهنگ وجود دارند، نگران کننده است. چرا باید یک هنرمند و فیلمساز یک پایش در این طرف مرز و یک پایش در آن طرف مرز باشد.
ایران برای کار یا زندگی؟
سوالی که درباره دو پاسپورته ها پیش می‌آید، این است که این افراد کدام کشور را برای زندگی و استراحت و کدام را برای کار انتخاب کرده‌اند؟ انتخاب آنها هرگونه که باشد، نکاتی منفی دارد که نیاز به بررسی و تأمل در آن دارد. کارگردان هایی که خارج از کشور را برای فعالیت‌های کاری برگزیده‌اند، ناگزیر به ساخت فیلم‌هایی با شرایط فرهنگی آن کشورها هستند. در واقع تمایلات این افراد است که باعث احساس خطر شده. تمایلاتی که در فیلم‌هایشان نیز دیده می‌شود و به هرگونه که می‌خواهند به موضوعات، با سیاه‌نمایی و یا حتی آنگونه که واقعیت ندارد می‌پردازند.
دو پاسپورته‌هایی که به خارج از کشور مهاجرت کرده‌اند و برای کار سینمایی به ایران سفر می‌کنند، چگونه می‌توانند فیلمی با توجه به فرهنگ ایرانی اسلامی بسازند؟ آیا آنها با مردم این کشور زندگی کرده‌اند و از تمایلات مردم ایران آگاهی دارند که بخواهند هنرمندی خود را به آنان نشان دهند؟
کسانی که دغدغه‌ها و مشکلات مردم این کشور را ندیده‌اند و در دلخوشی‌ها و غم‌ها همراه آنان نبوده‌اند، قطعا نخواهند توانست نقش شهروندی از این اجتماع را ایفا کنند. این افراد هم مانند برخی از مهاجران کشورهای همسایه که به ایران می‌آیند و درآمدشان را به کشور خود بازمی‌گردانند، دوگانه‌سوزها نیز همچین نقشی دارند.
برنامه دشمنان برای آینده سینمای ایران
محمدرضا شرف الدین، رئیس اسبق انجمن سینمای انقلاب و دفاع مقدس، دو پاسپورتی‌های سینمای ایران را، برنامه دشمنان برای سینمای ایراندانسته و در نشست اکران فیلم «گلاب»، گفته بود: من با دیدن فیلم‌های ضد ایرانی هالیوود حس می‌کنم که آنها هنوز برآورد کاملی ندارند تا نیروهای اصلی خود را به میدان آورند، از طرف دیگر در حال جذب نیروهای ما هستند. در سینمای ایران دو پاسپورته کم نداریم! اینها برنامه‌هایی است که برای آینده دارند.
