نشست رسانه ای انیمیشن سینمایی «فهرست مقدس» صبح امروز ۱۲ دی ماه در فرهنگسرای رسانه با حضور محمدامین همدانی کارگردان و تهیه کننده، محمد خیراندیش طراح کاراکتر، هومن فاضل نویسنده و مصطفی شاهمردانی مدیر فنی برگزار شد.
در ابتدای این نشست هومن فاضل گفت: نکته ای که فکر می کنم باید بگویم این است که برای من به عنوان نویسنده انجام کار انیمیشن ساده به نظر می رسید و فکر می کردم انیمیشن فضایی است که می شود تخیل را در آن رها و کار کرد. من شنخات کافی از فضای انیمیشن نداشتم و ابتدا با بدبینی وارد این حوزه شدم چون فکر می کردم این اثر به مرحله تولید نمی رسد یا متوقف می شود.
وی افزود: ما در حوزه تکنیک در انیمیشن به نقاط خوبی رسیده ایم و فکر می کنم در نگارش فیلمنامه باید کار کنیم تا فیلمنامه های خوبی داشته باشیم از همین رو فکر می کنم اگر تکنیک و فیلمنامه به نقطه مشترکی برسند به محصولات خوبی می رسیم.
همدانی نیز بیان کرد: در این روزهایِ کم لطفی به انیمیشن، این رسانه ها هستند که مهمترین حامی انیمیشن هستند بنابراین به عنوان شروع از رسانه ها تشکر می کنم.
این کارگردان افزود: کسانی که فیلم را دیده باشند اذعان دارند که این نوع اکران و این مقدار از سینماها حق «فهرست مقدس» نبوده است به ویژه اینکه ما در اکران های استان ها و شهرهای غیر از تهران دیده ایم که استقبال گرمی رخ داده و متوجه شده ایم هرچه از فضای پیچیده اکران در تهران فاصله می گیریم استقبال بهتر می شود.
وی اظهار کرد: اکران آنقدر خوان های مختلف دارد که این موضوع کار را برای انیمیشن سخت می کند. با این وجود مهمترین خاستگاه این صنعت کم نظیر مردم هستند زیرا اگر آنها بدانند چه معدن ناب طلایی در انیمیشن است از آن بیشتر استقبال می کنند.
همدانی تاکید کرد: انیمیشن گمشده تولیدات کودک و نوجوان است آنهم در حالی که می تواند نسل آینده را بسازد و زبان ارتباط ما با آینده باشد. «فهرست مقدس» نشان داده است که فاصله زیادی با فتح بازارهای جهانی نداریم با این وجود کم لطفی هایی به این فیلم صورت گرفته است برای مثال فیلم ۲ سال معطل گرفتن مجوز اکران بود و بعد سانس متناسب با کیفیت اثر به آن داده نشد از همین رو امید من به رسانه ها و بعد از آن به مردم است. به نظر من هنوز دیر نشده است که این صنعت به مردم نشان داده شود.
خیراندیش نیز اظهار کرد: حدود ۱۴ سال است که در حوزه انیمیشن کار می کنم با این حال وقتی با خانواده ها درباره انیمیشن صحبت می کنیم آنها می گویند چرا کیفیت کارهای ایرانی پایین است. از همین رو به نظرم افتخار ما بود که توانستیم یک انیمیشن سینمایی با استانداردهای جهانی بسازیم بنابراین دوست داریم که دیده شود. ما به دنبال این هستیم که نشان دهیم چه کارهایی می توانیم انجام دهیم. دوست داریم مردم این انیمیشن را ببینند و حمایت کنند بر همین اساس به نظرم باید محصولات فرهنگی ما دیده شود. در حال حاضر خلع سلاحی در انیمیشن رخ داده است به طوری که سینماداران فکر می کنند سینما یعنی فیلم رئال که این درست نیست و جالب این است که خانواده ها اینطور فکر نمی کنند.
شاهمردانی در ادامه بیان کرد: بازخورد این اثر را دیده و متوجه شده ام «فهرست مقدس» نقطه عطفی در حوزه انیمیشن سینمای ایران است و مسایل فنی فیلم سینمایی «فهرست مقدس» قدم های بعدی در انیمیشن را هموار می کند.
کارگردان «فهرست مقدس» در پاسخ به پرسشی مبنی بر اینکه طراحی شخصیت ها شبیه به حیوانات است، گفت: به نظر من مهمترین اتفاقی که باعث می شود این سوال ایجاد شود کیفیت بالای این اثر است چون آثار هالیوودی را برای مخاطب تداعی می کند. مهمترین عنصر تولید انیمیشن تخیل و اغراق است و این اثر هم تخیل و اغراق زیاد و در عین حال علمی داشت و این امر باعث شد از قالب یک اثر تاریخی خشک خارج شود. این را هم باید بگویم که در همه ادیان موضوع صورت باطنی وجود دارد که «فهرست مقدس» هم انعکاسی از صورت باطنی را نشان می دهد.
همدانی درباره انجام روانشناسی کودک در این اثر بیان کرد: مخاطب «فهرست مقدس» نوجوان است و پیام جهانی دارد. این فیلم پیرو ژانر خاصی از سینما است که گروه سنی متناسب با خود را دارد به همین دلیل نباید انتظار داشت کودکان از آن استقبال کنند.
وی عنوان کرد: ما درباره تجهیزات و هزینه ها هیچوقت گله نکرده ایم چون «فهرست مقدس» بالاتر از مبلغی که خرج شده ظاهر شده است حتی در جشنواره های خارجی برخی حدس می زدند که خیلی بیشتر از این ها برای ساخت آن خرج شده است. باید به این مسأله اشاره کنم که کشور ما یک سر و گردن در حوزه انیمیشن از کشورهای منطقه بالاتر است و در حال حاضر در نقطه تسلط به ابزار قرار دارد ولی در حوزه تسلط به فیلمنامه نیاز به کار دارد.
این کارگردان ادامه داد: خیلی از صنایع کشور ما وقتی می خواهد پا بگیرد خیلی ها بسیج می شوند که کار آن راه بیفتد اما در انیمیشن که به شدت پولساز است کاری انجام نمی شود در حالی که این صنعت قابلیت پول آوری دارد و یک موضوع دانش بنیان است بنابراین باید به یک صنعتی استراتژیک ملی تبدیل شود و به نظرم همه یک روز به این باور می رسیم که این صنعت می تواند اقتصاد ما را نجات دهد و اقتصاد فرهنگ را فعال کند. ما از چیزی غافلیم که روزی به آن می رسیم و آن روز حتما حسرت این دیر پی بردن را می خوریم.
همدانی درباره اکران «فهرست مقدس» گفت: این اثر حدود ۲ سال طول کشید تا اکران شود در حالی که پیام های بزرگ بسیاری دارد. شاید به خاطر مصالح ترجیح این بوده که در آن زمان اکران نشود. باید بگویم ما پدیده ای در دنیا داریم که به دنبال مهجور ساختن دنیای اسلام و اسلام هراسی است که از ملزومات آن مقوله مسیحیت صهیونیسم است از همین رو «فهرست مقدس» به دنبال هدف قرار دادن این موضوعات است.
این اثر حدود ۲ سال طول کشید تا اکران شود در حالی که پیام های بزرگ بسیاری دارد شاید به خاطر مصالح ترجیح این بوده که در آن زمان اکران نشودوی ادامه داد: «فهرست مقدس» درباره یک واقعه بین المللی صحبت می کند و در اکران های جهانی هم برخورد خوبی با آن نشد. به عنوان مثال تعامل «فهرست مقدس» با حوزه بین المللی قرار بود با شرکت سونی انجام شود و ما پیش قراردادی به همین منظور داشتیم که روال هم به خوبی پیش می رفت و حتی به مرحله دوبله رسیده بودیم اما بعد از مدتی این شرکت اصلاحاتی از ما خواست که تقریبا به معنی تغییر اهداف و پیام های فیلم بود البته ما حتی نسخه ثانویه هم آماده کردیم اما آنها اصلاحات بیشتر می خواستند و ما قبول نکردیم و این قرارداد به هم خورد.
این کارگردان بیان کرد: در لبنان هم اکران با شکوهی داشتیم اما بعد از چند روز دیدیم که فیلم به طرز امنیتی در سینماهای لبنان توقیف شد و سپس الجزیره از پشت پرده این توقیف خبری رفت و گفت عربستان اعلام کرده که ایران در پی شرارت های خود انیمیشنی ساخته است. بعد از آن رسانه های مختلف این موضوع را منعکس کردند که عربستان نامه های ممنوعیت این فیلم را در کشورهای تحت سلطه خود زده است به همین دلیل فیلم قابلیت اکران پیدا نکرد. همین اتفاق و مشابه آن به خاطر صلاحدیدها در کشورمان رخ داد. کار تا آنجا پیش رفت که حتی به اسم فهرست مقدس هم ایراد گرفته شد.
همدانی اضافه کرد: درباره پیام فیلم باید بگویم که ما به آیه ای از قرآن برخوردیم که برای من جالب بود و آن آیه درباره پیدا کردن دشمن ترین ها بود و می‌گفت «اگر حقایق قرآن را برای عده ای بخوانید متوجه می شوند که همان چیزی است که مسیح می گفته است» به همین ترتیب این تقریب مذاهب برای من جالب بود.
وی درباره اکران آمریکا هم گفت: اکران های آمریکا هم به این صورت بود که ما با سه کمپانی تراز اول به نتیجه رسیده بودم اما به همان دلایلی که عرض کردم، انجام نشد.
وی با اشاره به نحوه اکران «فهرست مقدس» گفت: وقتی اسم انیمیشن می آید یک فیلم در شوراهای تصمیم گیرنده مهجور واقع می شود و همان مسیری که در تولید طی کرده در اکران و توزیع باید طی کند تا همه باور کنند انیمیشن می تواند مخاطبان خود را داشته باشد. درباره «فهرست مقدس» حتی تصور بر این بود که در ۲ هفته اول کف فروشش را از دست می دهد به همین دلیل در ابتدا ۲ سالن برای نمایش آن در نظر گرفتند اما بعدها سینماهای بیشتری به این اثر اختصاص دادند. با این وجود معضلات یکی دوتا نیست چون تبلیغات بسیار مهم است و ما تبلیغات محیطی و تلویزیونی خوبی نداریم. به هر حال مهم بازخوردهای خوب مخاطبان است که خستگی را از تن ما درآورده است به هر ترتیب به نظرم اگر تبلیغات زیادی داشتیم «فهرست مقدس» بهتر می فروخت اما حاشیه ای هایی مثل درگیری های خیابانی و فیلتر شدن ها هم بر این مسأله تاثیر گذاشته است.
همدانی درباره کم هزینه بودن «فهرست مقدس» گفت: ما در سابقه ۱۶ ساله خود تجربه کرده ایم که باید در قناعت تولید کنیم این در حالی است که این قناعت خلاقیت های زیادی به بار آورد و ما حداکثر تلاش مان را برای جلوگیری از موازی کاری ها انجام دادیم.
همدانی در پایان در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا شرکت سونی به دلیل مسأله هولوکاست پخش این فیلم را برعهده نگرفت؟ گفت: بله همینطور است.
