این روزها، در سطح جامعه شاهد برخی از ناهنجاریهای اخلاقی هستیم که در قدیم کمتر کسی جرأت و روی انجام دادن آن را داشت، اما کم کم و با گذشت زمان، عادی شدند و در این میان، میتوان گفت برخی از چهرههای شناخته شده که ناهنجاری اخلاقی داشته اند بر شیوع این امر تأثیر گذار بودهاند.
اصولا جوانان مایلند تا افرادی را به عنوان الگو برای خود قرار دهند و تلاش میکنند تا رفتار و ظاهر و سبک زندگی خود را شبیه آنان کنند. این الگوها همواره افراد معروفی هستند که البته نمیتوان به صحیح بودن همه کارها و رفتار آنها اطمینان داشت. در این مطلب، منظور از افراد مشهور، فقط افراد سرشناس درون کشورمان نیست، بلکه افراد مشهوری در جهان هستند که تأثیر زیادی بر روی جوانان کشور ما گذاشته و میگذارند.
بازیگران، فوتبالیستها و دیگر انسانهای معروف که همواره در مقابل چشمان عموم مردم قرار دارند باید متوجه باشند که تمام حرکات و رفتار آنان زیر ذرهبین دقیق و هوشیار مردم و به خصوص جوانان است و افراد جامعه به راحتی از آنان الگو میگیرند. بیشتر جوان جامعه ما، به خوب و بد رفتارهای انسانهای معروف نگاه نمیکنند بلکه به شهرت آن افراد توجه میکنند و با خیال اینکه چون آنها افراد معروفی هستند، حتما رفتار و اخلاقشان نیز درست است، از این گونه به راحتی الگو میگیرند.
نکته دردآور دیگر این است که افراد معروف میتوانند موضوعی را به راحتی در جامعه عادی کنند. این عادی سازی ممکن است درباره امری خوب باشد که کسی به آن توجه نمیکرده یا مسأله منفی باشد که افراد از پرداختن به آن احساس شرم میکردهاند. انسانهای سرشناس، نه تنها در مقابل دوربین و چشمان مردم مورد توجه و دقت هستند بلکه زندگی شخصی آنان نیز میتواند دیگران را تحت تأثیر قرار دهد، چراکه خیلی از جوانان علاقه دارند تا از جزئیات زندگی افراد معروف باخبر شوند.
گروهی از جوانان جامعه ما با الگو قرار دادن انسانهای بزرگ و تاریخ ساز دین اسلام و شهدای گرانقدر اسلام و انقلاب اسلامی، مسیر سعادت را برای خود برمیگزینند اما گروه دیگری از جوانان تحت تأثیر بازیگران، ورزشکاران، سیاستمداران و دیگر افراد مشهور هستند. زنگ خطر تمایل گروه دوم از جوانان به الگو پذیری، زمانی به صدا در میآید که متوجه میشویم برخی از افراد مشهور دارای مشکلات اخلاقی بودهاند. جوانانی که ذوب در شخصیت این افراد شده بودند، حال با سوال بزرگی مواجه میگردند، اینکه آیا این رفتار الگوی خود، درست بوده یا خیر؟
طلاق و ازدواج های متعدد، ارتباط و دوستی با جنس مخالف، اعتیاد به دخانیات و مواد مخدر، بی بند و باری های اخلاقی، پوششهای نامتعارف و غیر شرعی، از مشکلات اخلاقی هستند که بیشتر در بازیگران و افراد سرشناس غربی به چشم میخورد. اوج این بی بند و باری ها در شبکه های ماهوارهای دیده میشود؛ این شبکه ها با پخش فیلمهایی که ترویج دهنده مسائل غیر اخلاقی هستند و با عادی سازی روابط زن و مرد، کانون خانواده و فکر جوانان را به راحتی هدف قرار میدهند. این شبکه ها در اقدامی دیگر، افرادی را به جلوی لنز دوربین میآورند که سرشار از مشکلات اخلاقی هستند و آنان را به شهرت میرسانند.
مافیا در سینما و تلویزیون، انتخاب بازیگر در مهمانیها و دورهمیهای تهیه کنندهها، پیشنهادهای غیراخلاقی و هزاران گلایه دیگر، حرفهایی هستند که این روزها از زبان بعضی از بازیگران که از صحنه به دور ماندهاند و پیشنهاد بازی نداشتهاند، به گوش میرسد. وجود فساد در بین انسانهای معروف یعنی ترویج فساد در جامعه. سینمایی که هیچ نظارت اخلاقی بر رفتارهای بازیگران آن نمیشود، محلی میشود برای مشهور شدن افرادی که اخلاق برایشان مهم نیست. موارد پیش آمده که برخی از بازیگران کشورمان، بازیگری در ایران را رها کردهاند و به ادامه فعالیت در آنسوی مرزها پرداختهاند و این مهاجرت، باعث بروز بیاخلاقی هایی از آنان شده که قبلا به اجبار از خود بروز نمیداند؛ این افراد گاهی الگوی جوانان ما بوده و حال این سوال ایجاد می شود که پس از تغییر در رفتار این بازیگران، آیا جوانان دست از الگو برداری برمیدارند؟
چندین سال است که شبکههای مجازی، به خصوص اینستاگرام محلی شدهاند برای به اشتراک گذاری لحظات و اتفاقات گوناگون زندگی مردم، که صفحات افراد سرشناس، از دنبال کنندگان بسیاری برخوردارند. پدیدهای که جدیدا با آن مواجهیم، برخی از بیاخلاقی هایی است که این افراد معروف از خود بروز میدهند و جامعه را در شوک فرو میبرند، و این در حالی است که آنها بخش کوچک و کمی از رفتار خود را به نمایش گذاشتهاند. به طور مثال، چندی پیش شاهد بودیم که یکی از بازیگران جوان کشورمان، با انتشار عکسی در صفحه مجازی خود، آنهم در شب عاشورا همه را به شوک برد، حتی کسانی که وی را به عنوان الگوی خود قرار دادهاند. اگر از اعتراضاتی که نسبت به این اقدام آقای بازیگر قرار گرفت بگذریم، عادی سازی این اقدام را باید مورد توجه قرار داد که به چه میزان میتواند بر جوانان تأثیر گذار باشد.
نکته پایانی اینکه برای جلوگیری از این بیاخلاقی ها ابتدا بایستی با این هنجار شکنان برخورد شود و علاوه بر آن، خانواده ها و جوانان بر انتخاب الگوی خود دقت فراوانی داشته باشند تا باخیال اینکه آن افراد مشهورند، به سرعت غرق در شخصیت آنان نشوند.