با نزدیک شدن به ایام سوگواری محرم، کاربران شبکههای اجتماعی انتقاد از دستان خالی رسانه ملی در پخش سریالهای جدید را با نگاهی اعتراضی همراه کردند، آنها میگویند اگر امسال هم تلویزیون بخواهد سریال مختارنامه را پخش کند، مختار با لشکریانش به صداوسیما حمله کند!
این نگاه اعتراضی است به آنچه در سالهای اخیر در تلویزیون شاهد آن بودهایم. بهرغم اینکه سریال مختار را میتوان یکی از بهترین مجموعههای تاریخی ـ مذهبی تولید شده در صداوسیما دانست، اما پخش مکرر این سریال در مناسبتهای مذهبی و بهخصوص ایام محرم و شهادت حضرت سیدالشهدا(ع)، باعث شده تا این اثر ماندگار نیز دچار فرسودگی شده و جلای قبلی خود را از دست بدهد.
دهه اول و دوم از ماه محرم در فرهنگ دینی و آیینی کشورمان دهههای عزاداری بر مصائبی است که بر امام حسین(ع) و اهل بیت (ع) گذشته است. در 10 روز اول این ماه که به روز عاشورای حسینی ختم میشود، هیئات و دستههای عزاداری به راه میافتند و سراسر کشور رنگ و بوی محرم میگیرد.
در روزهای باقیمانده تا آغاز ماه محرم، کمکم مردم بهطور سنتی خود را آماده برپایی مراسم عزاداری میکنند. چیزی که ریشه در یک فرهنگ بیش از هزار و 300 ساله دارد. با اینکه مردم براساس آموزههای فرهنگی و خودجوش فرهنگ عاشورا را پاس میدارند و برای غنیتر شدن مراسمهای عزاداری هزینه میکنند، در مقابل چند سالی است که نبود آثار نمایشی متناسب با دهه اول ماه محرم، باعث شده تا تلویزیون به انحای مختلف دست به دامان سریال «مختارنامه»، ساخته داوود میرباقری شود. مختارنامه هر سال در قالب بازپخش کامل سریال، یا پخش گزیده در قالب مینیسریال یا حتی پخش فیلم سینمایی از شبکههای سراسری تلویزیون مهمان خانههای مردم میشود.
اما حداقل میشود گفت امسال تلویزیون قصد دارد با پخش چند مینیسریال هم که شده جای خالی تولید یک اثر ماندگار درباره فرهنگ عاشورا را تا حدی کمرنگتر کند. در فاصله چند روز مانده تا آغاز ماه محرم، فعلاً پخش سریالهای «هاتف» و «عقیق» که از هر دو به عنوان سریالهای محرمی تلویزیون یاد شده، قطعی است.
سریال هاتف، به کارگردانی داریوش یاری ساخته میشود. در خلاصه داستان «هاتف» آمده است: در روز عاشورا، ابراهیم در کربلا بر اثر حمله قلبی میمیرد. دخترش ریحانه پیگیر آخرین گفته ناتمام پدر میشود. این پیگیری ریحانه را رو در روی خانواده و زندگی زناشوییاش قرار میدهد اما ریحانه اعتقاد دارد که عدالت نمیتواند پشت در خانه آدم جا بماند... او پرده از ابهام وصیت پدر بر میدارد. در این روند شخصیت و ایمان خود را بازسازی کرده و به دست میآورد.
هاتف قرار است در دهه دوم محرم یعنی بعد از ایام تاسوعا و عاشورای حسینی پخش شود. این سریال تم اجتماعی دارد و قرار است بخشی از فیلمبرداری سریال در شهر کربلا انجام شود. از سوی دیگر «عقیق»، به کارگردانی بهرنگ توفیقی ساخته خواهد شد. توفیقی برای ماه رمضان سریال «زیر پای مادر» را داشت که به دلیل مضمون سریال و مثلث عشقی آن جزو سریالهای بحثبرانگیز امسال به شمار میرود. «عقیق» نیز در ادامه همکاریهای بهرنگ توفیقی و سعید نعمتالله، فیلمنامهنویس، ساخته میشود. در خلاصه داستان این سریال نیز آمده است: به عَجز مهمونم میکنی؟ به تسلیم؟ این چه رضایی که باید از ظهر عاشورا و وَقف عقیق و خون پسرم بگذرم؟ رضای کدوم دیاری، این رضایی که تو میخوای... اما برخلاف این جملات گنگ و نامفهوم فضای سریال عقیق، در دوره تاریخ معاصر و پهلوی اول میگذرد و این سریال هم رابطه مستقیمی به وقایع عاشورای سال 61 هجری و شهادت امام حسین (ع) ندارد.
حتی پخش این دو سریال نیز نمیتواند خلأ ساخت سریالی فاخر درباره قیام امام حسین(ع) را پر کند. تلویزیون خواسته یا ناخواسته باز هم مجبور است به تاریخ اسلام رجوع کند و در این میان تنها داشته صداوسیما پرداختن به مجموعه مختار است! چیزی که از نظر بینندگان سیما ناخوشایند است.