«از خون جوانان وطن لاله دمیده» را چه کی سروده است؟

میرزا ابوالقاسم عارف قزوینی در سال ۱۲۵۹ در قزوین متولد شد و در دوم بهمن ۱۳۱۲ در همدان درگذشت.

شهرت وی به دلیل اشعار، تصنیف‌ها و البته فعالیت سیاسی او در دوران مشروطه است.
 

 عارف قزوینی
عکس دیده‌نشده از عارف قزوینی


 
عارف قزوینی مانند بسیاری از منورالفکران عصر مشروطه، بر اثر نشناختن ماهیت واقعی فردی همچون رضا خان، در خدمت اهداف او نظیر کشف حجاب [ قرار گرفت، هر چند بعدها گرفتار بی‌مهری ملوکانه شد و در سال‌های آخر عمر در تبعید و با تنگدستی زندگی کرد.

عارف قزوینی به شدت تفکرات ملی‌گرایانه داشت بود، اما درباره مذهب او نمی‌توان به قطعیت سخنی گفت، برخی او را مسلمان و برخی او را لائیک می‌دانند.

وی درباره مذهب معتقد بود: «البته انسان در هر حالی که هست باید یک رابطه معنوی با خدای خودش داشته باشد؛ اما لازم نمی‌دانم که حتماً آن رابطه را باید از راه نماز شب خواندن پیدا کرد؛ خیر، بلکه برخلاف آن عقیده دارم. به خاطرم هست ایام جوانی اغلب در دل شب یا نزدیک سحر از خواب برخاسته با جام سماور شراب می‌خوردم و در آن حال مستی و تنهایی با خدای خویش مشغول راز و نیاز و سوز و گداز می‌شدم». [۲]
 

عارف قزوینیعارف قزوینی
مزار عارف قزوینی در همدان کنار مقبره بوعلی‌سینا


پی‌نوشت:

۱. وی در سال ۱۳۴۱ قمری و در حمایت از کشف حجاب رضاخانی، شعری پر هجمه علیه روحانیت و حجاب زنان مسلمان سرود.

۲. دیوان عارف قزوینی به کوشش عبدالرحمن سیف آزاد، انتشارات جاویدان، سال ۱۳۶۱