برنامه سینمایی «هفت» شب گذشته در بامداد شنبه 20 شهریورماه با موضوع بررسی سینمای اجتماعی ایران و با نقد فیلم های روی پرده «لانتوری» و «فروشنده» روی آنتن شبکه سه سیما رفت.
بهروز افخمی در ابتدای برنامه با ابراز تسلیت فرارسیدن سالگرد فاجعه منا و شهدای حج گفت: بخاطر بی عرضگی و بی لیاقتی حکام حجاز، بسیاری از مردم عزیز ما عزیزانشان را از دست دادند.
آیا سینماهای پرتعداد چین جایی برای اکران فیلمهای ایرانی ندارند؟
وی در ادامه با ارائه تفاوت های آماری جالب سینمای چین و ایران گفت: فروش سینمای چین 100 برابر سینمای ایران است و هر سال 8 هزار سینما به کشورشان اضافه می شود و تا سال آتی تعداد سینماهای این کشور بیش از 40 هزار سالن خواهد شد. مجموع فروش سینمای چین از 3 میلیارد دلار سال گذشته، امسال به 10 میلیارد دلار رسیده است و برای سال آتی می توان گفت با روند رو به رشد چینی ها، فروش سینمای داخلی این کشور با از سینمای آمریکا جلو خواهد زد.
افخمی ادامه داد: از 10 فیلم اول این کشور، 6 فیلم چینی هستند. 530 میلیون دلار فیلم اول این کشور فروش داشته است. مجموع 6 فیلم پرفروش چینی در 10 فیلم اول آن، 1 میلیارد و 450 میلیون دلار فروش داشته است.
مجری «هفت» افزود: قیمت بلیت در سینمای چین 3 برابر سینمای ایران است اما رشد و مقدار استقبال از سینمای چین در درون این کشور، حدود 10 برابر استقبال مخاطبان امسال سینمای ایران است. با وجود اینکه امسال سال پررونقی برای سینمای ایران بوده است. شتاب رشد سینمای چین، در هر سال 10 برابر سینمای ایران است اما ارقام در هر عرصه ای 100 برابر ارقام سینمای ایران است. از جمله اینکه یک درصد بازار درآمدی سینمای چین می شود 100 میلیون دلار یعنی دو برابر تمام فروش سینمای ایران!
افخمی گفت: ما می توانیم بجای حضور در سینمای جشنواره ای اروپا یا نهایتا بازار سینمای آمریکا، می توانیم به سینمای چین نفوذ کنیم و بازارهای تازه سینمای آسیا توجه کنیم. آیا ما می توانیم در سینمای چین فیلم اکران کنیم؟ آیا جمعیت مسلمان نزدیک با عقاید خود نداریم؟ آیا سینماهای پرتعداد چین جایی برای اکران فیلم های ایرانی ندارند؟
حیایی: سرمشق من جمشید هاشم پور است
«هفت» در ادامه میزبان امین حیایی، بازیگر سینمای و تلویزیون بود و به بررسی سوابق بازیگری این هنرمند پرداخت. حیایی در بخشی از صبحت هایش گفت: سرمشق من در سینما آقای جمشید هاشم پور است که هنوز در این سن و سال بدن فیزیکی نرم و پرانعطافی دارند. و من هم برای حفظ آمادگی جسمی ام در طول هفته مداوم ورزش می کنم.
وی افزود: از تکراری بودن فرار می کنم و زمانی که ببینم نقشم به تکرار افتاده است از کارگردان می خواهم عوض کند. من همیشه سعی کردم در عین توجه به علایق مردم، دست به انتخاب های جدید بزنم و وجه هنری سینما هم برایم مهم بوده است.
ماجرای دستگیری بخاطر موی بلند!
این بازیگر ادامه داد: هنر خود را مدیون آقای اصغر هاشمی و همایون اسعدیان می دانم اما بعد از سریال «آپارتمان» دیده شدم و مردم من را شناختند. خب در این فیلم موهای من هم بلند بود و آن زمان موی بلند عجیب و جرم بود و دستگیر می کردند! حتی یک بار من در درکه من را گرفتند و گفتند چرا موهایت بلند است!
از بازی در هیچ فیلمی پشیمان نیستم
حیایی با بیان آنکه 10 سال به طول انجامیده تا از نقش فرعی به نقش اول برسد گفت: در میان بازی هایم فیلم «بیداری رویاها» و «شب» را خیلی دوست دارم. اما از بازی در هیچ فیلمی پشیمان نیستم و برای هر کدامشان دلیلی داشتم و از همه تجربه کسب کرده ام. اصولا اتفاق های بد را در زندگی ام بد نمی دانم، همه را خواست خدا می دانم.
وی با اشاره به فیلم جنجال برانگیز «قلاده های طلا» گفت: حتی فیلمی را بازی کردم که شاید برخی مردم دوست نداشتند از جمله «قلاده های طلا» اما من واقعا به مسیر و سرنوشت اعتقاد دارم و معتقدم خدا را مرا جلو می برد و فکر می کنم او راه غلط جلوی من نمی گذارد. هرچند برخی گمان کنند که این به اوج محبوبیت من ضربه زد.
بعد از «قلاده های طلا» همکارانم صمیمی ام مرا بایکوت کردند!
حیایی با بیان آنکه بعد از «قلاده های طلا» مرا در سینما بایکوت کردند، بیان داشت: حتی از میان همکاران بعضا صمیمی و نزدیک بوده اند که گفتند اگر امین حیایی در پروژه ای باشد ما حاضر به حضور در آن نیستیم چون او محبوبیتش را از دست داده است! چون «قلاده های طلا» فیلمی ضدسبز است و بسیاری دوست نداشتند من در چنین فیلمی بازی کنم. منم اصلا برایم جبهه بندی ها مهم نبوده و فقط بازی حرفه ای مهم بوده است.
بازیگر فیلم «قلاده های طلا» با بیان آنکه معتقدم این فیلم واقعیت ها را به تصویر کشیده گفت: حتی برخلاف مخالف برخی نهادهای کشور من باخبرم این فیلم تایید رهبری را هم داشته است، اما آن زمان بسیاری فیلم را ندیده قضاوت کردند و فکر کردند به نفع شان نیست.
بخاطر تبعاتش حاضر به بازی در «قلاده های طلا 2» نیستم
حیایی درباره اینکه آیا حاضر است اگر «قلاده های طلا 2» ساخته شود، باز هم در آن بازی کند گفت: الان در چنین شرایطی بخاطر تبعاتش دیگر حاضر به بازی در چنین فیلمی نیستم. به هر حال آدم از همکار خودش توقع چنین برخوردهایی را ندارد و ترجیح می دهم جلوی برخی مردم و همکارانم نیاستم. من هم از کسی دلخوری ندارم و همه را بخشیده ام.
بازی در فیلم محصول مشترکی با آمریکا
حیایی در ادامه با بیان توضیحاتی درباره ساخت محصول مشترک جدید با آمریکا گفت: اخیرا سفری به آمریکا داشته ام و بناست به عنوان یک بازیگر محصول مشترکی با آمریکا تولید کنیم. به دنبال انتخاب عوامل هستند. فیلم طنزی است که از ایران شروع می شود و در ادامه به آمریکا می رود. زبان اصلی آن فارسی است اما به دنبال پخش بین المللی آن در بازار جهان هستیم.
نقشی جدید و متفاوت در «شعله ور» حمید نعمت الله
وی همچنین درباره بازی در فیلم تازه حمید نعمت الله «شعله ور» نیز بیان داشت: نقشی متفاوت و جدید است که نه تابحال من این حس و حال را در خود داشته ام و نه دیده ام کسی آن را بازی کرده باشد، و اتفاق خوبی است. این فیلم خاص ترین فیلم حمید نعمت الله است و از کار با ایشان بسیار خوشحالم.
سینمای اجتماعی از واقعیت تا سانسور
«هفت» در ادامه میزبان تینا پاکروان و علیرضا امینی بود تا درخصوص بایدها و نبایدهای سینمای اجتماعی سخن بگویند. تینا پاکروان درخصوص وضعیت سینمای اجتماعی در ایران گفت: اگر در آمریکا برای درام اجتماعی جایگزین پیدا شده است، در سینمای ایران چه جایگزینی برای درام اجتماعی وجود دارد؟ در ایران به دلیل شرایط مالی صحبت از فیلم اکشن و بازگشت مالی بسیار دور از سینمای ایران است.
وی افزود: در چنین شرایطی بخش بزرگی از این موضوع به اقتصاد سینما برمی گردد و حتی در ژانر اکشن نیز که ارزان تر از فیلم های ژانر وحشت و تخیلی است باز هم خردشدن ماشین و چند دوربین سر صحنه به یک رویا برای فیلمسازان ایرانی تبدیل شده است.
علیرضا امینی نیز در ادامه بیان داشت: وقتی از سینمای اجتماعی صحبت می کنیم باید به چارچوب های و هنجارهای آن جامعه توجه کرد. سینمای ایران به هیچ وجه با سینمای اروپا و آمریکا قابل مقایسه نیست. وجه اصلی این سینما نیز جنبه انتقادی بودن آن است.
در ادامه تینا پاکروان در پاسخ به این سوال که چرا فیلم های اجتماعی در سال های گذشته با اقبال کمتری از سوی مردم مواجه شدند، اظهار داشت: البته عدم اقبال مخاطبان به سینمای اجتماعی در سال های قبل را باید در این مسئله هم دانست که بحث تبلیغات و اطلاع رسانی به قدرت امروز نبودیم و اساسا مردم از وجود یک فیلم خوب مطلع نمی شدند. از طرفی پردیس های بزرگ سینمایی به شکل امروز وجود نداشت. اما با این وجود نباید فراموش کرد که هنوز هم قصه حرف اول را می زند.
علیرضا امینی درباره مخاطب فیلم های اجتماعی در ایران بیان داشت: من ارائه راهکار را وظیفه فیلمساز اجتماعی نمی دانم و طرح مسئله را وظیفه خود می دانم. لذا مسئولین را هم مخاطب فیلم های اجتماعی خود می دانم.
در ادامه افخمی گفت: وقتی تنها طرح مسئله را وظیفه خود می دانی و مخاطب فیلم هایت را مسئولین می دانی، چرا مردم باید مخاطب فیلمهای تو باشند وقتی چیزی عایدشان نمی شود؟ چه چیزی برای مردم وجود دارد؟
پاکروان: هنگامی که فیلمساز اجتماعی برای مردم فیلم نسازد خطرناک می شود
تینا پاکروان در این خصوص بیان داشت: من فکر میکنم مخاطب اصلی فیلمهای اجتماعی ما مردم هستند و آنجایی که فکر می کنیم این فیلم به درد مردم نمی خورد، فیلمسازی بسیار خطرناک می شود و من از آن درباره خود نگرانم.
اجتماع همواره از سینمای اجتماعی جلوتر است
این کارگردان ادامه داد: من در فیلم «خانوم» به دنبال این بودم در بستر یک معضل اقتصادی سه روایت از سه طبقه ارائه کنم. معتقدم اجتماع همواره جلوتر از سینمای اجتماعی است و سینما بازگوی آن است. لذا ما چیزی را تکرار می کنیم که مسئولین پیش از این آن را می دانستند و برای همین تاثیر نمی گیرند. لذا من این را رسالت خود نمی دانم که برای آنها بسازم.
وی بیان داشت: من در فیلم «خانوم» سعی کردم اخلاق و ایستادن پای مشکلات و زنده بودن و زندگی کردن را نشان دهم و در فیلم جدیدم هم به دنبال همین بودم. و فکر می کنم هنوز هم فیلمساز همچنان از اجتماع عقب است و بخشی از این به سانسور نگاه ها در این زمینه برمی گردد و باید بگذاریم به برخی مسائل ورود کنیم و حرف بزنیم. فیلم بعدی من نوعی از کمدی است که تاکنون تجربه نشده است.
در ادامه افخمی بیان داشت: هر دو فیلم «خانوم» و «نیمه شب اتفاق افتاد» برای تماشاچی و حداقل تجربه یک موقعیت و روحیه دادن به او ساخته شده است و به نظرم برای همین هم موفق است.
نهایتا امینی گفت: فیلم بعدی من فیلم متفاوت تری است. تقریبا نیمی از موقعیت هایش طنز خواهد بود. به هر حال با شرایط فروشی که امسال در سینماها داریم باید حواسمان هم باشد که مخاطب آمده و باید حرف و سبک جدیدی بشنود.
برنامه سینمایی «هفت» با اجرا و سردبیری بهروز افخمی هر هفته جمعه شب ها روی آنتن شبکه سه سیما می رود.