در اواخر دهه ۳۰ میلادی زبانه های آتش جنگ خانمان سوز جهانی دوم در اروپا بالا گرفت. جامعه هالیوود یکی از اولین گروه هایی بود که به این مصبیت واکنش نشان داد و ما مروری بر این واکنش‌ها و اتفاقات داریم.

زمان: سپتامبر ۱۹۴۱ میلادی، مکان: داخلی، ایالات متحده آمریکا

فتیله آتش جنگ در اروپا بالا گرفته و شعله های فاشیسم از قلب آلمان به بیرون راه پیدا کرده است. هالیوود در ابتدا برای حفظ بازارهای وسیع اروپایی خود سعی داشت بی تفاوت باشد و حتی کارمندان «غیر آریایی» بعضی دفاتر خود در اروپا را به خواست نازی ها از کار بیکار کرد اما موجی دیگر آرام آرام در میان غول های سرگرمی دنیا به وجود آمد و آنها قبل از هر گروه دیگری در آمریکا آرایش نظامی به خود گرفتند.

اعترافات یک جاسوس نازی (۱۹۳۹)، دیکتاتور بزرگ (۱۹۴۰)، تعقیب تبهکار (۱۹۴۱) و یا یک یانکی درRAF - نیروی هوایی سلطنتی انگلستان(۱۹۴۱) بخشی از اولین حملات توپخانه هالیوود به متحدین بود.

اما در آن دوران، «بی طرف طلبان» لابی قدرتمندی در سیستم سیاسی ایالات متحده داشتند و با نفوذ خود، آمریکا را کشوری بی طرف نگاه داشته بودند. آنها به شدت به تحرکات صنعت سینما مشکوک بودند و سرانجام با تشکیل کمیته ای در سنا با طرح اتهام تهییج افکار عمومی به وسیله انتشار پیام های ضد آلمانی و جنگ طلبانه در فیلم ها علیه هالیوود اقامه دعوا کردند. داریل زانوک، تهیه کننده شهیر سینما که سرپرستی تولیدات فاکس قرن بیستم را در اختیار داشت به نمایندگی از جامعه سینما در سنا حاضر شد.

او در دادگاه گفت: به عقب نگاه می کنم و تصویر پشت تصویر از جلوی چشمانم عبور می کند. فیلم های قدرتمندی که شیوه زندگی آمریکایی را نه فقط در آمریکا که در سراسر جهان برده است. آنها به قدری موثر و قوی بودند که وقتی دیکتاتورها -هیتلر و موسیلینی- به آلمان و ایتالیا رسیدند چه کردند؟ قبل از هر چیزی تصاویر ما را پایین کشیدند. پرتمان کردند بیرون.

با دفاع جانانه زانوک، سنا دچا اختلاف شد و طرح اتهام علیه هالیوود شکست خورد. گرچه اگر بر عکس هم می شد، موفقیتشان دوامی نمی یافت.

۷ دسامبر ۱۹۴۱ نیروی هوایی سلطنتی ژاپن با بیش از ۳۵۰ هواپیما بدون اخطار قبلی به بندر پرل هاربر در محدوده هاوایی و مناطق تحت سلطه آمریکا و انگلستان در گوام، فیلیپین، مالزی، سنگاپور و هنگ کنگ حمله ور شد و ایالات متحده آمریکا رسما به جنگ جهانی دوم پیوست.

تنها ۱۰ روز بعد، روزولت رئیس جمهور وقت آمریکا، هالیوود را نیز به این جنگ فراخواند و نیروی سینما را برای افزایش آگاهی توده های مردم و ایجاد جوی حماسی- احساسی برای دفاع از کشور فراخواند. حقیقت آن است که هیچکس منکر حوزه نفوذ هالیوود در جامعه آمریکا نبود. در پایان دهه ۳۰، صنعت سینما چهاردهمین صنعت بزرگ آمریکا محسوب می شد و ستارگان پرده نقره ای تاثیر زیادی بر رفتار مردم داشتند. بازیگران و ستارگان سینما نقشی کلیدی در پذیرش واقعیت جنگ توسط مردم و بالا بردن روحیه جنگاوری در کشور داشتند. هالیوود که تا این زمان پر و بالش بسته بود به ناگهان دست در دست دولت به آسمان جنگ پرتاب شد.

سینما؛ مورد عجیب ستارگان

در ابتدای جنگ جهانی بسیاری از شهروندان به ترک امنیت و آسایش و پیوستن به نیروهای نظامی بی میل بودند ولی به زودی مردان جوان بسیاری برای پیوستن به جنگ، صف کشیدند چراکه ستارگان محبوب آنان در این امر پیشگام بودند. بازیگرانی چون «جیمی استوارت»، «کلارک گیبل» و «رونالد ریگان» با پیوستن به نیروهای نظامی به نمادهای ملی تبدیل شدند. جیمی استوارت فقید که سال ها بعد به انتخاب بنیاد فیلم آمریکا به عنوان سومین بازیگر مرد برتر دوران طلایی هالییود انتخاب شد به عنوان سرباز ساده به نیروی هوایی پیوست ولی با رشادت و لیاقتی که از خود نشان داد تا مدال افتخار کنگره و درجه سرتیپی نیروی هوایی ارتش پیش رفت.

آئودی مورفی Audie Murphy بازیگر جوان و خوش چهره هالیوود یکی دیگر از نمادهای شاخص جنگ جهانی بود. مردی که در بعضی موارد همچون صحنه های فیلم سینمایی جنگید و در یک مورد، یکه و تنها و در حالی که زخمی بود و تجهیزات کافی در اختیار نداشت در برابر رسته ای از سربازان آلمانی مقاومت کرد. مورفی را پر مدال ترین سرباز جنگ می شناسند چرا که به واسطه شجاعت و جنگاوری بی مانندش تقریبا تمام نمادها و مدال های افتخار ارتش ایالات متحده امریکا به او اهدا شد.

در موارد متعددی ستاره های هالیوود در جنگ حضوری موثر و شاخص داشتند؛ حضوری که صرفا جنبه تبلیغاتی نداشت. بنا بر آمار تا اکتبر ۱۹۴۲ بیش از ۲۷۰۰ نفر از جامعه هالیوود به جنگ پیوسته بودند و تا پایان جنگ حدود یک چهارم دست اندرکاران صنعت سینما آمریکا در جبهه ها حضور یافته بودند.

در خانه نیز، آنها که مانده بودند سعی در تغذیه ماشین جنگی کشور خود داشتند. سالن های سینما به مراکز جمع آوری نیازهای ارتش تبدیل شده بود. ریتا هیورث Rita Hayworth بازیگر سینما با اهدای گلگیرهای ماشین خود برای این امر به نماد مدافعان در وطن تبدیل شد. با اعلام کمبود خون در جبهه ها خیلی از سالن ها به مرکز اهدای خون تبدیل شدند و حتی خیلی از سینماها آن را به عنوان بلیت ورود به سینما در نظر گرفتند.

زمانی که آمریکایی ها در خانه فیلم های جنگی و حلقه های خبری از جبهه ها را تماشا می کردند و دنبال راهی برای شرکت در جنگ بودند، سربازان خسته در غربت آرامش و خلاصی از فکر جنگ را می جستند و دوباره ستارگان سینما برای کمک پیش قراول بودند.

در ۱۹۴۱ سازمان خدمات آمریکا U.S.O متشکل از ۶ نهاد به هدف فراهم کردن فعالیت های تفریحی برای سربازان و خانواده های آنان به وجود آمد. به زودی صدها هنرمند هالیوود برای سرگرم کردن سربازان داوطلب شدند. نمایش ها و برنامه های کمدی، افسردگی را از نیروهای ارتش دور می کرد و به سربازان طاقت تطبیق زندگی در شرایط جانفرسای جبهه ها را می داد. یکی از سردمداران این جریان باب هوپ Bob Hope افسانه ای بود. بازیگر، خواننده، کمدین و نویسنده آمریکایی که در بیش از ۷۰ فیلم بلند و کوتاه بازی کرد و نوزده بار -بیش از هر کس دیگری- اجرای مراسم اسکار را بر عهده داشته است.

هوپ در هنگام اعلام جنگ آمریکا در اروپا بود و با آخرین کشتی های باقیمانده به سوی آمریکا برگشت. او از نزدیک نظاره گر اضطراب و عصبیت کشنده مسافران بود و برای آرام کردن جو به کاپیتان کشتی پیشنهاد اجرای نمایش کمدی در کشتی را داد. پیشنهادی که ایده سرگرم ساختن سربازان جنگ از دل آن متولد شد.

در داخل آمریکا نیز او به گروهی ۲۱ نفره پیوست و با تورهای موسوم به «پیروزی» شهر به شهر در ایالت های مختلف سفر کرد و اجراهای مختلف روی صحنه برد. گروهی که ستارگانی چون بینگ کرازبی، کری گرانت، کلودت کولبرت، اولیویا دی هاویلند و گروچو مارکس در آن حضور داشتند.

باب هوپ تا سال ۱۹۹۱بیش از ۵۷ تور سرگرمی برای سربازان در جنگ های مختلف به راه انداخت و در سال ۱۹۹۷ از دست بیل کلینتون، رئیس جمهور وقت به عنوان سرباز افتخاری مفتخر شد.

بت دیویس دیگر ستاره زن سینما  نقشی دیگر بر عهده گرفت. او به کمک چند بازیگر دیگر باشگاهی تاسیس کرد تا محلی برای غذا خوردن، سرگرمی و حشر و نشر سربازان با ستارگان هالیوود باشد. لس آنجلس در آن زمان یکی از نقاط عبوری اصلی سربازانی بود که از طریق اقیانوس آرام راهی جنگ می شدند و این بهترین فرصت برای ساختن خاطره ای خوش برای آنان بود. ایده ای که به شدت مورد استقبال قرار گرفت و صدها تن از بزرگان سینما برای کارهای داوطلبانه اعم از آشپزی، نظافت و یا فقط معاشرت با سربازان داوطلب شدند. دیویس حتی برادران وارنر را متقاعد کرد تا فیلمی به همین نام - باشگاه هالیوود  Hollywood Canteen (۱۹۴۴) - بسازد تا این خدمات بیش از پیش معرفی شوند. از هدی لامار Hedy Lamarr ستاره جذاب هالیوود، بازیگر ماندگار فیلم سامسون و دلیله و یکی از داوطلبان باشگاه هالیوود نقل است که: من آشپزی نمی کنم، در آشپزخانه افتضاحم ولی در این باشگاه با کمال میل ظرف ها را می شویم.

این باشگاه، خدمات و داوطلبان مشهورش ارزش خدمات سربازان را بیش از پیش در جامعه آمریکا گسترش می داد. این جنگجویان چیزهای بسیار بیشتری را در راه وطن قربانی می کردند و هالیوود با اشتیاق از تلاش و میهن پرستی آنان تجلیل می کرد.

تمام این تلاش ها و البته پرداخت های مستقیم مالی سینماگران به نهادها و سازمان های مرتبط با جنگ، پیوندی عمیق بین هالیوود به عنوان غول سرگرمی و ارزش هایی چون دفاع ملی پدید آورد، اما این رابطه ای یک طرفه نبود. جنگ فرصتی بی نظیر برای سینماگران بود تا مرزهای خلاقیت خود را جا به جا کنند و به اوج آسمان موفقیت پرتاب شوند.