سنت شکنی ژاپن در اسکار ۲۰۲۴

معرفی فیلم «روزهای کامل» از «ویم وندس» برای نمایندگی سینمای ژاپن در شاخه بهترین فیلم بین‌المللی نود و پنجمین دوره جوایز سینمایی اسکار می‌تواند انتخابی جنجال برانگیز باشد چرا که این نخستین بار است که سینمای ژاپن فیلم یک سینماگر غیرژاپنی را به جوایز اسکار می‌برد.

کمیته اسکار سینمای ژاپن با عبور از انیمیشن «پسر و مرع ماهیخوار» ساخته «هایائو میازاکی» انیماتور بزرگ سینمای جهان، در نهایت رای به انتخاب فیلم «روزهای کامل» داد که البته روایتگر داستان زندگی روزمره یک نظافتچی دستشویی در توکیو است که با بازیگران ژاپنی مقابل دوربین رفته است.

«ویم وندرس» که «یاساجیرو اوزو» فیلمساز بزرگ ژاپنی را به عنوان بزرگترین منبع الهام خود معرفی کرده است، امسال ریاست هیات داوران جشنواره توکیو را نیز بر عهده دارد و فیلم «روزهای کامل» نیز در افتتاحیه این رویداد سینمایی به نمایش گذاشته می‌شود.

«تابستان در شهر»، «ترس دروازه‌بان از ضربه پنالتی»، «داغ ننگ»،‌ «آلیس در شهر»، «حرکت غلط»، «پادشاهان جاده» و «پاریس تگزاس»، «بهشت برفراز برلین» و «بال‌های اشتیاق» از جمله دیگر ساخته‌های «ویم وندرس» هستند.  «وندرس» که اکنون ۷۷ ساله است، سه نامزدی اسکار در بخش بهترین فیلم مستند برای «کلوپ اجتماعی بوئنا ویستا»»(۱۹۹۹)، «پینا»(۲۰۱۱) و «نمک زمین»(۲۰۱۴) را نیز در کارنامه دارد.

«روزهای کامل» نخستین نمایش جهانی خود را در جشنواره کن امسال تجربه کرد و موفق به کسب جایزه بهترین بازیگر مرد برای «یاکوشو کوجی» شد.

روزهای کامل

سینمای ژاپن علاوه بر سال سال ۲۰۲۲ که با فیلم «ماشین منو بران» فاتح اسکار بین‌المللی شد، یک بار دیگر نیز با فیلم  «عزیمت ها» ساخته  «یوجیرو تاکیتا» در سال ۲۰۰۸ موفق به کسب جایزه اسکار فیلم غیرانگلیسی زبان شده و از ۷۰ فیلمی که تاکنون نماینده این کشور در رقابت اسکار بوده‌اند، ۱۲ فیلم به جمع نامزدهای نهایی راه یافته‌اند. علاوه بر این، ژاپن سه جایزه افتخاری را در طول دهه ۱۹۵۰ میلادی با فیلم‌های  «راشومون»،  «دروازه جهنم» و  «سامورایی، افسانه موساشی» دریافت کرده است.

پیش از فیلم «چهار دختر» به کارگردانی «کوثر به هنیه» به عنوان نماینده کشور تونس، سینمای کانادا با مستند «روجِک» ساخته «زین آکیول»، سینمای شیلی با فیلم «ساکنان» به کارگردانی «فیلیپ گالوز»، آلمان نیز «سالن معلمان» ساخته «ایلکر چاتاک»، اروگوئه فیلم «آلبوم خانوادگی» از «گیرمو راکامورو»، سینمای کره جنوبی فیلم «آرمان‌شهر بتنی» ساخته «تائه- هووا ئوم»، استونی مستند «خواهرخواندگی سونای دود» به کارگردانی «آنا هینتس» و کشورهای سوئیس و تاجیکستان نیز به ترتیب فیلم‌های «تندر» و «ملودی» را به عنوان نماینده رسمی خود به آکادمی معرفی کرده‌اند. 

بر اساس جدیدترین قوانین اسکار، فیلم‌ها برای داشتن شرایط رقابت در شاخه فیلم بین‌المللی باید در فاصله زمانی اول دسامبر ۲۰۲۲ (۱۰ آذر ۱۴۰۱) تا ۳۱ اکتبر ۲۰۲۳ (۹ آبان ۱۴۰۲) حداقل هفت روز اکران پیاپی تجاری همراه با بلیت فروشی داشته باشند.

برای اینکه فیلم‌ها راحت‌تر الزامات آکادمی را برآورده کنند، آکادمی اجازه واجد شرایط شدن فیلم‌ها با اکران در خارج از کشور مبدا (کشور معرفی کننده) را نیز می‌دهد، مشروط بر اینکه فیلم در خارج از ایالات متحده و قلمروهای آن برای حداقل هفت روز متوالی در یک سینمای تجاری همراه با بلیت فروشی اکران شود.

آخرین مهلت معرفی فیلم از سوی کشورها برای شاخه بهترین فیلم بین‌المللی اسکار ۲۰۲۴ روز دوشنبه دوم اکتبر (۱۰ مهر) است.