برنامه «گفتوگوی فرهنگی» رادیو گفتوگو به تهیهکنندگی رقیهزهرا پرندآور و با اجرای علی پژوهش، این هفته با موضوع ماموریتها ومبانی قانونی ساترا ، میزبان محسن قائمینسب قائم مقام ساترا، دکتر محمدصادق افراسیابی سرپرست معاونت کاربران و تنظیمگریاجتماعی ساترا و دکتر رضا رسولی حقوقدان و مدرس حقوق در دانشگاههای تهران بود. رسولی در این برنامه تاکید کرد: ساترا دارایخلاء تقنینی نیست.
ضرورت نظارت بر فضای مجازی انکارناپذیر است
محسن قائمی نسب؛ قائممقام ساترا درخصوص وظیفه و ماهیت سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوتو تصویر فراگیر(ساترا)، عنوانکرد: تاثیری که بازیگران زیستبوم صوت و تصویر فراگیر بر افکار و روح و روان عموم افراد جامعه دارند، سبب میشود که نظارت بر اینحوزه ضرورت داشته باشد. امام حسن(ع) میفرمایند: «بنده در تعجب هستم از کسانی که درباره خورد و خوراک خود فکر زیادیمیکنند اما درباره غذای روح خود فکری نمیکنند».
وی افزود: تاثیر فضای مجازی را بر افکار عمومی کسی نمیتواند انکار کند. ضرورت نظارت بر این فضا بر همین اساس انکارناپذیراست؛ درنتیجه همین مسئله و با توجه به قوانین کشور از جمله ماده ۷ اساسنامه سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران مصوبسال ۱۳۶۲، ماده ۱۴ قانون وظایف و اختیارات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مصوب سال ۱۳۸۲ و بند «ب» نظریه تفسیریشورای نگهبان پیرامون اصول ۴۴ و ۱۷۵ قانون اساسی، رهبر معظم انقلاب سال 94 طی مرقومهای به رییس جمهوری وقت اعلامفرمودند که مسئولیت نظارت بر صوتو تصویر فراگیر بر عهده سازمان صدا و سیما است؛ بعد از این دستور بود که سازمان صدا وسیما این مسئله را طبق اختیارات رییس سازمان صدا و سیما به ساترا سپرد و بر مبنای همین دستور، ساترا این وظیفه را برعهده گرفت.
قائمینسب تصریح کرد: طبق اختیاراتی که شورای سرپرستی صدا و سیما داشته است و این اختیارات در سال 73 توسط رهبر انقلاببه طور کامل به رییس سازمان صدا و سیما سپرده شده است، تاسیس و تغییر ساختار سازمان صدا و سیما توسط رییس سازمان مجازاست و بر همین اساس سازمان تنظیم مقررات رسانههای صوتو تصویر فراگیر توسط رییس سازمان صدا و سیما ایجاد شده است.
ساترا دارای خلاء تقنینی نیست
در ادامه برنامه، رضا رسولی حقوقدان و مدرس حقوق در دانشگاههای تهران راجع به جایگاه قانونی سازمان تنظیم مقررات رسانههایصوت و تصویر فراگیر گفت: پیش از پاسخ به سوال شما باید به دو نکته اشاره کنم، اول اینکه ساترا یک سازمان ناظر است که لزوما بنانیست با اقدامات سلبی این کار را انجام دهد؛ رگولاتوری (تنظیمگری)، با تعامل نیز امکانپذیر است. نکته دوم هم اینکه نظارت منحصربه ایران نیست، کشورهای دیگری مانند انگلستان، آمریکا و فرانسه نیز دارای سازمانهای مشابهای هستند؛ بنابراین تاسیس ساترا یکرفتار سلیقهای نیست.
این کارشناس در ادامه گفت: درباره جایگاه ساترا باید به چند نکته اشاره کنم. نخست آنکه رهبر معظم انقلاب برمبنای اختیارات خودامکان تاسیس سازمان و نهادهای جدید را دارند؛ از سوی دیگر اساسنامه سازمان نیز تصریح میکند که تاسیس کلیه فرستندهها وپخشکنندههای صدا و سیما بر عهده صدا و سیما است.
رسولی افزود: براساس اصل 138 قانون اساسی روسای دستگاهها و سازمانها حق دارند که برای انجام وظایف خود، نهاد جدیدتاسیس کنند. بنابراین فعالیت ساترا، دارای خلاء تقنینی نیست. از سوی دیگر بخشنامه مستقیم قوه قضاییه هم این مسئله را تصدیقمیکند اما علیرغم این مسائل اگر کسی فکر میکند که از منظر قانونی خلایی وجود دارد، این امکان را دارد که نظر خود را اعلام کند تاساترا پیگیری کند.
این کارشناس در بخشی دیگر با اشاره به این موضوع که عصر فعلی را میتوان دوره حکمرانی پلتفرمها بر شمرد، خاطرنشان کرد: دراین فضا نمیتوان انتظار داشت که پلتفرمها وجود داشته باشند اما هیچ نظارتی روی آنها انجام نشود؛ این صحیح نیست که هرمحتوایی بدون هیچ نظارت در فضای مجازی منتشر شود. البته که مردم هم انتظار دارند که حاکمیت برای محصولات صوتو تصویرفراگیر چارچوبی تعیین کند تا نوعا بتوانند از تاییده سازمان مسئول این حوزه، به عنوان تاییدیه استاندارد محتوا استفاده کنند.
سازمان صدا و سیما، متولی نمایش خانگی است
در ادامه برنامه سرپرست معاونت کاربران و تنظیمگری اجتماعی ساترا به مصوبات مجلس شورای اسلامی در سالهای ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱اشاره کرد و گفت: در قانون بودجه سال ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ ساترا به عنوان تنها نهاد متولی صوت و تصویر.