علی میرمیرانی که در ایام محرم برنامه «رفیق» را برای شبکه چهار به تولید رسانده بود درباره اینکه برنامه‌ریزی‌ای برای ادامه تولید این برنامه دارد یا خیر؟ گفت: ساخت برنامه‌های این چنینی که فراتر از گفتگو، از آیتم و کارهای نمایشی برخوردار است هزینه زیادی در بر دارد و باید این هزینه‌ها در نظر گرفته شود. از این مجموعه برنامه تقدیر هم شد ولی صبحتی برای ادامه تولید آن هنوز نشده است.
میرمیرانی درباره نبود برنامه‌ریزی در تلویزیون برای ساخت برنامه‌های معارفی یا مناسبتی عنوان کرد: واقعیت این است که تلویزیون برای کارهای مناسبتی در عید، محرم، اربعین یا رمضان دیرهنگام به تصمیم می‌رسد. من حدود دو ماه و نیم تا سه ماه قبل از محرم طرح برنامه «رفیق» را دادم و موافق هم بودند اما حدود ۱۸ روز قبل از محرم به نتیجه رسیدند و گفتند بسازم که فشار بی رویه‌ای به من و تیم وارد شد!
آیا نباید برای غیرمذهبی‌ها برنامه مذهبی بسازیم؟
این سردبیر و کارگردان برنامه‌های تلویزیونی عنوان کرد: در تلویزیون برنامه‌ریزی برای کارهای زمان‌بر وجود ندارد و مناسبت‌ها که نزدیک می‌شود برای تولیدات جدید اقدام می‌شود. همه شبکه‌ها هم اینگونه هستند. من بارها برای ساخت برنامه‌های معنوی اعلام آمادگی کرده‌ام و معتقدم می‌توان کارهای متفاوت در ۱۸۰ یا ۹۰ قسمت ساخت.
تلویزیون برای برنامه‌های این مدلی هزینه نمی‌کند. برنامه‌های ساده‌ای می‌خواهند با گفتگوهایی که دو صندلی باشد و کارشناس‌های تکراری تا با سوالات تکراری و جواب‌های از پیش تعیین شده با هم گفتگو کنند!وی درباره اینکه چرا چنین برنامه‌هایی کمتر در قاب تلویزیون تبدیل به برند می‌شوند هم گفت: تلویزیون برای برنامه‌های این مدلی هزینه نمی‌کند. برنامه‌های ساده‌ای می‌خواهند با گفتگوهایی که دو صندلی باشد و کارشناس‌های تکراری تا با سوالات تکراری و جواب‌های از پیش تعیین شده با هم گفتگو کنند.
میرمیرانی در پاسخ به اینکه بالاخره همین برنامه‌ها هم طرفدارانی دارند، توضیح داد: هر قالبی که به تکرار بیفتد و خلاقیت نداشته باشد مخاطبش را از دست می‌دهد. صد در صد که اینها مخاطب خود را دارد ولی ما برنامه سازی را به این طیف مخاطب منحصر می‌کنیم. آیا نباید برنامه مذهبی را برای غیرمذهبی‌ها ساخت؟
این نویسنده درباره مخاطب برنامه‌های خود عنوان کرد: برنامه‌های من در فضای مناسبتی معمولاً رنگی از معنویت داشته و سعی کرده‌ام این برنامه‌ها را برای مخاطب غیرمذهبی بسازم. تلویزیون باید برای اینها هم برنامه بسازد. طیف مذهبی که به مسجد و حسینیه و تکیه می‌رود و خیلی‌ها از آن‌ها حتی تلویزیون را قبول ندارند.
بودجه کم برنامه‌سازی معنوی در تلویزیون
کارگردان برنامه محرمی «رفیق» درباره اینکه چرا برنامه‌سازان سراغ ایده‌ها و نگاه‌های متفاوت در برنامه سازی معنوی و معارفی نمی‌روند، گفت: قطعاً برنامه ساز هم باید ایده داشته باشد، تحقق بخشیدن به برخی ایده‌ها هزینه بر است درحالیکه برنامه سازی معنوی در تلویزیون نسبت به خیلی از کارهای دیگر لوباجت است و با بودجه کمی ساخته می‌شود.
وی اضافه کرد: می‌توان در حد وسع برای همین تلویزیون برنامه‌هایی ساخت که مخاطب جذب کند. خود من هم «بن هور» نمی‌سازم ولی می‌توان کارهای متفاوت‌تری انجام داد. به طور مثال من در «رفیق» به جز سیما تیرانداز که راوی بود، ۱۲ بازیگر داشتم. برای این مجموعه تحقیق شده بود و متن‌های سنگینی داشت. غیر از آن آیتم‌هایی شامل نقالی و خط نقاشی داشت اما در بسیاری از برنامه‌ها آیتم به عنوان یک مولفه اصلی کارهای تلویزیونی حذف شده است.
برنامه‌های تلویزیون، رادیویی شده‌اند
میرمیرانی با بیان اینکه برنامه‌ساز به قالب‌های کلیشه‌ای عادت می‌کند، تصریح کرد: برنامه ساز به برنامه‌های ساده و بدون آیتم عادت می‌کند درحالی که اینها برنامه‌های رادیویی است و جذابیت‌های بصری ندارد.
وی با اشاره به برنامه‌هایی که فقط به گفتگوهای صرف تبدیل شده‌اند، توضیح داد: برنامه «دورهمی» ابتدا چندین بازیگر داشت و از متن و نمایش استفاده می‌کرد که به هر حال به مطالعه نویسندگی، گریم و… نیاز دارد. در کنار آن‌ها مهران مدیری هم پلاتو می‌گفت و گفتگو انجام می‌داد اما به تدریج بازیگران کمتر شدند و کلاً نمایش حذف شد و حالا فقط مدیری پلاتو می‌گوید و گفتگو می‌کند و طبیعتاً کار هم ساده‌تر شده است.
تلویزیون نباید به سمت برنامه‌های رایج برود پس باید بتوان خلاقیت ایجاد کرد. در تلویزیونی که فریاد دین می‌زند شورای معارف نباید در مناسبت‌ها کارهای هول هولکی و تکراری انجام دهندمجری برنامه «گفتگوی تنهایی» درباره اینکه چقدر می‌توان در برنامه‌سازی معارفی خلاق بود، گفت: «باید» بتوان خلاق بود. تلویزیون نباید به سمت برنامه‌های رایج برود پس باید بتوان خلاقیت ایجاد کرد. در تلویزیونی که فریاد دین می‌زند شورای معارف نباید در مناسبت‌ها کارهای هول هولکی و تکراری انجام دهند.
برنامه‌های مذهبی مردانه است
وی با اشاره به برنامه «رفیق» و مشکلات این برنامه تصریح کرد: اگر مدیر گروه اجتماعی شبکه چهار همراه نبود این برنامه هم ساخته نمی‌شد تلویزیون در این برنامه‌ها به قالب‌های تکراری عادت دارد ولی من در همین برنامه سیما تیرانداز را به عنوان راوی قرار دادم در صورتی که برنامه‌های مذهبی ما به شدت مردانه است.
میرمیرانی درباره ریسکی که لازم است برای شکستن قالب‌ها به کار برده شود گفت: حدود هشت سال پیش وقتی قرار بود «گفتگوی تنهایی» را تولید کنیم آن زمان هم نگران پخش بودم. آن زمان هم اگر رحمان سیفی آزاد مدیر گروه شبکه چهار پای کار نمی‌ایستاد آن برنامه ساخته نمی‌شد و حتی من با خودم همان زمان فکر می‌کردم اگر برنامه ساخته شود روی آنتن نمی‌رود.
وی با اشاره به یک اصل در برنامه سازی اظهار کرد: من به آشنازدایی در برنامه سازی اعتقاد دارم به طور مثال ما در «گفتگوی تنهایی» می‌خواستیم خدا، باورمندی و معنویت را از زبان افراد دیگری بشنویم. تا آن زمان همیشه آدم‌های مشخصی در این باره حرف می‌زدند و حالا کسانی حرف می‌زدند که مخاطب عادت نداشت از آن‌ها بشنود و به این ترتیب چهره‌های سینمایی و هنرمندان را به برنامه آوردیم.
طرح یک برنامه جدید برای شبکه نسیم
این طنزپرداز با اشاره به ایده‌های تکراری در تلویزیون عنوان کرد: گاهی اوقات ایده را می‌گیرند و درباره آن فکر نمی‌شود. به طور مثال من نوروز ۹۸ حافظ و سعدی را به برنامه تحویل سال آوردم و اتفاقاً برنامه پربیننده‌ای شد چون مخاطب را کنجکاو می‌کرد. همین ایده را در یکی از برنامه‌های اینترنتی اجرا کرده‌اند، حر را آورده‌اند و با او قهوه خورده‌اند.
وی در پایان سخنانش از طرحی برای شبکه نسیم خبر داد و گفت: طرح یک برنامه جدید را به شبکه نسیم ارائه کرده‌ام که برنامه‌ای متفاوت است. در حال حاضر صحبت‌هایی درباره آن انجام شده است و امیدوارم در حد وسع من به یک اتفاق بدل شود. امیدوارم مدیران پای این کار بایستند. به هر حال من سال‌ها در حوزه طنز کار کرده‌ام اما عمده آثارم در تلویزیون معنوی و جدی بوده است و تلویزیون چندان روی خوش به طنز نشان نداده است و این کار جدی من در حوزه طنز است.
