با گذر از تحریم های یک سویه دنیا نسبت به ایران و آسودگی خیال نسبی تجار در سطح جهان نسبت به حضور در ایران، گامبهگام به همکاریها با کشورهای دیگر نزدیکتر میشویم. فقط چهارماه پس از تصویب برجام و توافق جهانی بر سر پرونده هستهای ایران، قرار است نخستین اجلاس رؤسای مناطق آزاد کشورهای حاشیه اقیانوس هند «آیورا»، به عنوان مهمترین گردهمایی بینالمللی پسابرجام در ایران در منطقه آزاد چابهار برگزار شود.
پیش از این اکبر ترکان از برگزاری نشست آیورا در روزهای 30 و 31 اردیبهشت ماه خبر داده و گفته بود: برگزاری اجلاس همکاری مناطق آزاد حوزه اقیانوس هند(آیورا) درمنطقه آزاد چابهار فرصتی مناسب برای معرفی ظرفیت های بالای این منطقه است.
ترکان درنشست خبری خودکه دردبیرخانه شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی برگزار شد، گفت: آیورا، در حوزه های مختلف از جمله گردشگری، تجارت، دریانوردی و علم و فناوری، کار و نهادسازی کرده است.
مشاور رئیس جمهوری و دبیر شورایعالی مناطق آزاد و ویژه اقتصادی افزود: مناطق آزاد به دلیل قوانین ساده تر می توانند در تجارت پیشرو باشند و امیدواریم در نشست چابهار پایه گذاری برای توسعه روابط بین کشورها بشود. آفریقای جنوبی، کومور، موزامبیک، استرالیا، ایران و ... از جمله اعضای آیورا هستند.
ترکان درباره انتخاب چابهار به عنوان میزبان این نشست هم گفت: ما می توانستیم در هریک از مناطق هفت گانه خود میزبان نشست آیورا باشیم. رهبر معظم انقلاب اسلامی توجه ویژه ای به توسعه بنادر و سواحل جنوب شرقی و دریای عمان دارند و دولت نیز در برنامه ششم آبادانی سواحل مکران را در دستور کار قرار داده است.
وی افزود: دستور این جلسه نیز توسعه روابط بین مناطق آزاد کشورهای حاشیه ای اقیانوس هند است. ما امیدواریم در انتهای این نشست درباره ایجاد یک دبیرخانه دائمی برای مناطق آزاد به توافق برسیم، اما باید اعضا در این خصوص نظر دهند.
وی در پاسخ به سوالی درباره مناطق ویژه اقتصادی و آزاد در میان کشورهای عضو آیورا گفت: استرالیا یک منطقه آزاد، سنگاپور 5 منطقه و سایر کشورها نیز به تناسب تعدادی منطقه آزاد دارند. فکر می کنم در مجموع کشورهای عضو بیش از 100 منطقه آزاد و ویژه اقتصادی دارد. ایران در حال حاضر 7 منطقه دارد.وی در پاسخ به سوالی درباره ایجاد منطقه آزاد مشترک بین اعضا گفت: این مساله هنوز در دستور کار نیست. منطقه آزاد مشترک باید تعریف شود.
در هر حال برگزاری این نشست ها آن هم به فاصله تنها چند ماه از توافق هسته ای نشان از عزم کشورهای دنیا برای ورود به بازار ایران را دارد بازاری اغوا کننده که موقعیت های مناسبی را جلوی چشمان دنیا قرار داده است.
البته آنچه عیان است این که اهداف کلی اتحادیه همکاریهای منطقهای حاشیه اقیانوس هند آزادسازی تجاری، تقویت همکاریهای آموزشی، تکنولوژیکی و ایجاد تسهیلات تجاری و سرمایهگذاری با هدف تقویت روابط تجاری و اقتصادی بین کشورهای عضو تعریف شده است. مهمترین پروژههای همکاری بین اعضا، ایجاد واحد حمایت از شیلات برای همکاری درزمینه ماهیگیری و آبزیان، توسعه گردشگری، تشکیل شورای حملونقل دریایی و ایجاد مرکز علوم و انتقال فناوری است.
مزیتهای ایران در آیورا
ایران سوای همه مزیتهایی که از سوی مقامات هربار مطرح میشود و جاذبههایی که در سفرهای هیأتهای خارجی به ایران بارها بر آن تأکید شده، در این کنفرانس از چند منظر مورد توجه قرار دارد. حضور ایران بهعنوان کشور مهم و تأثیرگذار در منطقه به واسطه موقعیت جغرافیایی و تجاری و بهعنوان اتصالدهنده تجارت غرب به شرق از طریق دریای عمان و خلیج فارس از جمله ویژگیهای جغرافیایی ایران به حساب میآید. در کنار آن با رفع تحریمها در سال جاری، بازار ایران برای کشورهای مختلف مناسب ارزیابی شده و آنها مستمرا خواهان حضور در ایران هستند. بنابراین این کنفرانس میتواند بسترهای لازم را در این زمینه فراهم کند.