صدها و هزارها زن و مرد جوان، میان سال و پیر عمری را در بافت قالی سپری، سوی چشمانی را بر روی نقشه‌های ریز و تو در تو گذارده و نیروی دستانشان را بر روی شانه سنگین و آهنین صرف کرده‌اند.این روزها که باید با عزم ملی و مدیریت جهادی در راستای تعالی و پویایی اقتصاد و فرهنگ جامعه کوشا باشیم، توجه به مقوله فرشبافی یکی از ساز و کارهای اساسی در این زمینه به شمار می‌رود.
فرشبافی یکی از هنرهای پردیرینه و دارای پیشینه است که در اقصی‌نقاط ایران‌زمین، ریشه دوانیده و انگشت‌های هنرمند را با گره‌زنی گره زده است. گره‌هایی که در دل خود، هم «اقتصاد» را نهفته است و هم «فرهنگ اصیل ایرانی را».
استان سیستان و بلوچستان نیز یکی از مناطقی است که دارای هنری برجسته در این زمینه بوده و قدمتی بلند در این عرصه دارد.
تولید فرش دستباف از یک سو نه تنها برای مردمان ایجاد اشتغال می‌کند که با صادرات آن زمینه انتقال فرهنگ ایران و ایرانی به جهان نیز مهیا می‌شود.
با این حال در حالی این روز ها بی توجهی نهاد ها در عرصه فرش بافی رنگ باخته که فرش دستباف ایرانی همچنان در جهان سرآمد است که ایران را صدر نشین کشورهای صادرکننده این محصول قرار داده است؛ جایگاهی که دیگر مثل گذشته محکم نیست و با ادامه این روند سرنوشتی تلخ در انتظار آن است با این وجود بافندگان اصیل ایرانی قصد خالی کردن میدان را ندارند و چراغ امید را روشن نگه داشته اند.
گردش مالی ۶ میلیارد تومانی یک معلم از قالیبافی
سیده ناهید حسینی از جمله همین افراد است. خانم حسینی از سال 86 تا امروز برای 7 هزار بافنده اشتغالزایی کرده است و محصولاتش را به کشورهای مختلف اروپایی و آمریکا صادر می کند.
خانم حسینی سخنانش را این چنین آغاز کرد: "اینجا کشور شیعیان امیرالمومنین (ع) است، پس وجود کمترین بیکاری، فقر و محرومیت هرگز توجیه پذیر نیست، چه رسد به اینکه ناکسان عالم بخواهند کشورمان را تحریم کنند و از این طریق به زانویش در آورند. باید برای آبروی شیعیان امام عصر (عج) جنگید و جنگ امروز ما نبرد با بی کاری و فقر است که این دو معضل ریشه همه مفاسد است."
وی در خصوص کار قالی بافی می گوید: "هر کس وارد قالیبافی گل ابریشم شود، 2 هفته طول می کشد تا آموزش ببینید، از هفته سوم می تواند ببافد و دو ماه بعد درآمدش شروع خواهد شد. بچه های بافنده از 800 هزار تومان در ماه تا 5 میلیون تومان درآمدشان تفاوت دارد بسته به اینکه چقدر در کارشان حرفه ای هستند.
بستگی به تعداد گره های هنری دارد که در کارشان به کار می برند. ما کسی را داریم که ماهی 100 میلیون تومان هم درامد دارد. من همیشه به بچه های بافنده می گویم چرا فکر می کنید اگر فرش دستبافتان را 8 میلیون تومان بفروشید کار بزرگی کرده اید؟ چرا از گره های هنری بیشتری استفاده نکنیم و ارزش هر محصولمان را به 1 میلیارد تومان نرسانیم؟ ما در همین مجموعه بیش از 400 گره هنری اختراع کرده ایم که در صورت استفاده از آن ها در محصول، ارزش آن چند برابر می شود."
"فرش" فرشته نجات اقتصاد
به سراغ مرضیه ثانی حیدری فرش باف زاهدانی که در عرصه اقتصاد مقاومتی گام نهاده رفتیم، وی که لیسانس نقشه کشی فرش دارد می گوید: از ابتدای سال 94 بود که کار بافت فرش را آغاز کردم و خانواده ام نه تنها مخالفت نکردند بلکه مشوق من در این کار بودند.
وی با بیان اینکه 3 نفر را تا کنون در این زمینه آموزش داده و مشغول به کار کرده ام، گفت: یکی از مشکلاتی که فرش بافان با آن دست به گریبان هستند نبود نقشه فرش به حالت شطرنجی است.
وی ادامه داد: اکثر نقشه های فرش زاهدان به صورت شماره گذاری است که کار را برای فرش باف مشکل می کند.
ثانی حیدری با بیان اینکه اولین کاری که انجام دادم طرح " و ان یکاد الذین ..." بود، افزود: جنس استفاده شده از این تابلو نخ ابریشم بود که به قیمت 2 میلیون و 500هزار ریال به فروش رساندم.
این کارآفرین اقتصادی اضافه کرد: برای شروع این کار نیاز به وام داشتم که با حمایت بسیج سازندگی موفق به دریافت وام شدم.
وی با اشاره به اینکه عده ای از بیکاری گلایه دارند، بیان کرد: جوانان نباید به فکر پشت میز نشینی باشند بلکه با تولید یک محصول در خانه نیز می توانند هزینه خانواده خود را تامین کنند.
فرش بافی راهکاری کاربردی برای تقویت تولید داخلی و کارآفرینی
یک کارآفرین بسیجی که خود مدیرعامل شرکت هنرهای ماندگار در زاهدان است ،اظهار داشت: از سال 89 با توجه به فرمایش مقام معظم رهبری مبنی بر تولید بومی و عدم وابستگی به در آمدهای نفتی در حیطه تولید فرش و تابلوفرش ورود پیدا کرده است.
مهدی سلطانی نژاد با بیان اینکه در این راستا اقدام به آموزش نیروی ماهر نیز کرده است، گفت: تاکنون به بیش از 1500 نفر در این زمینه آموزش داده شده است و علاوه بر اینکه تحت نظر بیمه می باشند هم اکنون در حال انجام فعالیت نیز هستند.
وی افزود: در این راستا بیش از 70 نفر در قالب مشاغل خانگی مشغول به کار هستند.
مدیر عامل شرکت هنرهای ماندگار در زاهدان با اشاره به اینکه توانسته در راستای اقتصاد مقاومتی گام بردارد، بیان کرد: در خانه هم می شود کار کرد لذا ورود به این حیطه از لحاظ اقتصادی درآمد زا است اما اگر از تولید کنندگان حمایت شود و در این راستا اطلاع رسانی و فرهنگ سازی های خاصی صورت بگیرد قطعا موفق تر خواهیم بود.
وی با اشاره به اینکه امروز در هر خانه ای افراد بیکاری وجود دارند که به درآمدزایی نیازمند هستند، گفت: تولید و بافت فرش و تابلو فرش کاری لوکس است زیرا مانند کارهای قدیمی باعث بیماری ریوی و غیره نمی شود چون نخ آن بهداشتی بوده و هیچگونه ضایعاتی برای سلامتی ندارد از اینرو یک کار هنری است که اکثر بیماران و حتی معلولن نیز می توانند آنرا انجام دهند زیرا بافت این تابلو فرش ها از روی نقشه نبوده و افراد با دنبال کردن شماره ها همچون چیدن یک پازل نقش نو و جدیدی را خلق می کند.
این کارآفرین بسیجی ادامه داد: اگر بصورت متمرکز نمایشگاهی برای محصولات تولیدی در نظر گرفته شود که بافنده ها کارهای خود را در آن ارائه دهند در آنجا می توان از تجار نیز دعوت کرد و زمینه ارتباطات را قوی کرد.
وی با بیان اینکه فرش های دستبافت بعنوان زیر انداز استفاده می شوند، افزود: این نمونه از فرش ها و تابلو فرش ها بعنوان رومیزی و کارهای تزئینی استفاده می شوند که در آن آثار تاریخی به نمایش گذاشته شده است.
وی در خصوص فروش این محصولات نیز بیان داشت: اگر مسئولان از این تابلو فرش ها بعنوان هدایا به میهمانان خود استفاده کنند علاوه بر نمایش دادن و کمک به معرفی آثار هنری استان می توانند در زمینه فروش محصولات نیز موثر واقع شوند.
سلطانی نژاد با اشاره به اینکه دادن وام کم درصد باعث انگیزه در افراد می شود، افزود: این تابلوفرش ها بصورت فله ای جمع شده و در تبریز به اسم آنها به فروش می رسد زیرا صادرات این فرش ها به صورت واسطه ای است.
