رهبر انقلاب اسلامی در پیام نوروزی خود، با اشاره به نامگذاری سال ۹۸ به رونق تولید و تحرکات مثبت انجام گرفته در سال گذشته، سال ۹۹ را به نام جهش تولید نامگذاری کردند و درباره چرایی نامگذاری امسال به جهش تولید فرمودند:
«.. سال گذشته گفتیم «رونق تولید»، امسال بنده عرض میکنم «جهش تولید»؛ امسال سالِ جهشِ تولید است. این شد شعار امسال؛ کسانی که دستاندرکار هستند جوری عمل کنند که تولید انشاءالله جهش پیدا کند و یک تغییر محسوسی در زندگی مردم انشاءالله به وجود بیاورد.» هرچند تا رونق تولید به معنای واقعی، فاصله زیادی داریم، اما تحقق همین مقدار با توجه به مشکلات بزرگی که سال گذشته کشور داشت، از سیل گسترده ابتدای سال ۹۸ و خسارتهای سنگینی که به کشور وارد آمد تا آشوبهای آبان ماه و از بین رفتن بخشی از زیرساختهای کشور تا ویروس کرونا که عملاً در ماه پایانی سال، کل فعالیتهای کشور را تعطیل کرد در کنار یک سال تحریم گسترده و بی سابقه دشمنان ملت ایران، میتوان گفت ایران عزیز برای رونق تولید کارهای بزرگی را انجام داد و همین اقدامات است که امید به «جهش تولید» را در سال ۹۹ به وجود آورده است و رهبری معظم انقلاب را بر آن داشته تا از ظرفیت به وجود آمده در سال ۹۸ برای رسیدن به نقطه جهش در سال ۹۹ بهره گرفته شود.
اخبار سیاسی- برخی از اقداماتی که سال ۹۸ انجام شد و زمینهای گردید تا سال ۹۹ بر مدار همان شعار سال ۹۸ حرکت کنیم، عبارتند از:
۱- توجه به رشد فعالیتهای خُرد با محوریت کارآفرینی؛۲- ورود افراد متخصص و کم سرمایه به سمت کسب و کارهای کوچک؛۳- ارتقای سطح فعالیت شرکتهای دانشبنیان با آوردهای حدود ۱۲۰هزار میلیارد تومان؛۴- افزایش تولیدات راهبردی در حوزه کشاورزی و حرکت به سمت خودکفایی در کالاهای اساسی؛ ۵- افزایش تولید بنزین باوجود تحریمهای گسترده با راهاندازی سه فاز ستاره خلیج فارس و تولید بنزین تا مرز ۱۱۵ میلیون لیتر در روز و فراتر از نیاز داخلی؛۶- حضور فعال مراکزی مانند قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا و ستاد اجرایی فرمان امام و بنیاد مستضعفان در عرصه تولید و رونق تولید؛ ۷- کاهش وابستگی به نفت به خاطر تشدید تحریم و افزایش صادرات غیرنفتی؛۸- ایرانیتر شدن سفره ایرانیان با تولید کالاهای ایرانی (بهرغم کوچکتر شدن سفره مردم)؛ ۹- حضور فعالتر و نویدبخش گروههای آتش به اختیار نیروهای انقلابی در عرصه اقتصاد و ۱۰- حضور فعال و مؤثر قوه قضائیه در مبارزه با مفاسد اقتصادی و حرکت به سمت شفافیت اقتصادی.
بنابراین، مجموع فعالیتهای انجام شده به علاوه شکلگیری مجلسی که انشاءالله اقتصاد مقاومتی و تحقق الزامات آن را هدف اصلی خود قرار خواهد داد، زمینه جهش تولید را در سال ۹۹ پدید آورده است.
از بیانات رهبر معظم انقلاب چنین برداشت میشود که بین رونق تولید- که امری لازم و ضروری است- و جهش تولید، تفاوتهایی وجود دارد. تفاوتهایی از جنس تفاوت بین «حرکت» و «سرعت». شاید عبارت زیر گویاترین مثال برای رساندن تفاوت مفهومی بین «رونق تولید» با «جهش تولید» باشد.
هواپیمایی را در نظر بگیرید که قصد پرواز دارد. ابتدا این هواپیما که از قبل تمام مسائل فنی آن بررسی شده و آماده پرواز است، باید موتور آن روشن و سپس حدود یک کیلومتر و بیشتر روی باند حرکت کند.
درست است که این هواپیما به حرکت درآمده است، اما برای پرواز نیاز به «خیز» (take oof) دارد.
تیک آف یا «خیز» یعنی «کندن از شرایط قبلی در زمین و پرواز تا رسیدن به سطح مناسب پرواز»! در واقع جهش در تولید را تداعی میکند. در سالهای گذشته و بهخصوص در سال ۹۸، موتور تولید روشن شد و هواپیمای اقتصاد روی باند قرار گرفت و به حرکت در آمد، اما لازمه تحول اساسی در اقتصاد فاصله گرفتن ازشرایط قبلی و جهش به سمت وضعیت جدید است. البته جهشی که با کنترل مناسب و حرکت متوازن و هماهنگ به سمت بالا همراه است و صدالبته تکانههای طبیعی خود را برای قرارگرفتن در سطح مناسب، برای ادامه حرکت دارد. اینجاست که سخنان رهبر معظم انقلاب اسلامی معنا پیدا میکند که حرکتهای انجام شده اگرچه خوب است، اما یک دهم حرکت مورد انتظار نیست! درست مثل هواپیمایی که بعد از حرکت روی باند انتظار میرود از جاکنده شود و در حرکت خود تحول محسوس ایجاد کند و الا نه تنها به مقصد نخواهد رسید بلکه ممکن است با خروج از باند یا رسیدن به انتهای باند و برخورد با موانع، متوقف شود و آسیب ببیند و خطرات زیادی را متوجه سیستم کند. با این مثال، برای روشنتر شدن تفاوتهای شعار این دو سال، به چند نکته اشاره میشود:
۱- رونق تولید برای زمانی است که بخواهیم تولید از رکود خارج شود. درست مانند وقتی که کارخانهای عملاً به تعطیلی کشیده شده است. مجموعه تلاشهای انجام گرفته برای خروج این کارخانه از تعطیلی، رونق بخشی به تولید است، اما جهش تولید در زمانی است که کارخانهای با یک ظرفیتی در حال کار است ولی با چند اقدام اساسی و چند تغییر اصلی میتوان ظرفیت این مرکز تولیدی را به دو برابر یا بیشتر افزایش داد.
۲- رونق تولید نوعی حرکت برای شناسایی نقاط ضعف و قوت و بررسیهای لازم برای شناخت بهتر مسیر است، اما جهش تولید همافزایی و مشارکت جدیتر بر مبنای تلاشهای انجام گرفته برای رونق اقتصادی است.
۳- در رونق تولید، بیشتر فعالیتها در سطح برنامهای و عملیاتی است، اما در جهش تولید، علاوه بر سطح برنامهای و عملیاتی، باید سهم سیاستگذاری درست، برنامهریزی راهبردی و آینده نگرانه برچرخه قبل افزوده شود.
۴- در رونق تولید شاید بیشتر برنامه ریزان عرصه تولید نگاه خویش را معطوف تولید کالاهای مصرفی و زود بازده کنند، اما در جهش تولید در عین توجه به مقوله تولید کالاهای مصرفی، تمرکز بیشتر بر تولید و فعالیت در عرصه کالاهای سرمایهای و خارج کردن کشور از دایره وابستگی به واردات کالاها و تکنولوژی از کشورهای دیگر است.
بر همین اساس است که رهبر معظم انقلاب در شعار سال ۹۹ جایگاه دو قوه مقننه و قضائیه را در جهش تولید در کنار دولت برجسته دیدند. بنابراین، نقش مجلس جدید و قوه قضائیه اهمیت و ضرورت زیادی در تحقق شعار سال ۱۳۹۹ خواهد داشت. چراکه بدون برنامه مناسب و قوانین صحیح از سوی مجلس و بدون نظارت بازدارنده از فساد و پیش برندهی تولید و مبارزه قاطع با مفسدان از سوی قوه قضائیه، جهش تولید امکانپذیر نخواهد بود.
حسن رشوند