«محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در مصاحبهای که مشروح آن امروز (یکشنبه) از شبکه «انبیسی» پخش شد، در مورد موضوعات مختلف سیاست خارجی ایران از جمله توافق هستهای و اقدامات آمریکا علیه ایران صحبت کرده است.
اخبار سیاسی- وی که در اقامتگاه هیأت ایرانی در نیویورک صحبت میکرد، در پاسخ به این سؤال که در جریان نشست امسال مجمع عمومی سازمان ملل متحد رؤسای جمهور ایران و آمریکا تا چه حد به دیدار با هم نزدیک شده بودند، گفت: «خوب، فرانسویها تلاش زیادی کردند و از این بابت قدردان هستیم. فرانسویها و خیلیهای دیگر تلاش کردند تا پادرمیانی کنند، اما مسئله این بود که - تحلیل من این است که - رئیسجمهور [دونالد] ترامپ بیش از آنکه به محتوای نشست علاقهای داشته باشد، به صرف برگزاری نشست علاقمند است. اما برای ما، محتوا مهم است.»
ظریف گفت به همین دلیل بود که مقامهای دو کشور با یکدیگر دیداری نکردند.
وزیر امور خارجه در پاسخ به این سؤال که آیا ملاقات با ترامپ برای کره شمالی مفید بوده، گفت: «نه واقعا، چراکه بعد از ملاقات هم هیچیک از تحریمهای این کشور رفع نشده است و ایالات متحده همچنان به طرح درخواستهای بیشتر ادامه میدهد.»
وی افزود: «علاوه بر این، مورد ما با وضعیت کره شمالی متفاوت است، چراکه آنها با ایالات متحده یک توافق ۱۵۹ صفحهای نداشتند که تنها سه سال پیش [از خروج آمریکا] به دست آمده بود و جزئی از یک قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد بود. بنابراین، ما در نقطه صفر قرار نداشتیم. علاوه بر این، اگر دیداری شکستخورده با رئیسجمهور ترامپ میداشتیم، در آن صورت این بر اقتصاد ما اثر منفی میگذاشت. ما توانستهایم بخشی از خسارت ناشی از خروج یکجانبه پارسال رئیسجمهور ترامپ از برجام، از توافق هستهای، را کنترل کنیم. توانستهایم یک سوم ارزش واحد پولی خود را که بعد از خروج آمریکا کاهش یافته بود، بازیابی کنیم و داریم به تثبیت نزدیک میشویم. اگر دوباره این کار را میکردیم و انتظارات برآورده نمیشد، شوک دیگری [به اقتصاد] وارد میشد.»
ظریف در مورد اینکه چرا ایران به این نشست به عنوان یک گام نخست نگاه نکرد، با اشاره به اینکه ترامپ در آستانه مجمع از تمایل به دیدار با همتای ایرانیاش صحبت کرده بود، گفت: «او چندین پیامآور نزد ما فرستاد، اما بعد در یک نشست خبری گفت که "ایرانیها درخواست دیدار کردهاند و من هنوز نپذیرفتهام." این مبنای خوبی برای آغاز نیست. او در سخنرانیاش در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت که "من تحریمها را رفع نخواهم کرد، بلکه میخواهم تحریمها را افزایش دهم.»
او با بیان اینکه ایران به دنبال «کمک» یا «هبه» از ایالات متحده نیست، گفت: «آنچه ما از ایالات متحده میخواهیم، تجارت با ما یا حتی خرید نفت از ما نیست، بلکه تمام آنچه ما میخواهیم این است که اجازه دهد دیگران آنچه میخواهند در ارتباط با ایران انجام دهند، حتی نیازی به استفاده از دلار هم نیست. آنها میتوانند تجارت خود را با ایران انجام دهند، این در انطباق با قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد است.»
ایران آماده است تا ظرف «چند دقیقه، چند ساعت» به محدودیتهای برجام بازگردد، مشروط بر اینکه طرف دیگر نیز تعهدات خود در این توافق را اجرایی کند
وی افزود: «ایالات متحده، رئیسجمهور ترامپ، دارد کشورها را به جرم رعایت قوانین بینالمللی تنبیه میکند. تمام آنچه ما میخواهیم، توقف این [اقدامات] است.»
ظریف در واکنش به مجری که طرح اروپا برای تخصیص خط اعتباری به ایران را «وام» توصیف کرد، گفت: «این یک وام نیست. این یک خط اعتباری مبتنی بر نفتی است که باید بفروشیم. ما از هیچکس وام نمیخواهیم، ما کشور ثروتمندی هستیم.»
او در پاسخ به این سؤال که آیا اروپاییها قادرند وعدههای خود به ایران را عملی کنند، گفت: «آنها در این زمینه سابقه خوبی ندارند. فکر میکنم که متأسفانه آنها منتظر چراغ سبز واشنگتن هستند و این یک تضاد است، چراکه ایالات متحده سیاست فشار حداکثری را در پیش گرفته است و در چنین وضعیتی با تلاشهای افرادی که به دنبال کاهش فشار هستند، موافقت نمیکند.»
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در مورد گامهای ایران در جهت کاهش تعهد به توافق هستهای و اینکه در گام چهارم ایران چه اقدامی انجام میدهد، گفت: «در مورد اینکه ما در روز ۷ نوامبر (۱۶ آبان) چه خواهیم کرد، میخواهیم بگذاریم تا رئیسجمهور ترامپ حدس بزند. فکر میکنم این بازیای باشد که او دوست دارد.»
وی در ادامه با اشاره به بندهایی در برجام که ایران در آنها اعلام کرده است در صورت بازگشت تحریمها اجرای کل یا بخشی از تعهدات خود را متوقف میکند، گفت ایران در حقیقت در حال اجرای قانون و اجرای مفاد خود توافق هستهای است و تمام مراحل لازم در توافق هستهای برای عملی کردن این بندها را طی کرده است.
ظریف در مورد اینکه چرا ایران به پایبندی به برجام و در عوض منزوی نگه داشتن آمریکا ادامه نداده، گفت: «منزوی کردن، برای سفره ما نان نمیشود.»
او بار دیگر تأکید کرد که ایران آماده است تا ظرف «چند دقیقه، چند ساعت» به محدودیتهای برجام بازگردد، مشروط بر اینکه طرف دیگر نیز تعهدات خود در این توافق را اجرایی کند. وی وضعیت کنونی را به اجرای قانون و بازداشت یک سارق تشبیه کرد و گفت کسی دوست ندارد فرد دیگری را به زندان بیاندازد، مشروط بر اینکه آن فرد مرتکب تخلف نشده باشد.
وی همچنین یادآور شد که ایران بعد از خروج آمریکا از توافق هستهای تا یک سال به طور کامل به این توافق پایبند ماند و طرفهای باقیمانده برجام را تشویق کرد که تعهدات خود را اجرایی کنند، اما آنها وعدههایشان را محقق نکردند. ظریف افزود: «نمیتوانستیم یک سال دیگر منتظر بمانیم و آنها به قول دادن ادامه دهند. آنها باید اقدام میکردند. به این دلیل است که به راهکار قانونی متوسل شدیم. این بخشی از آن توافقنامه است. من بر سر این توافق مذاکره کردهام. این توافق بر مبنای عدم اعتماد است و به همین دلیل هم هست که در همان توافق در مورد نحوه برخورد با نقض هم پیشبینی کردیم و قرار بود که در صورت نقض به این شکل عمل کنیم.»
او در پاسخ به این سؤال که آیا اساسا امکان توافق با ترامپ را قابل تحقق میداند، گفت: «خوب، او این را بسیار دشوار کرده است، چراکه او گفته است که این توافقی با دولت سابق بوده است، بدون توجه به این واقعیت که این یک قطعنامه شورای امنیت بوده است. او گفته است که این توافق با دولت سابق بوده است. اگر میخواستم مذاکره با این دولت را آغاز کنم. دفعه قبل، این مذاکره دو سال طول کشید، این بار بیشتر طول میکشد، چون میدانیم که ایالات متحده چطور رفتار میکند. و بیایید تصور کنیم که رئیسجمهور ترامپ مجددا انتخاب شده است. اگر مذاکره دو سال زمان ببرد، از دولت بعدی رئیسجمهور ترامپ فقط سه سال باقی میماند. آیا ما دو سال وقتمان را برای مذاکره هدر دهیم تا [او] نفع ببرد.»