پس از تصویب طرح «افزایش ظرفیت پالایشگاه های میعانات گازی و نفت خام با استفاده از سرمایه گذاری مردمی» در مجلس شورای اسلامی به منظور خلع سلاح تحریم فروش نفت کشور، سعید جلیلی، عضو شورایعالی امنیت ملی با تعدادی از نمایندگان مجلس، مدیران سابق و فعلی وزارت نفت و تنی چند از کارشناسان حوزه نفت و انرژی دیدار کرد.
اخبار سیاسی_ در این نشست که با حضور فریدون حسنوند و مهندس ظاهری، رئیس و عضو کمیسیون انرژی و علی اکبر کریمی و محمد حسینی از اعضای کمیسیون برنامه و بودجه مجلس برگزار شد، جلیلی با تقدیر از اقدام به موقع و صحیح مجلس در تصویب طرح پیشنهادی کمیسیون انرژی، کمک به وزارت نفت جهت اجرای صحیح و به موقع این مصوبه را وظیفه همگانی دانست و بر هم‌افزایی تمام نیروهای دستگاه های کشور جهت مقابله با تحریم ها تاکید کرد.
جلیلی با اشاره به لزوم کمک برای اجرایی شدن سریع و صحیح طرح توسعه پتروپالایشگاه ها، گفت: مزیت نسبی کشور ما در حوزه نفت و گاز است و استفاده صحیح از این نعمت خدادادی می‌تواند برکات بسیاری به همراه آورد. اهمیت این طرح در بی اثر کردن تحریم های دشمن درخصوص نفت کشور است.
وی در توضیح چگونگی کمک متخصصان به اجرایی شدن این طرح اظهار داشت: چهار محور جانمایی، مدل تأمین مالی، تأمین دانش فنی لازم و همچنین نحوه مطلوب مدیریت اجرایی طرح از جمله مباحثی است که کارشناسان حوزه صنعت نفت می‌بایست برای تحقق بهتر آنها به کمک مجموعه وزارت نفت بیایند.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در این نشست گفت: ویژگی ممتاز این طرح، توجه به لزوم ابتکار برای جهش در گام دوم انقلاب و استفاده به موقع از ظرفیت مردم جهت الگو شدن آن برای سایر بخش‌هاست و از اصلی ترین لوازم اجرایی آن نیز جلب اعتماد عمومی به آن است.
وی با اشاره به تجربه ساخت بزرگترین پالایشگلاه میعانات گازی جهان (ستاره خلیج فارس) و تولید روزانه 45 میلیون لیتر بنزین خاطر نشان کرد: احداث ستاره خلیج فارس به همت جوانان متخصص کشور، تجربه رفع تحریم بنزین و خودکفایی در تولید آن بود که آن تجربه می‌تواند در اجرای این طرح تکرار شود.
جلیلی با عنوان اینکه از مطالبات اصلی رهبر انقلاب هدایت نقدینگی به سمت تولید و جلوگیری از خام فروشی نفت است، اظهار داشت: این طرح که عمده تأمین مالی آن به واسطه نقدینگی در اختیار عموم مردم خواهد بود، می‌تواند نقدینگی سرگردان جامعه را به جای بازارهای کاذب به سمت تولید هدایت نماید.
دبیر سابق شورایعالی امنیت ملی، پیرو مباحثات درباره چگونگی جذب سرمایه برای این پروژه عظیم تصریح کرد: مدل های مختلف تأمین مالی از طریق مشارکت مردمی، بحثی است که در دنیا و داخل کشور نسبت به آن تجارب متفاوتی وجود دارد.
جلیلی ادامه داد: مهمترین ویژگی طرح، افزایش ظرفیت پالایشگاه‌ها، مشارکت دادن مردم و جلب اعتماد عمومی و باور آنها است. اینکه سرمایه‌های خرد مردم به جای عرضه در بازار های مختلف به این طرح ملی هدایت شود، نیازمند حمایت دستگاه‌های گوناگون نظیر صداوسیما جهت نزدیک کردن افکار عمومی به این طرح است.
در ابتدای این جلسه فریدون حسنوند، رئیس کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: برای اجرای صحیح و سریع این مصوبه نیازمندیم به فهم مشترک در خصوص این طرح برسیم، چرا که چندین دستگاه مختلف در این پروژه سهیم هستند.
وی ادامه داد: در بخش اعظم این طرح نیز نگاه ما به سرمایه مردمی است؛ باید گفت که نقش صداوسیما و رسانه ها در اجرای طرح بسیار مهم بوده و باید به آنها اطمینان خاطر داد که این سرمایه گذاری بسیار مطمئن تر و بهتر از بازارهای کاذب است. از وزارت نفت می‌خواهیم که در حداقل زمان ممکن آیین نامه آن را تنظیم و به دلیل اهمیت آن خارج از نوبت در جلسه هیئت دولت مطرح شود.
علی اکبر کریمی، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در این نشست گفت: نفت و گاز مزیت نسبی کشور ما محسوب می‌شود. مهمترین چالش تحقق این طرح بحث تامین مالی است. عمده سرمایه گذاری های قبلی دولتی بوده اما این طرح با هدف جذب سرمایه مردمی احداث خواهد شد.
وی افزود: رقم برآورد شده از هزینه توسعه پتروپالایشگاه‌های کشور به صورت تدریجی قابل تامین خواهد بود. بازار سرمایه نیز این ظرفیت را به خوبی داراست، چرا که مطالعه رشد آن صورت گرفته و بر این ادعا صحه میگذارد. شاه بیت اجرای این طرح وجود یک عزم راسخ در مجموعه وزارت نفت و دولت محترم است.
در ادامه علیرضا ضیغمی، معاون سابق وزارت نفت و مدیرعامل شرکت توسعه نفت و گاز رضوی خاطر نشان کرد: بسیاری از پروژه هایی که با مشکلات مواجه میشوند بخاطر عدم جانمایی صحیح بوده است، فلذا باید به مسئله جانمایی در طرح جدید توسعه پالایشگاه‌های کشور را به صورت جدی پرداخت.
وی افزود: پیشنهاد می شود کمیته‌ای با هماهنگی کمیسیون انرژی برای مشورت دهی به روند تدوین آیین نامه اجرایی این طرح و طرح های دیگر درخصوص جانمایی مناسب پالایشگاه‌ها و اجزای ترکیبی آن تشکیل شود.
علی عسگر ظاهری، نماینده مسجدسلیمان و عضو کمیسیون انرژی با اشاره به عقبه دانشگاهی و علمی تدوین طرح توسعه پالایشگاه ها، تجربه کشور های دیگر در تبدیل نفت خام به فرآورده های نفتی را یک تجربه مهم و قابل لحاظ برشمرد.
ظاهری با اشاره به کره جنوبی که فاقد منابع نفت و گاز است عنوان کرد: این کشور امروز یکی از بزرگترین صادرکنندگان فرآورده های نفتی است؛ حال آنکه حتی یک قطره نفت نیز در خاک و دریا خود ندارد. تجربه دنیا نشان داده است که تبدیل نفت خام به فرآورده در پالایشگاه ها به مراتب دارای سود اقتصادی بیشتر برای دولت هاست.
محمد حسینی عضو دیگر کمیسیون برنامه و بودجه نیز با اشاره به لزوم توسعه پتروپالایشگاه‌ها خاطر نشان کرد: بار ها و بارها مقام معظم رهبری نسبت به جلوگیری از خام فروشی اعلام کردند و امروز کاری که در کمیسیون انرژی انجام شده است اگرچه دیر اما صحیح و لازم بود. وجه دیگری از اهداف این طرح به کار انداختن سرمایه های خرد مردم بود که نیازمند هدایت آن به سمت تولید است.
جلیل سالاری، قائم مقام اسبق شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده های نفتی به عنوان یکی دیگر از کارشناسان حاضر در این نشست تصریح داشت: مسئله دانش فنی از جمله مهمترین چالش ها برای اجرایی کردن این طرح است؛ به این معنا که بومی کردن دانش فنی از جمله اولویت هایی است که باید در آیین نامه اجرایی رعایت گردد.
وی افزود: اگرچه تجارب ارزشمندی در کشور وجود دارد اما ما در این زمینه نسبت به استعداد خودمان عقب هستیم. چالش های محیط زیستی، منابع تخصیص سهیمه خوراک به صورت بلند مدت و نحوه جذب سرمایه از جمله موارد مهمی است که حتما باید به صورت دقیق در آیین نامه اجرایی این طرح لحاظ گردد.
در ادامه این نشست مهدی دوستی، مدیر نمونه کشوری و سازنده بزرگترین پالایشگاه میعانات گازی جهان(ستاره خلیج فارس) گفت: هم اکنون درحال اجرای ساخت پالایشگاه آناهیتا در کرمانشاه هستیم و تجربه‌ای که در آن به دست آمده است می‌تواند قابل لحاظ باشد. برای اجرای این طرح نیاز است تخصیص خوراک از ابتدای فرایند صورت پذیرد.
علیرضا آرمان‌مقدم مدیر امور طراحی و مهندسی شرکت ملی مهندسی و ساختمان نفت ایران نیز از دیگر متخصصان این جلسه بود.
وی اظهار داشت: برای شروع این طرح می‌توان با بهبود طرح های به جامانده از قبل و ترفیع آنها استفاده نمود. برای مثال پالایشگاه‌هایی در کشور وجود دارد که به دلائل مختلف با کندی به سمت مطلوب حرکت می‌نمایند؛ پس می‌توان با تجمیع ظرفیت همان ها و البته انجام ملاحظات جهت تطبیق شرایط با طرح جدید به عنوان نقطه شروع از آن نام برد.
گفتنی است جلیلی در سخنرانی‌های خود، پیشنهاد کرده بود که برای عبور از مشکلات اقتصادی و مقابله با تحریم‌ها، چند پتروپالایشگاه تأسیس شود تا از این طریق، علاوه بر نفت کشور، نفت منطقه هم خریداری و تبدیل به فراورده شود.
او از این طرح به‌عنوان «بستن تنگه هرمز به شکل اقتصادی» یاد کرده بود.
