«مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا اخیراً در گفت‌وگویی با شبکه خبری بی.بی.سی فارسی در توهینی آشکار به ملت ایران، عنوان کرد «اگر ایران می‌خواهد مردمش غذا بخورند باید به حرف آمریکا گوش بدهد.»
این اظهارات توهین آمیز پامپئو موجی از اعتراض را در محافل مختلف داخلی و بین‌المللی به همراه داشت و البته پاسخ محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران را نیز به دنبال داشت. این اظهارات پامپئو در حالی بیان شد که دولتمردان آمریکایی بعد از اعمال دور دوم تحریم‌ها علیه ایران مدعی شده بودند که این تحریم‌ها هدفش مردم ایران نیستند.
*ترامپ و تیمش حیا را خورده و آبرو را قی کرده‌اند
«نصرت‌الله تاجیک» دیپلمات و سفیر پیشین ایران در اردن و تحلیلگر مسائل بین‌الملل در این خصوص در گفت‌وگو با خبرنگار گروه سیاست خارجی خبرگزاری فارس، در خصوص اظهارات «مایک پامپئو» وزیر خارجه آمریکا به مردم ایران که اخیراً در گفت‌وگویی با شبکه خبری بی.بی.سی فارسی در توهینی آشکار به ملت ایران، عنوان کرد «اگر ایران می‌خواهد مردمش غذا بخورند باید به حرف آمریکا گوش بدهد» خاطرنشان کرد: متاسفانه ترامپو تیمش حیا را خورده و آبرو را قی کرده‌اند! اما بی حیایی هم حدی دارد.
وی افزود: این جمله نه تنها در ادبیات سیاسی جهان خواهد بود، بلکه زمینه‌ای قوی برای کار حقوقی و بین المللی و مبنای شکایت جدیدی از سوی ایران در مجامع بین المللی است و امیدوارم هم مسئولان کشور نسبت به این امر یعنی نظارت و پیگیری در تهیه یک لایحه قضایی علیه آمریکا و باز کردن یک پرونده حقوقی بین المللی توجه لازم داشته باشند و هم وزارت امور خارجه با استفاده از حقوقدانان بین المللی هم در مجامع تخصصی مانند سازمان بین المللی غذا و دارو و هم دیوان بین المللی لاهه و همچنین سند کردن این جمله در سازمان ملل کوتاهی نکرده و مجدانه این اقدامات را اجرایی کند.
تاجیک خاطرنشان کرد: این ننگ بشریت است که آمریکا می خواهد اختلافات سیاسی را از طریق اعمال فشار تحریمی بر مردم ایران حل کند.
سفیر اسبق ایران در اردن، اینکه پامپئو می‌گوید هدف تحریم‌ها مردم ایران نیست را حرفی بیهوده و گزاف خواند و هدف اصلی دولت ترامپ، پامپئو و اعمال تحریم‌ها را ایجاد محدودیت برای مردم ایران و شوراندن آنها علیه حکومت عنوان کرد که با ایجاد بلوا، اگر بتوانند به سمت تجزیه ایران بروند و اگر نتوانند رژیم را تغییر دهند.
به گفته تاجیک دولت آمریکا همه خط قرمزها را در ارتباط با مردم ایران رد کرده، چه برسد به دولت و حکومت ایران.
*در خشم و کینه رئیس‌جمهور آمریکا نسبت به مردم ایران شکی نیست
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل اظهارات توهین‌آمیز پامپئو را فاقد وجاهت خواند و گفت: در حقیقت وزیر خارجه آمریکا حرف دلش را مطرح کرد، معمولا سیاستمدارانی که فاقد صداقت لازم هستند، اینگونه حرف دلشان را به نوعی ناخواسته و به ناچار به زبان می‌آورند.
وی با بیان اینکه رئیس‌جمهور آمریکا به دلیل اهداف، رویکرد و علائقش، کینه‌اش نسبت به مردم ایران را نتوانسته پنهان کند، اظهار داشت: اولین باری نیست که ترامپ اقدام بر ضد مردم ایران انجام داده، قبلا در ماجرای ویزاها ایران یکی از کشورهایی بود که این قانون در قبال آن اعمال شد، در حالی که براساس شواهد متقن هیچ زمان ایرانی‌ها نه در آمریکا و نه علیه آمریکا اقدامات خصمانه‌ای که اتباع سعودی در 11 سپتامبر انجام دادند را صورت نداده‌اند، ولی ایران را در کنار کره شمالی گذاشتند.
به گفته تاجیک در خشم و کینه ترامپ نسبت به مردم ایران شکی نیست و اگر به این اقدامات از منظر سیاسی نگاه کنیم، بیشتر به دنبال شوراندن مردم ایران علیه حکومت است.
وی اظهارات پامپئو را استفاده سیاسی از ابزار انسانی و بشردوستانه خواند و گفت: در حالی که همه دنیا به این سمت حرکت می‌کنند که ارزش‌های مشترک انسانی را ارج بنهند و از طریق آن اعتماد برقرار کنند، دیوار بی‌اعتمادی بین ایران و آمریکا هر روز قطورتر و بلندتر می‌شود. سیاستمداران آمریکا باید به دنبال حل مشکلات انسانی و ارزش‌های مشترک باشند نه استفاده ابزاری از آنها و یا حتی به سخره گرفتن آنها، کاری که ترامپ و دولتش دارند در دنیا انجام می‌دهند.
*ترامپ آخرین میخ‌ها را به تابوت چند جانبه گرایی کوبیده
تاجیک بیان کرد: این تنها ایران نیست که مورد پیمان شکنی قرار گرفته، بلکه این صابون دولت ترامپ به بسیاری از مجامع بین المللی خورده و ترامپ آخرین میخ‌ها را هم به تابوت چند جانبه گرایی کوبیده است.
سفیر اسبق ایران در اردن اینکه مقامات آمریکایی ادعا می‌کنند غذا و دارو شامل تحریم نمی‌شود را کذب محض خواند و گفت: زمانی که نتوانید پول دارو و مواد غذایی مورد نیاز مردم را جا به جا کنید، نمی‌توانید غذا و دارو را بخرید. اصلا" خود دارو و غذا هیچگاه تحریم نبوده‌اند، ولی اگر از شرکت‌های داخلی و خارجی یعنی چه خریدار و چه فروشنده فعال نظرسنجی کنید، هم ترس از تحریم‌ها و هم اینکه برخی اقلام ممکن است مصرف دوگانه داشته باشد و هم عدم انتقال پول، مشکلات اساسی در این مسیر است که عامل آن سیاست دولت جدید آمریکاست.
وی با بیان اینکه آمریکا با توسل به این شیوه‌ها به اهدافش نمی‌رسد، خاطرنشان کرد: متاسفانه ترامپ و تیمش سُرنا را از سر گشادش می‌زنند.
تاجیک با ذکر این نکته که ما در این 40 سال همیشه این مشکل را با آمریکا داشتیم و همواره مورد تحریم آمریکا بوده‌ایم، یادآور شد: اما تحریم فسادزا است.
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل با بیان اینکه سابقه دخالت‌های آمریکا در ایران را فراموش نمی‌کنیم، اظهار داشت: از سال 1332 و سرنگونی دولت مصدق تا به امروز، آمریکایی‌ها رویکرد و رفتارشان در ایران ضد توسعه‌ای بوده و متاسفانه با اقدامات، سیاست‌ها، تلاش‌ها و توطئه‌هایشان زمینه‌های آن دموکراسی را که می‌توانستند از مشروطه در کشور تمرین کنند، از بین برده و با این تحریم‌ها چیزی جز ایجاد فساد و هزینه برای مردم دستاوردی نخواهد داشت.
* دست دولتمردان ایرانی بسته نیست و برای همه چیز آماده هستند
وی با تأکید بر اینکه دست دولتمردان ایرانی بسته نیست و برای همه چیز آماده هستند، تصریح کرد: ما باید با انسجام این تحولات را مدیریت کرده و با استفاده از ابزارها و قدرت نرم و سخت و امکاناتی که به عنوان بازیگر منطقه‌ای و بین‌المللی داریم، حرکت کرده و این مرحله را پشت سر بگذاریم. بخش اول نحوه مدیریت روند رویارویی با تحریم‌ها و تبعات آن است.
*لازم است یک شورای عالی حاکمیتی شکل بگیرد
تاجیک اضافه کرد: من معتقدم این دوره از تحریم ها به دلیل هوشمندی و فراگیری که هم شاهرگ های اقتصادی و هم مویرگ ها را آمریکا مورد هجوم قرار داده، نیازمند اقدامی ویژه است. لازم است یک شورای عالی حاکمیتی شکل بگیرد که نمایندگان تام الاختیار مسئولان اصلی کشور و دستگاه های ذیربط باید هم مسائل را رصد و نوآوری ها و راه های مبارزه را بررسی و طراحی کنند، به گونه ای که مردم اطمینان کنند هم رها نیستند و هم توجه حاکمیتی به این معضلات سیاسی، اجتماعی و اقتصادی ناشی از روندی که رئیس‌جمهور آمریکا آغاز کرده، وجود دارد.
این تحلیلگر مسائل بین الملل ادامه داد: لذا دولت نیازمند یک سازوکار است که با کمک حکومت و نهادهای حاکمیتی تمامی قوای مادی و معنوی کشور را به خدمت بگیرد.
تاجیک با اشاره به تجربه خوبی که در دیوان بین‌المللی دادگستری داشتیم و از عهدنامه مودت استفاده و آمریکا را منفعل کردیم، خاطرنشان کرد: این روند باید ادامه یابد و از ظرفیت‌های حقوقی نباید خسته بشویم، حتی باختش هم مفید است، هم از جهت اسناد و تاریخ و هم از جهت نشان دادن جدیتمان به مردم که در پی استیفای حقوق آنها هستیم.
وی همچنین بر این باور است که می‌توانیم از ابزار قدرت منطقه‌ای خود نیز استفاده کنیم و افزود: ایران یک قدرت منطقه ای است و نقش تعیین کننده در مسائل خاورمیانه دارد. چنین کشوری اجازه نخواهد داد کشورهای منطقه و فرا منطقه ای با مقدرات مملکت بازی کنند. ولی این دغدغه ها باید به زبان های بین المللی ترجمه و در قالب مفاهیم حقوقی و بین المللی ریخته شود.
*نباید صحنه حقوقی و بین‌المللی را ترک کنیم
سفیر پیشین ایران در اردن گفت: ما باید اهرم های قدرت سخت خود را تبدیل به قدرت نرم و سیاسی کرده و کشورها را از این طریق و تعاملات سیاسی پشت سر خود نگهداریم و از امکانات این همکاری برای حل مشکلات کشور استفاده کنیم.
وی تصریح کرد: لذا نباید صحنه حقوقی و بین‌المللی را ترک کنیم و تیمی قوی با استفاده از متخصصان حقوق بین‌الملل از داخل و خارج باید در این زمینه کار کنند.
تاجیک یکی از مشکلات ما و آمریکا را به مسائل خاورمیانه و عدم پذیرش نقش منطقه‌ای ایران توسط آمریکا مرتبط دانست و افزود: چون آمریکا حاضر نیست این نقش را بپذیرد، این مشکلات را داریم. اما باید تعامل با همسایگان را محور کارمان قرار دهیم و سیاست خارجی ما باید فعال شود. نظامات منطقه ای مخصوصا" حول مسائل اقتصادی باید شکل گیرد تا همه از صلح و ثبات و امنیت منطقه بهره مند شوند.
*سیاست خارجی نشسته به درد نمی‌خورد
این تحلیلگر مسائل بین‌الملل معتقد است که سیاست خارجی نشسته به درد نمی‌خورد و افزود: رئیس جمهور، معاون اول و وزیر خارجه دائم باید در حال لابی بوده و با کشورهای مختلف تماس داشته و در آنجا حاضر باشند، هر کشوری برای خودش مسائلی دارد و لزومی ندارد ما دغدغه اولش باشیم و یا حتی یکی از دغدغه های مهمش باشیم ولذا ما نباید صحنه‌های بین‌المللی را از دست بدهیم و در راستای اجماع سازی علیه آمریکا و ایجاد وحدت در هم پیمانان خود در برجام تلاش کنیم.
سفیر اسبق ایران در اردن در پایان و در پاسخ به این پرسش که آیا به نظر شما کانال ویژه مالی اروپا برای تضمین حقوق ایران در برجام عملیاتی خواهد شد یا خیر؟ گفت: براساس اطلاعاتی که در حال حاضر دارم، خوشبین هستم که این کانال اجرا خواهد شد. البته ما به عنوان یک سیستم بانکی نمی‌توانیم از آن استفاده کنیم، ولی به عنوان سازوکار و وسیله‌ای که از آن برای فروش نفت به یورو و خریدهایمان به یورو استفاده کنیم، قابلیت اجرایی دارد.
تاجیک یادآور شد: باید اروپا را پای کار نگهداریم، چرا که اگر از اروپا دور بشویم به دامان ترامپ نزدیک‌تر می‌شود و باید تلاش کنیم که ترامپ را در بحث تحریم‌ها تنها نگه داریم. لازمه این کار هم علاوه بر پایبندی ما به برجام که خوشبختانه تا به حال چندین بار توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی تائید شده است و این یک ارزش جهانی و سرمایه سیاسی برای ما شده است، این است که سعی کنیم یک چارچوب وسیع تر از همکاری‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی با اروپا تنظیم کنیم تا آنها نیز هزینه هایی که باید به ترامپ برای ایستادگی در کنار ما بپردازند را سرمایه گذاری بدانند. سرمایه گذاری خروج از سلطه آمریکا؛ همانگونه که در سفر ترامپ به فرانسه چشمه‌هایی از تنش‌های بین دو کشور به رسانه‌ها راه پیدا کرد.
