بهرام قاسمی سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان در گفتوگویی با روزنامه اعتماد به پرسشهای درباره روند روابط ایران و اروپا، دسیسه پردازیهای اخیر در راستای اختلال در این روابط، تحریمهای آمریکا و ... پاسخ داد.
*ناخرسندی اسرائیل و یک تا دو متحد آمریکا از روند روابط ایران و اروپا
وی در پاسخ به سؤالی درباره طرح ادعاهایی مبنی بر تلاش ایران برای انجام برخی فعالیتهای مخرب در خاک اروپا از جمله فرانسه و دانمارک و اقدامات وزارت خارجه در این خصوص با بیان اینکه حوادث اخیر موضوع جدیدی به حساب نمیآید، گفت: در دهههای گذشته در مقاطع خاصی که روابط ایران و اروپا در آستانه ورود به مرحله تعیینکننده و مهم برای دو طرف بوده، ناگهان چالشهایی از این جنس و تبلیغات بیاساس و نادرستی در روابط دو طرف ظهور کرده است.
قاسمی اضافه کرد:اروپا در مواجهه با خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای نه تنها در برجام ماند و از توافق هستهای با ایران در مقابل خروج آمریکا دفاع کرد، بلکه از ماه می تاکنون چندین دور مذاکرات فشرده و در سطوح مختلف برای یافتن راهکاری برای تداوم همکاریها با تهران در غیاب آمریکا برگزار شده است. این رفتار و مقاومت اروپا برای آمریکا و برخی از متحدان آن در منطقه ما هم غیرقابل قبول و هم دور از انتظار بود.
سخنگوی وزارت خارجه بیان کرد: در چنین شرایطی به نظر میرسد کانونهای متفاوتی مثل اسرائیل و یک تا دو متحد آمریکا از مسیری که ایران و اروپا در آن قرار گرفتهاند ناخرسند و نگران شدهاند و برای رفع این نگرانی دست به سناریوسازیهایی برای ایجاد فضای منفی علیه ایران در اروپا زدند.
وی در عین حال گفت: البته در داخل اروپا هم به لحاظ نظری تفاوتهای وجود دارد و نباید از ساخته و پرداخته شدن این تبلیغات و سناریوها از سوی برخی محافل معین در داخل برخی از کشورهای اروپایی غافل شد.
*رفتارهای تخریبی و عصبی ترامپ
قاسمی در بخشی دیگری از این گفتوگو با ذکر این نکته که دولت ترامپ ابتدا روی خروج ایران از برجام سرمایهگذاری کرده بود و تصور میکرد با این اقدام خواهد توانست اجماع جهانی را علیه ایران به دست آورد، اظهار داشت: اما در عمل اتفاقی که رخ داد با تخیلها و توهمهای وی مغایرت داشت. در چنین شرایطی، ترامپ خود را در وضعیتی میبیند که نهتنها ایران منزوی نشده بلکه جامعه جهانی یکصدا از برجام حمایت میکند، علاقهمند به همکاری با تهران است و البته سیاستهای ترامپ را مورد انتقاد قرار میدهد.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی بیان کرد: مجموعه این شرایط جدید و نگاه دوسویه و مثبت ایران و اروپا، آمریکا را با انزوای خودساخته و خودتحریمی روبرو میکند و در نهایت ما شاهد رفتارهای تخریبی و عصبی از سوی ترامپ هستیم. تلاشی که برای جلوگیری از بهبود مناسبات ایران و اروپا میتواند دست به هر حیله و دسیسهای بزند در همین راستا قابل تحلیل است.
*اختلاف سلیقههای ایران و اروپا
قاسمی در بخش دیگری از این گفتوگو با ذکر این نکته که در بسیاری از مسائل غیربرجامی، اختلاف سلیقههای ایران و اروپا به چشم میخورد، گفت: ما در مسائل منطقهای یا موضوعی به نام حقوق بشر یا ادعاهای حمایتهای ایران از تروریسم، اختلاف دیدگاههایی با اروپاییها داریم و دیدگاههای ما به هم نزدیک نیست؛ اما این اختلافها دلیلی بر این نیست که با یکدیگر گفتوگو نکنیم و یا اجازه بدهیم این اختلافها بر کلیت روابط یا مسئله برجام تاثیر بگذارد.
وی عنوان کرد: در بحث مبارزه با تروریسم، مواضع ایران کاملا روشن است اما در آنسوی میدان برخی کشورهای اروپایی باید از سیاسی کردن این مسئله و یا تبدیل کردن آن به ابزاری برای ایجاد توازن با دیگر کشورهای منطقه پرهیز کنند تا مواضع تهران و اروپا در این خصوص به هم نزدیکتر شود.
قاسمی با اشاره به مذاکرات برجام خاطرنشان کرد: این مذاکرات بیش از گذشته اروپا را قانع و آگاه کرد که ایران اهل تعامل و گفتوگو است و با ایرانی میتوان پشت یک میز نشست و برخی از اختلافهای مهم را حل و فصل کرد. تجربه برجام نشان داد ایران شریکی است که اگر در پای میز مذاکره و گفتوگو به تفاهمی برسد با وجود همه کارشکنیهای دیگرانی چون آمریکا و چالشهای موجود به تعهدهای خود تا آنجا که بتواند متعهد میماند و غیر مسؤولانه و از روی عصبیت یا هیجان تعهدات خود را نادیده نمیگیرد، مگر آنکه اطمینان یابد که طرفهای مقابل نمیتوانند یا نمیخواهند به تعهدات خود عمل کنند.
*ایران طرفی قابل اطمینان برای اروپا و دیگر کشورهای منطقه
به باور این دیپلمات ارشد کشورمان ایران هم به لحاظ ساختار سیاسی و اقتصادی و هم نقش اساسی که در منطقه دارد یک طرف قابل اطمینان برای اتحادیه اروپا و دیگر کشورهای منطقه است.
قاسمی در ادامه این گفتوگو با بیان اینکه ایران در هیچکدام از پروندههای منطقهای مشکلساز نبوده بلکه همواره بخشی از راهکار بوده، اظهار داشت: آنچه ایران از گذشته دورتر درباره سوریه مطرح و بر آن پافشاری کرد با واقعیت و حقایق موجود در منطقه سازگاری بیشتری داشت در نتیجه این ایران نبود که نهایتا سیاستهای خود را در سوریه تغییر داد. ایران شناخت دقیقتر و عمیقتری از تحولات منطقه داشت اما دیگر کشورها یا به دلیل دور بودن از منطقه یا به دلیل اهداف خاص سیاسی که دنبال میکردند، در سالهای ابتدایی بحران مسیر دیگری را رفتند اما در نهایت در سالهای اخیر بدون هرگونه جنجال و آرام و بیصدا تغییر موضع دادند، و ایرادی هم ندارد مهم آن است که کشورها به حقایق و واقعیتها زودتر دست پیدا کنند، البته هرچه زودتر این اتفاق حادث شود سود آن برای همه بیشتر خواهد بود.
*پرونده حمله تروریستی اهواز مفتوح است
قاسمی در بخش دیگری از این گفتوگو درباره اقدامات صورت گرفته از سوی دستگاه دیپلماسی پس از حمله تروریستی اهواز، خاطرنشان کرد: ما پس از حمله تروریستی و فاجعهآمیز اهواز با دولت دانمارک در تماس بودیم و اعتراضهای لازم صورت گرفت. در همان مقطع، سفیر دانمارک احضار شد و ما اطلاعات لازم را درباره این گروه و سوابق آن چه در اهواز و چه در مکانهای دیگر در گذشته در اختیار دولت دانمارک قرار دادیم. مقامهای دانمارکی از جمله وزیر خارجه این کشور هم از این حمله تروریستی انتقاد و آن را تقبیح کرد و وعده پیگیری داد.
وی افزود: کار تا حدی جلو رفت و دانمارکیها پروندههایی را تشکیل دادند . نهایتا هفته گذشته چند نفر از آنها دستگیر شدند.
سخنگوی وزارت خارجه درباره اینکه این افراد چند روز بعد از بازداشت، آزاد شدند نیز اظهار داشت: فکر میکنم این نوع آزادیها مشروط بوده و پرونده مفتوح است. ایران کماکان با جدیت این موضوع را با دولت دانمارک دنبال میکند.
*تهران و پاریس با واقعبینی و درایت در حال مدیریت فضا
به گزارش فارس، قاسمی در خصوص سناریوسازیها برای تخریب روابط ایران و اروپا عنوان کرد: از دید ایران این موضوع یک سوءتفاهم و تلهای بود برای تحت تاثیر قرار دادن روابط ایران و اروپا به خصوص فرانسه، به عنوان یکی از کشورهای مهم اتحادیه اروپا . تهران و پاریس با واقعبینی و درایت در حال مدیریت این فضا هستند و من امیدوار هستم که با توجه به تماسهایی که وجود دارد حقایق روشن شود و دوستان ما در اروپا به خصوص در فرانسه این موضوع را کاملا به طور جدی درک کنند که ایران از چنین سیاستهایی پیروی نمیکند.
وی درباره بازگشت زودتر از موعد سفیر فرانسه در تهران به پاریس گفت: سفیر فرانسه با توجه به اینکه به جایگاه بهتری به عنوان نماینده ویژه رئیس جمهور فرانسه در امور سوریه ارتقا پیدا کرد از ایران رفت. سوریه همیشه برای فرانسه مسئله مهمی بوده و با توجه به تحولات سوریه این پرونده از اهمیت بیشتری هم برخوردار خواهد شد.
*سفیر جدیدی در پاریس خواهیم داشت/پروسه در جریان است
قاسمی درباره انتصاب سفیر جدید ایران در پاریس نیز بیان کرد: سفیر ما هم در فرانسه به دلیل شخصی و خانوادگی به تهران بازگشت و ما هم سفیر جدیدی خواهیم داشت.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا سفیر جدید شما (بهرام قاسمی) بودید؟ پاسخ داد: نمیدانم؛ اما نهایتا سفیر جدیدی در فرانسه خواهیم داشت و این پروسه در جریان است. در نگاهی واقعبینانه منکر نیستم که اخلال معاندین روابط ایران و فرانسه در رابطه دو کشور آثار منفی و ابهامهایی را به وجود آورد، اما ما در تلاش هستیم با استفاده از ظرفیتهای بالای روابط و سوابق و شناخت و همکاری و تعامل و تجارب به جا مانده از گذشته و همچنین شفافسازی موضوع، کار با اروپا را تا مشخص شدن ابعاد پنهانی و پشت صحنه این اتهامها ادامه دهیم.
*هشدار به اروپا
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: در اینجا باید به طرفهای اروپایی هشدار دهیم که هوشیار باشند. در مقطع کنونی با توجه به اهمیت روابط ایران و اروپا و همچنین ابعاد جدید همکاری که میتواند بین دو طرف شکل بگیرد، دشمنانی به دنبال تخریب رابطه هستند. همه باید با هوشیاری لازم این مقطع حساس را طی کنیم تا در مراحل بعدی از رابطه خوب دوطرفه بهرهبرداریهایی داشته باشیم.
وی در بخش دیگری از این گفتوگو درباره اینکه مقامات آمریکایی عنوان میکنند تحریمهای اعمال شده علیه مردم نیست بلکه علیه حاکمیت است، آن را یک شوخی و حرف بیربط خواند و پرسید: شما چگونه میتوانید دارو، مواد غذایی و قطعات هواپیماهای مسافربری و بسیاری چیزهای دیگر که با جان انسانها سر و کار دارد را تحریم کنید و این اقدام را توجیه هم بکنید؟ چه کسانی غیر از مردم عادی از این تحریمها متضرر میشوند؟
قاسمی طرح این این ادعاها در عصر اطلاعات را کاری عبث و بیفایده خواند و تصریح کرد: قطعا آمریکاییها راه به جایی نخواهند برد.
*اجازه نمیدهیم آمریکا به اهداف شوم خود دست پیدا کند
وی عنوان کرد: ما با تمهیداتی که اندیشیده شده و با درایتی که در مجموعه حاکمیتی نظام به چشم میخورد، آسیبهای ناشی از تحریمها را به حداقل میرسانیم و اجازه نخواهیم داد که آمریکا بتواند نهایتا به اهداف شوم خود در این حوزه دست پیدا کند.
* عدم سوخت رسانی به تعدادی از هواپیماهای ایرانی
سخنگوی وزارت خارجه در بخش پایانی این گفتوگو و درباره خبرهای منتشر شده مبنی بر عدم سوخت رسانی به هواپیماهای ایران در لبنان، ترکیه و لندن و اینکه آیا وزارت خارجه مسؤول پیگیری این مسئله است، پاسخ داد: یک تصور نادرست وجود دارد و آن این است که هر مشکلی که در خارج از کشور به وجود میآید باید مستقیما توسط وزارت خارجه حل و فصل شود، اما اینطور نیست. سازمانهای ذیربط در این مسئله احتمالا قراردادهایی با طرفهای خارجی خود برای دریافت اینگونه خدمات دارند و در ازای آن پرداختهایی میکنند، آنها باید بر اساس قراردادهای خود پیگیری این امور را داشته باشند و اگر مشکلی باقی بماند و به دولتها مربوط شود وزارت خارجه در صورت لزوم وارد خواهد شد.
وی افزود: طبیعی است که در نخستین روزهایی که چنین تحریمهایی اعلام میشود برخی شرکتها به دلیل ترس از جریمه و تحریم خود توسط آمریکا، اشتباهات یا محافظهکاریهایی به خرج دهند. تصور میکنم این شرکتها که سوخترسانی به هواپیماهای ما را انجام ندادهاند، شرکتهای دولتی نیستند و شرکتهایی غیردولتی هستند که از سر ناآگاهی دست به این اقدام زدهاند.
قاسمی عنوان کرد: این اقدامها میتواند در بازده زمانی معینی اختلالهایی را ایجاد کند اما براساس گزارشهایی که من از سازمانهای مربوطه دریافت کردهام این نوع مشکلات با برخی شرکتها مقطعی است و به زودی حل خواهد شد، اما ممکن است با برخی شرکتها به تناسب ارتباط آنها با آمریکا این نوع مشکلات دیرپاتر باشد.