«عبدالباری عطوان» سردبیر روزنامه فرامنطقه ای «رأی الیوم» در یادداشتی با عنوان «ترامپ دوباره از کشورهای خلیج (فارس) درخواست پول کرد...»، درخواستهای جدید آمریکا از کشورهای عربی را «تحریکآمیز» و «شرمآور» و در راستای برنامه خود برای جدا کردن شرق فرات از سوریه و کمک به اقتصاد آمریکا برشمرد.
در این یادداشت آمده است: یک مَثَل رایج [عربی] میگوید، «وقتی که دولت ورشکسته میشود برای نجات خود به دفترهای قدیمی خود رجوع میکند»؛ به نظر میرسد دونالد ترامپ این مَثل را به معنای واقعی کلمه پیاده کرده است، وقتی که نیاز به پول دارد و با بحرانهایی داخلی روبهروست که موجودیت آن را در کاخ سفید تهدید میکند، به کشورهای عربی و بخصوص عربستان متوسل میشود.
نویسنده اظهار داشت، «رئیس جمهور آمریکا و دولت آن در دو روز گذشته دو تصمیم اتخاذ کرده که مؤید این حقیقت است؛ نخست اینکه، حمایت نظامی و امنیتی از کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس) را منوط به کاهش قیمت نفت کرد تا شکوفایی اقتصاد آمریکا را تقویت کند». «دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا روز پنجشنبه با عباراتی تحقیرآمیز از متحدان خود در غرب آسیا خواست قیمت نفت را پایین بیاورند، چراکه به گفته او در نبود حمایت آمریکا، این کشورها قادر به تأمین امنیت خود نیستند.
وی در توییتر نوشت: «ما از کشورهای خاورمیانه محافظت میکنیم. بدون ما امنیت آنها چندان دوام نمیآورد. با این وجود آنها برای بالا و بالاتر بردن قیمت نفت تلاش میکنند! یادمان خواهد ماند، تکقطبی «اوپک» (مجمع صادرکنندگان نفت) باید قیمتها را پایین بیاورد».
دوم اینکه ترامپ اخیرا اعلام کرد که کمک 230 میلیون دلاری سالیانه آمریکا برای بازسازی سوریه را متوقف کرده است چون کشورهای ثروتمند خاورمیانه نظیر عربستان باید به جای واشنگتن این مخارج را بپذیرند. در همین خصوص سخنگوی ترامپ اعلام کرد آمریکا توانست 300 میلیون دلار اعانه جمع آوری کند که یکصد میلیون آن را عربستان و پنجاه میلیون آن را امارات داده است اما خبر نداد کدام از دیگر کشورهای عربی برای پرداخت مابقی تعهد داده اند که این اعتقاد وجود دارد آنها قطر و کویت هستند.
عطوان آورده است در مورد نکته اول ما میگوییم این درخوست آمریکا درباره کاهش قیمت نفت قبل از دو رخداد مهم صورت گرفت نخست، نشست کمیته مشترک نظارتی وزارتی نظارت بر توافق اوپک و غیراوپک که قرار است فردا یکشنبه در الجزایربرگزار شود و ناظران توافق با افرایش مجدد عرضه را بعید میدانند، چون بازارها با بهای متوسط و تقریبی 75 دلاری برای هر بشکه باثبات است آن هم در سایه تشدید نگرانی ها از افزایش شدید قیمت نفت در نتیجه تحریمهای آمریکا علیه ایران و کاهش تولید نفت ونزوئلا اما رخداد دوم این است که به زمان تحریم صادرات نفت ایران که قرار است در اوایل ماه نوامبر آتی اجرا شود نزدیک میشویم.
«عبدالصمد العوضی»، کارشناس عربی و بین المللی متخصص در امور نفت و گاز که نزدیک 15 سال نمایندگی کشورش در سازمان اوپک را به عهده داشت در تماسی تلفنی با رأی الیوم میگوید که منظور ترامپ در این توئیت عربستان سعودی است، زیرا تنها کشوری است که می تواند تولید نفت خود را که در حال حاضرروزانه 10 میلیون بشکه است، تا نیم تا یک میلیون بشکه دیگر در روز افزایش دهد تا قیمت نفت پایین بیاید.
وی تأکید کرد که همه دیگر کشورها به ویژه امارات و کویت در حال حاضر با آخرین توان خود نفت تولید میکنند به همین دلیل رئیس جمهور آمریکا توقع دارد که عربستان سعودی ماموریت افزایش تولید نفت را در نشست کمیته نظارت اپک در روز یکشنبه در الجزایر به عهده بگیرد.
العوضی در عین حال هشدار داد در صورتی که عربستان این اقدام را عملی کند چالشی برای دیگر کشورها به ویژه روسیه خواهد بود که با هر گونه افزایش تولید نفت به دلیل آن که می خواهد ثبات بازار حفظ شود، مخالفت می کند.
نویسنده گفت: در همین راستا باید یادآوری کنیم که ترامپ یک ماه پیش با ملک«سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان سعودی تماس گرفت و از وی خواست که با افزایش میزان تولید نفت عربستان برای کاهش قیمت نفت اقدام کند و در این خصوص نیز تعهدی از وی گرفت.
اما در مورد مساله دوم که مربوط به توقف کمکهای اندک آمریکا برای بازسازی سوریه (250 میلیون دلار) و درخواست ترامپ از عربستان و دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای تأمین این مبلغ است باید توضیح دهیم که این مبلغ به مناطق خارج از کنترل دولت سوریه و به مناطقی اختصاص داده میشود که تحت تسلط نیروهای دموکراتیک سوریه با اکثریت کردها در «الرقه» و شرق «فرات است و قریب به دو هزار نظامی آمریکایی در آنجا حضور دارند .
با این حساب کشورهای عربی حاشیه خلیج (فارس) باید حقوق بیش از چهل هزار نظامی را که آمریکا آنها را در مناطق مذکور آموزش داده و تامین مالی کرده است پرداخت کنند و مخارج نیروهای آمریکایی مستقر در سوریه را هم برعهده بگیرند.
عطوان تاکید کرد: رئیس جمهور آمریکا شنیعترین نوع گروکشی را از عربستان سعودی و دیگر کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس به بهانه حمایت از آنها انجام می دهد و تأسف بار است که وی این گروکشی وقیحانه را طی دو سال گذشته به شیوه توهین آمیز، زورگویانه و قلدر مآبانه انجام داد بدون آن که کسی حتی وی را به شیوه نرم متوقف کند، ترامپ این کشورها را وادار کرده است ده ها میلیارد دلار برای خرید تسلیحات و وورد به « ناتوی» عربی برای مواجهه با ایران در هر جنگ آتی هزینه کنند.
رای الیوم آورده است: ما نمیتوانیم فراموش کنیم که چگونه ترامپ با این گفته خود بر سر این کشورها(عربها) منت گذاشت که اگر آمریکا نبود حتی یک هفته در قدرت نمی ماندند و با هواپیماهای اقتصادی (گردشگری) و نه سوار بر هواپیماهای لوکس خصوصی شان مسافرت میکردند.
این روزنامه در پایان تاکید کرد: در سایه این گروکشی که به عقیده ما هنوز در اول راه است بسیاری از کشورهای فقیر عربی خدا را شکر می کنند که خارج از این دایره هستند و برخی از آنها با سربلندی در جبهه دیگر با طرح آمریکا-اسرائیل مقابله میکنند و چیزی برای از دست دادن ندارند بلکه چه بسا چیزی به دست آورند، یعنی به سود بزرگی برسند و آن شکست دیر یا زود این طرح به اذن پروردگار است.