اخیرا مایکل پمپئو وزیر امور خارجه آمریکا در اظهاراتی مداخلهجویانه درباره وضعیت اقلیتهای دینی در ایران ابراز نگرانی کرده و در این باره داد سخن گفته است. این اظهار نظرهای وزیر امور خارجه آمریکا در حالی است که این کشور همواره حقوق سرخپوستان، سیاهپوستان و... را نادیده گرفته و زیر پا گذاشته است و علاوه بر این کشتار ملتهای مختلف همچون مردم ژاپن و... در کارنامه مقامات این کشور دیده میشود.
یکی از افرادی میتوانست درباره حقوق اقلیتهای دینی در ایران اظهارنظر کند نماینده مسیحیان ارامنه شمال ایران در مجلس بود. به سراغ او رفتیم و با وی در این باره به بحث نشستیم.
او ضمن مهمل خواندن اظهارات وزیر امور خارجه آمریکا عنوان کرد که حقوق شهروندی ما در ایران بازتابی از روابط برادرانه ما با اکثریت جامعه است. وی همچنین در بخش دیگری از صحبتهای خود با اشاره به حضور مسیحیان ارمنی ایران در مراسم عزاداری محرم گفت که ارامنه ایران به خاندان نبوت امیرالمؤمنین (ع)، آقا امام حسین (ع) و... ارادت دارند و این ارادت در حضور ما در این مراسم متجلی میشود.
او در عین حال معتقد است «هیچگاه در ایران برای حل مشکلاتمان از خارج درخواست کمک نکردهایم و نیازی به دلسوزی کسی هم نداریم و امروز هم که مقامات بعضی کشورها در ظاهر برای ما میخواهند دلسوزی کنند با آنها بسیار بد برخورد میکنیم چرا که ما در چارچوب مقررات نظام جمهوری اسلامی میتوانیم مشکلاتمان را حل کنیم».
خانلری البته با محکوم کردن اظهارات اخیر وزیر امور خارجه آمریکا درباره حقوق اقلیتها قاطعانه گفت «تنها کشوری که به فکر امنیت مردم منطقه و به طور خاص ارامنه و دیگر اقلیتهای دینی بوده و کمکهای انساندوستانهای را در مورد آنها داشته جمهوری اسلامی ایران بوده و من با افتخار این مسأله را عنوان میکنم و این در حالی است که کشورهای اروپایی و آمریکا که دم از حقوق بشر میزنند در زمانی که ما ارامنه در عراق و سوریه در معرض نابودی قرار داشتیم هیچ اقدامی را برای نجات و حمایت از ما انجام ندادند.»
در بخش زیر مشروح گفتوگو با کارن خانلری نماینده مسیحیان ارامنه شمال ایران در مجلس شورای اسلامی آمده است:
وضعیت هموطنان ارامنه ما در جامعه به لحاظ حقوق شهروندی و برخورداری از حقوق مختلف چگونه است؛ آیا از وضعیتشان رضایت دارند؟
**ارامنه همچون دیگر هموطنان در مقابل تحریمهای آمریکا ایستادگی میکنند
خانلری: ارامنه کم سابقهترین و در عین حال پرجمعیتترین اقلیتهای دینی در ایران هستند، سابقه حضور ما در ایران به حدود 900 سال قبل باز میگردد. زمانی که ارمنستان به دست سلجوقیان منهدم شد و بسیاری از ارامنه شهر آنی و شهرهای مجاور آن به آذربایجان آمدند و اولین موج مهاجرت ارامنه به ایران در آن زمان بود.
در دوره شاه عباس دوم صفوی موج دوم مهاجرت ارامنه به ایران انجام شد شاه عباس برای رونق اقتصادی و دیگر اهدافی که داشت ارامنه شرق ارمنستان در محدوده ایروان و نخجوان را به اصفهان آورد و در آنجا اسکان داد که عمده این گروه صنعتگر و پزشک بودند و بخشی نیز از ارمنستان غربی و شهر ارزرون به ایران کوچانده و در روستاهای مختلف ایران اسکان داده شدند. (نیاکان من به منطقه ارزرون در ارمنستان غربی باز میگردند و پدر جد من در آن زمان درودگر بوده است).
**موج سوم مهاجرت در حدود 100 سال قبل پس از نسلکشی ارامنه اتفاق افتاد
بر اثر این سه موج بزرگ مهاجرت جامعه ارامنه ایران شکل گرفته و از نظر اداری به سه قسمت تقسیم میشوند: خلیفهگری آذربایجان که شامل آذربایجان شرقی و غربی و اردبیل میشود، خلیفهگری تهران که شامل تهران و استانهای جنوب دریای کاسپین یا دریای مازندران تا مشهد میشود و خلیفهگری اصفهان که مناطق جنوبی ایران در این حوزه است. من که نماینده مسیحیان ارمنی شمال ایران هستم دو خلیفهگری آذربایجان و تهران حوزه انتخابیه من است و نماینده مسیحیان ارمنی جنوب تنها نماینده حوزه خلیفهگری اصفهان است.
موضوع حضور ارامنه با دو نماینده در مجلس از حدود صد سال قبل در قانون اساسی کشور وجود داشته اما از آنجایی که پس از انقلاب اسلامی مجلس به جایگاه اصلی خود بازگشته و به یک قوه مستقل و مقتدر تبدیل شده و مرتب هم در این مسیر اهمیت مجلس بیشتر میشود به طبع جایگاه نمایندگان ارامنه نیز بالاتر رفته است.
** پناهجویان در شهرهای مختلف همچون تهران و اصفهان ساکن شدند
* با توجه به صبغهای که از حضور ارامنه در ایران تشریح کردید، در حال حاضر این جمعیت چند نفر هستند و در چه حوزههاایی فعالیت میکنند؟
خانلری: جمعیت ارامنه در ایران حدود 100 هزار نفر است که عموما در بخش خصوصی فعالیت دارند و بیشتر پزشک و صنعتگر هستند که تحریمهای اخیر آمریکا علیه ایران مشکلاتی را هم برای آنها ایجاد کرده و ضرر و زیانهایی را متحمل شدهاند اما ما هم همانند دیگر هموطنانمان در مقابل این توطئهها و تحریمهای آمریکا ایستادگی میکنیم.
**حقوق شهروندی ارامنه در ایران بازتابی از رابطه برادرانه ما با اکثریت جامعه است
ارامنه ایران رابطه برادرانهای با اکثریت جامعه دارند و حقوق شهروندی ما در ایران نیز بازتابی از همین روابط برادرانه است که از این مسأله رضایتمندی کامل داریم و به عنوان مثال در انجام فرائض دینی خود کاملا آزاد و همانند دیگر هموطنان از حقوق اجتماعی مساوی برخوردار هستیم.
ارامنه به صورت سنتی از زمان جریانات انقلاب مشروطه هیچ وقت به صورت مستقیم وارد جریانات سیاسی نشدند و هر یک از نامزدهای ما هم که در انتخابات پیروز میشوند عضویتی در گروههای مختلف سیاسی ندارند و جزء لیست خاصی نیستند.
* دکتر اخیرا برخی اظهارنظرها از سوی مقامات آمریکایی در خصوص اقلیتهای دینی عنوان شد که به نظر میرسید به نوعی بوی دخالت در امور داخلی کشورمان میداد. نظر شما در این خصوص چیست؟
**برای حل مشکلاتمان نیازی به دلسوزی ظاهری مقامات آمریکایی نداریم
خانلری: بله؛ اخیرا مقامات و مسئولان دستگاه سیاست خارجی آمریکا در حمایت از حقوق اقلیتهای دینی در ایران سخنهایی گفتهاند که باید در پاسخ به آنها بگویم ما اگر هم در ایران مشکلی داشته باشیم به راهکارهای قانونی در جمهوری اسلامی ایران امید و اعتقاد داریم و از مسیر قانونی حرفمان را میزنیم و حقوقمان را پیگیری میکنیم و به عنوان مثال شهروندان ارمنی اگر مشکلی داشته باشند به من به عنوان نمایندهشان مراجعه میکنند چون اعتقاد دارند که از طریق قانونی میتوان مشکل پیش آمده را حل کرد چون اعتقاد دارند که من میتوانم با راهکارهای قانونی مشکلشان را حل کنم.
از سوی دیگر ما هیچگاه در ایران برای حل مشکلاتمان از خارج درخواست کمک نکردهایم و نیازی به دلسوزی کسی هم نداریم و امروز هم که مقامات بعضی کشورها در ظاهر برای ما میخواهند دلسوزی کنند با آنها بسیار بد برخورد میکنیم چرا که ما در چارچوب مقررات نظام جمهوری اسلامی میتوانیم مشکلاتمان را حل کنیم .
**مدعیان حقوق اقلیتها چرا درقبال کشتار مردم در غزه و میانمار سکوت اختیار کردهاند
وزیر امور خارجه آمریکا و دیگر مدعیان حقوق بشر و حقوق اقلیتها در حالی در باره حقوق اقلیتهای دینی در ایران اظهار نظر میکنند که در کشورهای همین منطقه اقلیتهای دینی را حتی مورد کشتار قرار میدهند و این مقامات هیچ واکنشی نسبت به این موضوع نشان نمیدهند و سکوت اختیار میکنند. به عنوان مثال ساکنین نوار غزه به طور سیستماتیک کشته میشوند و میتوان درباره نسلکشی در این منطقه نیز تأمل و این موضوع را از نظر حقوقی بررسی کرد. همچنین تا همین چند ماه پیش در میانمار مسلمانان دچار نسلکشی میشدند و کشتار های فجیعی در آنجا اتفاق میافتاد اما آمریکا هیچ وقت در باره مردم این مناطق که مورد کشتار واقع شده و میشوند دل نمیسوزاند.
در سوریه داعش نسبت به آشوریان و ارامنه جنایات زیادی را مرتکب میشود و اینکه در خصوص شیعیان وعلویان جنایات زیادی از سوی تروریستها صورت میگیرد و یا در یمن ارتش عربستان سعودی به صورت کاملا سیستماتیک مناطق مسکونی را بمباران میکند اما هیچ یک از مقامات آمریکایی برای این کشتارها دل نمیسوزاند.
* البته به نظر میرسد بیشتر از اینکه این اقدامات از سر دلسوزی باشد پشت پردهای سیاستی دارد.
**آمریکا از موضوع حقوق اقلیتها به عنوان یک اهرم سیاسی علیه کشورمان استفاده میکند
خانلری: بله همینطور است، مطرح کردن حقوق اقلیتها در ایران از سوی مقامات آمریکایی یک اهرم کاملا سیاسی است تا از طریق آن به اهداف و مقاصد درخصوص کشورمان برسند؛ ما در گذشته نیز شاهد این گونه حربهها از سوی آمریکا در خصوص کشورمان بودهایم به عنوان مثال گزارشهای حقوق بشری صادر میکنند که در آن در خصوص حقوق اقلیتها نیز مطالبی مطرح شده است و در سالهای گذشته شاهد بودیم که فردی به نام احمد شهید گزارشهای نامعتبری را در باره حقوق بشر در ایران ارائه میکرد که درباره گزارشهای وی نه تحقیق میدانی انجام شده بود و نه در آن از منابع بیطرف استفاده شده بود و این گزارشها صرفا بر اساس اطلاعات نیروهای معاند کشور ما تدوین و به سازمان ملل و دیگر نهادهای بینالمللی ارائه میشد.
اینکه وزیر امور خارجه آمریکا میگوید اقلیتهای دینی در ایران تحت فشار هستند در مرحله اول این سؤال را برای من پیش میآورد که این فرد بر چه اساسی این حرف را میزند و چه اطلاعات میدانی در این زمینه دارد. طبیعی است اگر هر فردی اعم از مسیحی، یهودی، مسلمان و... در ایران مرتکب تخلفی شود مورد پیگرد قانونی قرار میگیرد و به دادگاه معرفی میشود و این ربطی به حقوق اقلیتها ندارد بلکه طبق قانون کشور هر کسی مرتکب تخلف شود با وی برخورد میشود.
**حقوق ارامنه در ایران به فرهنگ غنی و در جامعه باز میگردد
حقوقی که ما ارامنه ایران در قانون اساسی داریم به بستر عمومی در کشور باز میگردد که این به خاطر فرهنگ غنی و دیدگاه مذهبی ما است که با پیروی از خاندان نبوت در این کشور به وجود آمده است.
* درباره جانفشانی و از خود گذشتگیهای این اقلیت هم در ایران موارد زیادی شنیدهایم.
خانلری: درست است؛ جامعه ارمنی ایران نیز فداکاریهای زیادی برای کشور داشتهاند و به عنوان مثال در دوران جنگ تحمیلی با تمام توان و در کنار دیگر هموطنان به دفاع از کشور پرداختند و تنها در دوران دفاع مقدس حدود 100 نفر از جامعه ارامنه در دفاع از کشور به شهادت رسیدند که 76 نفر از این شهدا در آرامگاه ارامنه تهران دفن هستند و ما در دیگر شهرها همچون اصفهان، تبریز و ارومیه شهدای دیگری را نیز داریم.
**ارادت ارامنه به خاندان نبوت در حضورشان در مراسم عزاداری محرم نمود پیدا میکند
* ما شاهد هستیم که هموطنان ارمنی ما در مراسمات مذهبی شیعیان همچون مراسم عزاداری ایام محرم و غیره شرکت میکنند به نظر شما این انگیزه برای حضور در این مراسم از کجا نشات میگیرد؟
خانلری: ارادتی که به خاندان نبوت امیرالمؤمنین (ع)، آقا امام حسین (ع) و دیگر ائمه (ع)در میان ارامنه وجود دارد در حضور ما در مراسم عزاداری محرم و دیگر مراسم اعم از اعیاد و غیره نمود پیدا میکند.
به عنوان مثال در عید غدیر امسال که من به همراه یک گروه دوستی در ارمنستان حضور داشتم در مراسم جشن این عید در مسجد الغدیر ایروان شرکت کردم و در این جشن علاوه بر مسلمانان تعدادی از ارامنه نیز برای عرض ارادت به امیرالمؤمنین حضور داشتند.
ما نیازی به دلسوزی کسی نداریم؛ امروز هم که مقامات بعضی کشورها در ظاهر برای ما میخواهند دلسوزی کنند با آنها بسیار بد برخورد میکنیم چرا که ما در چارچوب مقررات نظام جمهوری اسلامی میتوانیم مشکلاتمان را حل کنیم
همچنین در ایام محرم در کنار کلیسای خیابان نجاتاللهی تکیه عزازده میشود و علاوه بر مسیحیان مسلمانان هم در این تکیه حضور پیدا کرده و شمع روشن میکنند.
من معتقدم که امیرالمؤمنین (ع) نه امیر مسلمین بلکه امیر همه مؤمنین است و متعلق به پیروان همه ادیان است و همچنین سیدالشهدا سید و سالار همه شهدای عالم است.
اگر خبرنگارهای خارجی در ایام محرم به مراسم عزاداری سیدالشهدا دعوت شوند تا ببینند که ارامنه هم با حضور در این مراسم ادای احترام میکنند متوجه میشوند که حرفهای آقای ترامپ با واقعیت سازگاری ندارد.
**اظهارات مقامات آمریکایی در خصوص عدم دشمنیشان با ملت ایران اشک تمساح ریختن است
* علیرغم ادعای مقامات آمریکایی مبنی بر اینکه ما با ملت ایران دشمنی نداریم و مشکل ما فقط با مسئولان این کشور است اما شاهدیم که تحریمهای آنان ملت ایران اعم از مسلمان، یهودی، مسیحی و... را هدف قرار داده و فشارهای زیادی را به مردم وارد آورده است، نظر شما به عنوان نماینده جامعه ارامنه در مجلس شورای اسلامی در قبال این رفتار مقامات آمریکایی چیست؟
خانلری: این گونه اظهارات مقامات آمریکایی در قبال ملت ایران اشک تمساح ریختن است، مقامات آمریکایی اگر با ملت ایران مشکلی ندارند چرا مانع از ورود دارو به ایران میشوند دارو را که فقط دولتمردان ما استفاده نمیکنند پس چرا از واردات آن به کشور و همچنین واردات مواد اولیه مورد نیاز برای تهیه دارو به ایران جلوگیری میکنند آمریکاییها اگر بخواهند حکومت را تحریم کنند میتوانند از مسیرهای دیگری این کار را انجام دهند. این رفتار آنان نشان میدهد که حرفهایی که در باره دولت و ملت ایران میزنند مهمل است.
چگونه میتوان تحریم اقتصادی کرد و به مردم ضرر نرسان و ادعا کرد که ما با ملت ایران هستیم و این رفتار مقامات آمریکایی عوام فریبی است.
**تقدیر از سردار سلیمانی و نیروهای ایرانی برای تأمین امنیت ارامنه در سوریه
* ما در ماهها و سالهای اخیر شاهد حمایتهای همهجانبه مدعیان حقوق بشر از گروهکهای تروریستی همچون داعش در سطح منطق و کشتار مردم منطقه اعم از مسلمان و ارمنی و آشوری و... در خاورمیانه بودیم. نظر شما را در این باره و نقش جمهوری اسلامی ایران در مواجهه با این پدیده در سطح منطقه چیست؟
خانلری: جا دارد که من در اینجا از سردار قاسم سلیمانی و دیگر نیروهای نظامی ما که به درخواست دولت سوریه برای ایجاد امنیت در این کشور حضور دارند تشکر کنم،در بسیاری از مراحل سرنوشتساز این عزیزان توانستهاند با تدابیر خودشان ارامنه و آشوریهای سوریه را از کشتار و ضرر و زیانهای جدی دور نگاه دارند ما همیشه برای سردار سلیمانی و نیروهای مسلح ایران که در سوریه مستقر هستند دعا میکنیم و برایشان آرزوی موفقیت داریم.
ارامنه در سوریه به طور مشخص در منطقه حلب زندگی میکنند در دورهای که حلب تحت اشغال گروههای تروریستی همچون داعش و جبةالنصره بود ارامنه تحت فشارهای بسیار سنگینی بودند و بسیاری از آنان توسط گروههای تروریستی کشته شدند و در چند مورد توسط نیروهای مستشاری ایران در سوریه از مرگ حتمی نجات پیدا کردند و توانستند از چنگ تروریستها در امان بمانند.
** حضور ارامنه از صد سال قبل در قانون اساسی کشور وجود داشته است
* دکتر هیأتی از مجلس هم اخیرا به سوریه سفر کرده بود از جزئیات این سفر برای ما بفرمایید.
خانلری: چند وقت قبل که در قالب یک هیأت پارلمانی به ریاست آقای علاءالدین بروجردی به سوریه سفر کرده بودیم ارامنه سوریه در دیدار با هیأت پارلمانی ایران مشخصا در خصوص حمایتهای نیروهای مستشاری ایران از ارامنه در این کشور در مقابل تروریستها صحبت، و تشکر خودشان را ابراز کردند.
آشوریها در سوریه در منطقهای به نام (حمص) زندگی میکنند و مصیبتهای زیادی را توسط تروریستهای تکفیری متحمل شدند به گونهای که ساکنان دو روستا در این منطقه توسط تروریستها به طور کامل کشته شدند که آنها هم با تدابیری که توسط ایران برای برقراری صلح اندیشیده شده از خطرات جدی رهایی پیدا کردند. این مسأله در رابطه با ارامنه، آشوریها و ایزدیهای عراق نیز اتفاق افتاد.
**با افتخار میگویم که ایران تنها تأمینکننده امنیت ارامنه در خاورمیانه است
من میتوانم قاطعانه بگویم تنها کشوری که به فکر امنیت مردم منطقه و به طور خاص ارامنه و دیگر اقلیتهای دینی بوده و کمکهای انساندوستانهای را در مورد آنها داشته جمهوری اسلامی ایران بوده و من با افتخار این مسأله را عنوان میکنم و این در حالی است که کشورهای اروپایی و آمریکا که دم از حقوق بشر میزنند در زمانی که ما ارامنه در عراق و سوریه در معرض نابودی و امهای فیزیکی قرار داشتیم هیچ اقدامی را برای نجات و حمایت از ما انجام ندادند اما ایران این کار را انجام داده و ما نیز همیشه قدردان بودهایم.
**آمریکا ید طولایی در تبعیض نژادی دارد
* آمریکا همواره دم از حقوق بشر و حقوق اقلیتها به ویژه در کشوری مثل ایران میزند به نظر شما مقامات این کشور خود تا چه اندازه به حقوق اقلیتهای دینی، نژادی و ... پایبند بوده و هستند؟
خانلری: آمریکا ید طولایی در تبعیض نژادی دارد و ما شاهد تبعیض در این کشور در باره سرخپوستان و سیاهپوستان در سالهای متمادی بودهایم و امروز هم میبینیم که همچنان این تبعیضها وجود دارد و بسیاری از ایالات آمریکا محل چالش حقوقی برای جلوگیری از این تبعیضها است و اگرچه در ظاهر این تبعیضها شاید کمی تعدیل شده باشد اما هنوز هم ما شاهد این پدیده در آمریکا هستیم.
آمریکا در بحث حقوق بشر از جمله کشورهایی است که متهم به نسلکشی است همانند نسلکشیای که در قبال ژاپنیها انجام داد و همچنین نسلکشی سرخپوستان بومی آمریکا. در چنین شرایطی دم زدن مقامات آمریکا از حقوق بشر عجیب به نظر میرسد.
**هیچگاه کشورهای مدعی حقوق بشر در این رابطه صحبت نمیکنند
همچنین آنچه که امروز ما در ارتباط با یمن و بمبارانهای عربستان بر سر مردم این کشور شاهد هستیم یک جنگ کلاسیک نیست بلکه عربستان مردم بیدفاع یمن را مورد قتل و کشتار قرار میدهد و هیچگاه کشورهای مدعی حقوق بشر در رابطه با این موضوع صحبت نمیکنند.
نیروهای یمنی 33 موشک به عربستان زدند آمریکا این مسأله را جهانی کرد و این در حالی است که تعداد موشکهایی که سعودیها به یمن زدهاند بیش از 16 هزار فروند بوده اما هیچ کس نسبت به این موضوع واکنش نشان نمیدهد چرا چون عربستان متحد استراتژیک آمریکا در منطقه است.
آمریکا در قبال مسائل حقوق بشری استانداردهای چندگانهای دارد. در خصوص مواردی که بحث کشتار بشر در آن مطرح است سکوت اختیار میکند اما در مقابل در خصوص یک سری مسائل جزئی و حتی ساختگی از ابزار حقوق بشر به عنوان یک سلاح و اهرم سیاسی استفاده میکند تا به اهداف خود دست پیدا کند و حتی در این زمینه میتوان گفت که دست به استانداردسازی میزند.
به عنوان مثال در بحث مبارزه با قاچاق مواد مخدر که نیروهای مرزبانی ما برای مقابله با قاچاقچیان و در واقع جلو ترانزیت مواد مخدر به اروپا به شهادت میرسند سکوت اختیار میکنند، اما وقتی این قاچاقچیان در کشور ما اعدام میشوند آمریکا و اروپا این اعدامها را به مسأله حقوق بشر ربط میدهند و میگویند ایران حقوق بشر را نقض میکند.
**آمریکاییها بدون اطلاع درباره وضعیت اقلیتها در ایران اظهار نظر میکنند
در رابطه با اقلیتهای دینی در ایران نیز آمریکاییها همین رویه را دارند و بدون اینکه اطلاعات میدانی داشته باشند اظهار نظرهای غلطی را مطرح میکنند که این از نظر ما محکوم است.
**استیضاح وزرا یک ژست سیاسی است و شرایط را تغییر نمیدهد
در بخش دیگر مصاحبه با آقای خانلری میخواهیم به بررسی مسائل داخلی و روز کشور و استیضاح وزرا در مجلس بپردازیم و نظر ایشان را در خصوص این موضوعات و اینکه استیضاح تا چه انداز میتواند به بهبود شرایط موجود کمک کند صحبت کنیم.
* به نظر شما استیضاح وزرا چه در مواردی که انجام شده و چه در مواردی که در دست اقدام است. تا چه اندازه در بهبود وضعیت در کشور تأثیر دارد؟
من به این نتیجه رسیدهام که با استیضاح و تغییر وزیر شرایط کشور عوض نمیشود و استیضاح وزیر بیشتر به عنوان یک ژست سیاسی است و تغییر و تحولی با استیضاح وزیر ایجاد نمیشود چرا که مسائل دیگری در میان است و باید برنامهریزیها عوض شود و به نظر من وزرا در این میان کمترین نقش را دارند و دیدگاههای رئیسجمهور در حل مسائل غالبتر است. به همین خاطر من اعتقادی به استیضاح وزرا ندارم، به نظر من استیضاح زمانی باید اتفاق بیفتد که یک تخلف مشخص قانونی رخ داده باشد و رفتاری از شخص وزیر سر زده باشد که با روح قانون اساسی منافات داشته باشد و صرف اینکه برنامههای اقتصادی وزیر محقق نشده و در شرایط تحریم مشکلاتی به وجود آمده دلیل کافی برای استیضاح نیست.
**با توجه به سیاستهای غالب دولت هر وزیری هم که بیاید باید مسیر مشخص شده را ادامه دهد
من به طور کل نسبت به سیاستهای اقتصادی دولت آقای روحانی انتقاد دارم اما این اعتقاد من به استیضاح وزرا ارتباطی ندارد چرا که میدانم در همین چارچوب سیاسی و برنامههای سیاسی غالب اگر وزیری استیضاح و عوض شود وزیر جدیدی که بر سر کار میآید باید همان سیاستها را دنبال کند.
از سوی دیگر هرگاه که ما به این سمت حرکت میکنیم که وزیری را استیضاح کنیم خواسته یا ناخواسته ضربهای به روح انسجام و وحدت ملی میزنیم. ما میتوانیم از وزیر سؤال کنیم و از وی انجام یا عدم انجام کاری را بخواهیم اما استیضاح به روح همبستگی ما در کشور آسیب میزند. شاید برخیها بگویند استیضاح در جهت بهبود شرایط است اگر این کار در جهت بهبود شرایط بود من میگفتم همه وزرا را استیضاح کنیم اما واقعیت این گونه نیست و با تغییر وزیر شرایط از این رو به آن رو نمیشود.
من معتقدم که ما امروز باید به دنبال انسجام ملی باشیم و وحدت ملی بزرگترین دستور کار ما است.
* به خاطر حضور و مصاحبه خوبتان سپاسگزارم.
خانلری: من هم از شما ممنونم.